ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ

Εντόπισα στο αρχείο μου δύο άρθρα που είχαν δημοσιευθεί στο ΒΗΜΑ το 2009. Το ένα είναι της ακαδημαϊκού κ. Μπενάκη-Ψαρούδα, πρώην Προέδρου της Βουλής, καθηγήτριας Ποινικού Δικαίου και επί σειρά ετών βουλευτή του κυβερνώντος κόμματος, η οποία στις 8.2.2005, κατά την ορκωμοσία του κ. Καρόλου Παπούλια στην θέση του ΠτΔ, είχε προαναγγείλει τον π ε ρ ι ο ρ ι σ μ ό των εθνικών σ υ ν ό ρ ω ν και μ έ ρ ο υ ς της εθνικής κ υ ρ ι α ρ χ ί α ς της Ελλάδος.

Το δεύτερο είναι του αείμνηστου Ιωάννη Μανωλεδάκη, πατέρα του σημερινού νέου Ποινικού Κώδικα, γνωστού για τις δημοκρατικές ευαισθησίες του (η υπογραφή του σε πολλές διατάξεις του θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν προφητικές, αφού προσπαθούν να περιορίσουν τον αχαλίνωτο ποινικό υδροκεφαλισμό υπέρ της ασφάλειας).

Αναλύοντας τις νέες τάσεις που καταγράφονται στο Ποινικό Δίκαιο και σκιαγραφώντας το περίφημο “Δίκαιο κατά του εχθρού”, η κ. Μπενάκη έγραφε τα εξής άκρως επίκαιρα και αναγκαία για την κατανόηση της κορω-παρα-νοϊκής εποχής που ζούμε:

«Οι κινδυνώδεις συνθήκες που προαναφέραμε, υπό τις οποίες διαβιούν σήμερα οι πολίτες, επιβάλλουν πια το Ποινικό Δίκαιο να μην αναμένει την τέλεση ενός εγκλήματος πλήρως ή εν αποπείρα, και κατόπιν διά της επιβολής της ποινής (που πρέπει να είναι ανάλογη με την υπαιτιότητα) να επιτυγχάνει τους σκοπούς της γενικής και ειδικής πρόληψης-τότε θα είναι υπό τις συνθήκες που περιγράψαμε πολύ αργά- αλλά να επεμβαίνει νωρίτερα, στο στάδιο της ε π ώ α σ η ς των κ ι ν δ ύ ν ω ν και πριν καν αυτοί συγκεκριμενοποιηθούν.

Έτσι το Ποινικό Δίκαιο μετατρέπεται και σε Δίκαιο π ρ ό λ η ψ η ς κινδύνων.

Ως τέτοιο Δίκαιο επενεργεί ασφαλώς ευεργετικά στην ψυχή των ανθρώπων, καθώς κ α τ α π ο λ ε μ ά την αγωνία και τον φ ό β ο για την πιθανή πραγμάτωση των επαπειλουμένων κινδύνων.

Πολύ πιο δραστική είναι ωστόσο η ε π έ μ β α σ η στη σφαίρα ε λ ε υ θ ε ρ ί α ς και προσωπικότητας του ατόμου μέσω της π ρ ο μ ε τ ά θ ε σ η ς του άξιου ποινής πεδίου παραβατικής συμπεριφοράς.

Πρόκειται για το πεδίο της “υ π ο ψ ί α ς”, πεδίο που τοποθετείται πολύ πριν και από τις προπαρασκευαστικές πράξεις.

Στο πεδίο αυτό οι πανευρωπαϊκά ή και διηπειρωτικά δικτυωμένες μυστικές υπηρεσίες αναζητούν “π ι θ α ν ο ύ ς” δράστες κυρίως μαζικών εγκλημάτων.

Ήδη συζητείται διεθνώς, π.χ., η θεσμοθέτηση τής χωρίς προϋποθέσεις ιδιότητας του “υ π ό π τ ο υ”, που θα νομιμοποιεί τη λήψη π ρ ο λ η π τ ι κ ώ ν μέτρων, όπως η π ρ ο λ η π τ ι κ ή κ ρ ά τ η σ η για μη προσδιοριζόμενους λόγους και για μη προσδιοριζόμενο χρονικό διάστημα, η διαβίβαση των σχετικών πληροφοριών σε άλλες χώρες και η δημιουργία καταλόγων υπόπτων, που επονομάζονται “μαύρες λίστες”, ήδη αντικείμενο έρευνας του Συμβουλίου της Ευρώπης

Όπως είναι φυσικό η ν έ α αυτή π ρ α γ μ α τ ι κ ό τ η τ α επηρεάζει βαθιά τις ποινικές επιστήμες στο σύνολό τους και προσδίδει στο Ποινικό Δίκαιο νέους προσανατολισμούς.

