ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ

7 comments to ΕΝ ΟΨΕΙ ΔΙΑΜΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

• Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΓΙΑΓΙΑ

  22 Σεπτεμβρίου 2018 at 12:00 · Απάντηση

  .
  .
  .
  .
  .
  .
  .
  .
  ΟΛΑ ΟΣΑ ΖΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟ ΤΟΝ ΆΜΕΣΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ Ν Τ Π .
  .
  .
  .
  .
  ΑΠΛΗΣΤΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΊΑΤΟΣ ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΤΗΣ ΝΤΠ .
  .
  .
  .
  .
  ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ Η ΝΤΠ
  .
  ΑΠΟ ΠΑΝΤΑ ΕΤΣΙ ΗΤΑΝ !
  .
  ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΤΣΙ ΘΑ ΄ΝΑΙ ………………
  .
  .
  .
  .
  ΑΛΛΩΣΤΕ Η ΑΙΩΝΙΑ ΔΙΑΜΑΧΗ ΜΕΤΑΞΥ ΣΚΟΤΟΥΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΣ
  .
  ΕΙΝΑΙ Η ΟΛΗ ΥΠΕΡΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ! ! !
  .
  .
  ΜΟΝΟ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
  .
  Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ
  .
  ΓΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ! ! !
  .
  .
  .
  .
  ΠΑΝΤΑ ΑΔΙΑΨΕΥΣΤΟΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ !
  .
  ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ …………………
  .
  .
  .
  .
  .
  .
  .
  .
  Η κοινωνική και οικονομική κρίση του 3ου π.Χ. αιώνα
  .
  .
  .
  Τετάρτη, 3 Ιανουαρίου 2018
  .
  .
  http://ancientrome.ru/art/artwork/sculp/figure/ptolemy-2-philadelph/phil002.jpg