Αναζητείται, π.χ., και πρόσθετη νομιμοποιητική βάση της δογματικής του Ποινικού Δικαίου, ενώ στο πλαίσιο αυτό, κατά μία καινοφανή άποψη, το Ποινικό Δίκαιο, εκτός από την προστατευτική και εγγυητική του πολίτη λειτουργία του, αποκτά και μια άλλη λειτουργία: γίνεται π ο λ ε μ ι κ ό όπλο κατά του “ε χ θ ρ ο ύ” – κάτι που μάλλον θυμίζει τον «πόλεμο κατά του Κ α κ ο ύ», ο οποίος μετά τις τελευταίες εκλογές στις ΗΠΑ φαίνεται να ανήκει στο παρελθόν. Κατά την άποψη αυτή, δηλαδή, το Ποινικό Δίκαιο από “Δίκαιο του πολίτη”, που είναι η παραδοσιακή αποστολή του, γίνεται και Δίκαιο κατά του “εχθρού”.

Του εχθρού που “μηχανεύεται” στο σκότος την τέλεση σοβαρών εγκλημάτων και για αυτόν τον λόγο αποτελεί σοβαρό κίνδυνο που πρέπει κυριολεκτικά πάση θυσία να εξουδετερωθεί.

Ένα τέτοιο Δίκαιο φυσικά βρίσκεται ε κ τ ό ς των δ ι κ α ι ο π ο λ ι τ ι κ ώ ν συνταγματικών ο ρ ί ω ν και μόνο έτσι μπορεί να λειτουργήσει.

Όταν, όμως, όπως υποστηρίζεται, εκτελέσει τον προορισμό του, δηλαδή επιτύχει την α δ ρ α ν ο π ο ί η σ η του “υ π ό π τ ο υ” και τη ματαίωση τού καθ΄ υπόθεσιν ή και μετά βεβαιότητος σχεδιαζομένου εγκλήματος, ξαναγίνεται για τα περαιτέρω στη συγκεκριμένη περίπτωση το κλασικό Ποινικό Δίκαιο με τους γνωστούς συνταγματικούς περιορισμούς.

Η συζήτηση και μόνο για μια τέτοια τομή στο ποινικό σύστημα, παρ΄ όλο που ευτυχώς δεν λαμβάνεται σοβαρά υπ΄ όψιν στην επιστήμη, αλλά πάντως συζητείται, αντιλαμβάνεται κανείς πόσο ε υ ε π ί φ ο ρ η είναι, πέραν των ρ ω γ μ ώ ν που προκαλεί στο σύστημα, να προκαλέσει, από άλλη σκοπιά, ξανά το ίδιο αποτέλεσμα που επιδιώκει να αποτρέψει, δηλαδή να προκαλέσει άλλου είδους φ ό β ο και α ν α σ φ ά λ ε ι α στον πολίτη, ο οποίος μοιάζει έτσι να παλινδρομεί ανάμεσα σε μια Σ κ ύ λ λ α και σε μια Χ ά ρ υ β δ η. […]

Στον ευρύ όμως επιστημονικό χώρο του Ποινικού Δικαίου είναι π α ρ ή γ ο ρ ο ότι σκέψεις όπως οι παραπάνω δεν αποτελούν αποδεκτή άποψη.

Στο πλαίσιο αυτό παραμένει ακόμη σταθερή και ακλόνητη η πεποίθηση πως μόνο ένα Ποινικό Δίκαιο εδραζόμενο στο Κράτος Δικαίου που σέβεται τους συνταγματικούς δικαιοπολιτικούς περιορισμούς και δεν νοθεύει τον ακρογωνιαίο λίθο, ο οποίος είναι η π ρ ο σ τ α σ ί α της α ξ ί α ς του ανθρώπου, αποτελεί ε γ γ ύ η σ η προστασίας των εννόμων α γ α θ ώ ν των πολιτών στο σύνολό τους, συμπεριλαμβανομένης της π ρ ο σ ω π ι κ ή ς τους α σ φ ά λ ε ι α ς».

Και τώρα εξοικειωθείτε με τις έννοιες: εχθρός / πολεμικό όπλο / καταπολέμηση / επώαση κινδύνων / υποψία / ύποπτος / αδρανοποίηση / ρωγμή συστήματος / φόβος / ανασφάλεια / νέα πραγματικότητα.

Εν συνεχεία τοποθετήστε τες στο πλαίσιο της παρούσας υγειονομικής κρίσης:

Κορωνοϊός = αόρατος εχθρός.

Πολίτης που συλλαμβάνεται με ύποπτο κρούσμα = εχθρός.

Ύποπτο / πιθανό κρούσμα = πρώιμο στάδιο επώασης κινδύνου.

Άρα ανάγκη επέμβασης ήδη σε προληπτικό επίπεδο (θυμηθείτε πόσες φορές ο κ. Μητσοτάκης μίλησε σήμερα για την ανάγκη προληπτικής δράσης).

Γι’ αυτό “lockdown” με μόνη την καταγραφή προσταδιακών μολύνσεων.

Πολίτης που δεν τηρεί τα δρακόντεια προληπτικά μέτρα = εχθρός και γι’ αυτό θα διώκεται απηνώς.

Ομηρεία των λαών από τις κυβερνήσεις τους = νέα πραγματικότητα.

Ενόψει της προσαρμογής αυτής, δηλαδή της εφαρμογής του Ποινικού Δικαίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στο πεδίο της καταπολέμησης του κορωνοϊού, το συμπέρασμα της κ. Μπενάκη, ότι «μόνο ένα Ποινικό Δίκαιο εδραζόμενο στο Κράτος Δικαίου που σέβεται τους συνταγματικούς δικαιοπολιτικούς περιορισμούς και δεν νοθεύει τον ακρογωνιαίο λίθο, ο οποίος είναι η π ρ ο σ τ α σ ί α της α ξ ί α ς του ανθρώπου, αποτελεί ε γ γ ύ η σ η προστασίας των εννόμων α γ α θ ώ ν των πολιτών στο σύνολό τους, συμπεριλαμβανομένης της π ρ ο σ ω π ι κ ή ς τους α σ φ ά λ ε ι α ς» ηχεί ως σειρήνα α φ ύ π ν ι σ η ς προς όλους τους νομικούς που θέλουν να εξακολουθούν να τιμούν το πτυχίο τους.

Διότι προσωπική ασφάλεια του πολίτη χωρίς προστασία της ανθρώπινης αξίας είναι αδιανόητη: Ένας σκύλος που του έχεις βάλει φίμωτρο και τον έχεις κλείσει στο σπιτάκι του μπορεί να απολαμβάνει ασφάλεια αλλά όχι ελευθερία και αξιοπρέπεια.

Στην πραγματικότητα, όμως, δεν απολαμβάνει ούτε ασφάλεια, διότι ο σκύλος αυτός είναι έ ρ μ α ι ο του κυρίου του και ειδικότερα των ανεξέλεγκτων ορέξεών του.

Μάλιστα, ο κύριός του μπορεί να τον εξευτελίζει ολοένα και περισσότερο, αν τον εκπαιδεύσει να θέλει να μένει έγκλειστος με φίμωτρο, δίνοντάς του ως αντάλλαγμα άφθονη τροφή.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα και με τους Έλληνες που ετέθησαν όμηροι της Νέας Δικτατορίας, η οποία τους τάζει χρηματοδοτικά εργαλεία, αποζημιώσεις και εν γένει οικονομικά “τυράκια”, ώστε να τους φυλακίζει και να τους κυκλοφορεί στον δρόμο με φίμωτρο χωρίς αντίσταση.

Επειδή το ίδιο φαινόμενο ομηρείας ισχύει και σε σχέση με πολλούς άλλους λαούς, φαίνεται ότι ζούμε μια εκδοχή Γ΄ Παγκοσμίου Πολέμου με χαρακτηριστικό του γνώρισμα την ανάλγητη-μαστιγοφόρα επίθεση που εξαπολύουν οι κυβερνήσεις και οι “ειδικοί” σε βάρος των ίδιων των πολιτών τους.