  .
  .
  O Πτολεμαίος β’ ο Φιλάδελφος
  .
  .
  Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης*
  .
  .
  Ας επιβιβαστούμε στη μηχανή του χρόνου και ας βρεθούμε στα μέσα του 3ου π.χ. αιώνα.
  .
  Μια εποχή με αρκετά έως επικίνδυνα κοινά σημεία με τη σημερινή εποχή.
  .
  Παρατεταμένη οικονομική και κοινωνική κρίση, καθώς και κρίση θεσμών – αξιών, τεράστιο οικονομικοκοινωνικό χάσμα ανάμεσα σε έχοντες και μη έχοντες,
  .
  διεύρυνση των αγορών και συσσώρευση πλούτου ως αποτέλεσμα της δράσης των επιγόνων του Μ. Αλεξάνδρου, ωστόσο ο πλούτος μένει στα χέρια ελαχίστων τη στιγμή που η φτώχεια παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις.
  .
  Ένας συναρπαστικός αιώνας, παρόμοιος με την σύγχρονη οικονομική κρίση των ημερών μας.
  .
  .
  .
  Ίσως συμπεράνουμε πως η ιστορία κάνει κύκλους.
  .
  .
  .
  Ίσως!
  .
  .
  .
  Εντούτοις, αυτό είναι βέβαιο, πως αξίζει να ρίξουμε μια ματιά σε εκείνη την περίοδο, που πιθανόν να μας ωφελήσει ως προς την κατανόηση του παρόντος.
  .
  .
  Μετά τον θάνατο των επιγόνων του Αλεξάνδρου υπάρχει μια αποσαφηνισμένη κατάσταση στην Α. Μεσόγειο:
  .
  οι Πτολεμαίοι δεν άλλαξαν καθόλου την ζωή της Αιγύπτου και απομυζούν τον κόπο και το αίμα των εργατών του Νείλου.
  .
  Η Αλεξάνδρεια, χωνευτήρι των λαών θα γνωρίσει τεράστια εμπορική ανάπτυξη.
  .
  Εδώ θα γεννηθεί ο λεγόμενος κοσμοπολιτικός άνθρωπος, ο απολιτικός που θα ολοκληρωθεί με την δημιουργία της χριστιανικής θρησκείας.
  .
  Το ελληνικό πνεύμα γονιμοποιεί το τελματωμένο της Μέσης Ανατολής για να ξεπεταχτούν νέες θρησκείες.
  .
  .
  Οι Σελευκίδες μένουν περισσότερο πιστοί στο πνεύμα του Αλεξάνδρου δημιουργώντας ελληνιστικές πόλεις και προσπαθώντας να εξελληνίσουν, τουλάχιστο, την αριστοκρατία του τεράστιου κράτους τους.
  .
  Λόγω όμως των ετερόκλητων λαών της επικρατείας τους θα μεταφέρουν την έδρα τους στην Αντιόχεια της Συρίας, πόλη χωρίς μεγάλη επιρροή στο διεθνές εμπόριο, αν και είναι μεγάλο εμπορικό κέντρο.
  .
  Στο Αιγαίο έχουμε σταθεροποίηση του Μακεδονικού κράτους, έπειτα από την κατάληψη της εξουσίας από τον οίκο των Αντιγονιδών.
  .
  Επίσης σε σημαντικά κράτη αναδεικνύονται η Πέργαμος στην ΒΔ Μικρά Ασία και η Ρόδος.
  .
  Στην Πελοπόννησο μεγαλύτερη δύναμη αναδεικνύεται η Αχαϊκή Συμπολιτεία, με στήριγμα τους Πτολεμαίους.
  .
  Στην Στερεά Ελλάδα οι Αιτωλοί γίνονται δύναμη εφάμιλλη των Μακεδόνων.
  .
  Ο στρατός τους αποτελείται από ντόπιους που επιδίδεται στην πειρατεία και την λαφυραγώγηση.
  .
  Από την άλλη η Αθήνα, ως παραγωγός όπλων επιθυμεί να τα έχει καλά με τα πολεμικά κράτη.
  .
  Η κυριότερη προτεραιότητα των κρατών είναι να ελέγχουν τους δυο μεγάλους εμπορικούς δρόμους της Μεσογείου:
  .
  ο πρώτος έρχεται από τη Δυτική Μεσόγειο μέσω του κορινθιακού κόλπου και ο δεύτερος από την Μαύρη Θάλασσα και τα παράλια της Μικράς Ασίας.
  .
  .
  Όποιος δεν ελέγχει αυτούς τους δρόμους οδηγείται σε μαρασμό.
  .
  .
  Ο κόσμος του Αιγαίου ασφυκτιά από τον υπερπληθυσμό και την παρατεταμένη κρίση του δουλοκτητικού συστήματος.
  .
  Η συσσώρευση του τεράστιου πλούτου από τις άρχουσες τάξεις, έπειτα από τις κατακτήσεις των διαδόχων και επιγόνων,
  .
  επιφέρει μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα παντού και φυσικά δεν εξαιρείται ούτε η κλειστοφοβική Σπάρτη.
  .
  .
  Στην Σπάρτη λοιπόν, έχουν απομείνει μόνο 100 οικογένειες με δικαίωμα ψήφου
  .
  και άλλες 700 που θα είχαν δικαίωμα εφόσον κατείχαν κλήρους γης, αλλά δεν τους διαθέτουν. Η σύγκληση της Απέλλας δεν έχει πλέον νόημα.
  .
  Οι 100 οικογένειες δίνουν τους 30 της γερουσίας και εναλλάσσονται στο αξίωμα του εφόρου. Επομένως, από τη στιγμή που σταμάτησαν και οι μισθοφορικές εκστρατείες, όσοι δεν είχαν κλήρο δυστύχησαν!
  .
  Στη Λακωνία το καθεστώς δουλείας δεν ευδοκίμησε, εξαιτίας του πυκνού πληθυσμού. Οι δούλοι χρησιμοποιούνται μόνο ως υπηρετικό προσωπικό, ενώ η απόσταση Σπαρτιατών – Περιοίκων – Ειλώτων έχει μικρύνει και καθώς ξεπέφτουν, όλο και περισσότεροι Σπαρτιάτες έχουν και πιο στενές σχέσεις μεταξύ τους.
  .
  .
  Έτσι λοιπόν, παρατηρείται ένα καθεστώς καταπίεσης που ασκείται από τις 100 οικογένειες πάνω στις εξαθλιωμένες κοινωνικές ομάδες.
  .
  .
  http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/Achean-League_280-146BC-570×443.png .
  .
  Χάρτης με τις διαδοχικές επεκτάσεις της Αχαϊκής Συμπολιτείας (280-146 π.Χ.)
  .
  και τις θέσεις και χρονολογίες των σημαντικότερων μαχών που έδωσε απέναντι σε Μακεδόνες, Σπαρτιάτες, Ηλείους, Αιτωλούς και Ρωμαίους.
  .
  .
  Γενικότερα, κάτι παρόμοιο επικρατεί και στα υπόλοιπα ελληνικά κράτη.
  .
  .
  Οι αναπτυγμένες περιοχές (Κόρινθος, Άργος, Σικυώνα, Μεγαλόπολη) αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης από τη στιγμή που το κέντρο του εμπορίου μεταφέρθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο.
  .
  .
  Ειδικά η Κόρινθος είναι σε απόγνωση, αφού έχει απολέσει το μονοπώλιο του εμπορίου με τη Δύση, λόγω της ισχυροποίησης, καταρχάς των Ιλλυριών και μετέπειτα των Ρωμαίων.
  .
  Η υπόλοιπη Πελοπόννησος έχει πάνω κάτω τα ίδια προβλήματα με την Σπάρτη, ιδιαίτερα οι αγροτικές περιοχές.
  .
  Η ιδιοκτησία της γης έχει περιέλθει σε χέρια λίγων και επειδή κλήρος σημαίνει πολιτικά δικαιώματα και συμμετοχή στα κοινά,
  .
  την εξουσία, λίγο πολύ, την κρατά σφιχτά η αριστοκρατία της γης.
  .
  Αντίθετα στις αναπτυγμένες πόλεις κυβερνούν τύραννοι που στηρίζονται στις μακεδονικές φρουρές, τις οποίες, βέβαια, πληρώνει η κάθε πόλη.
  .
  Στο Άργος των 100.000 χιλ. κατοίκων και στην Κόρινθο των 500.000 χιλ. το πρόβλημα δεν έχει να κάνει με τη γη, διότι η πλειοψηφία ζει από το εμπόριο και την μεταποίηση.
  .
  Και αφού οι εμπορικοί δρόμοι κυριαρχούνται από άλλες δυνάμεις, π.χ. Πτολεμαίοι, Σελευκίδες, Μακεδόνες, Ρόδος, η κατάσταση γίνεται ασφυκτική.
  .
  Επομένως, η κρίση χτυπά το εμπόριο και τα εργαστήρια, και επειδή απασχολούν χιλιάδες δούλους, όταν δένουν τα καράβια και σταματά η παραγωγή, θα πρέπει κάποιος να θρέψει αυτούς, αφού είναι ιδιοκτησία των πλουσίων εμπόρων και βιομηχάνων.
  .
  Αποτέλεσμα λοιπόν, μια διαρκής διαπάλη ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς.
  .
  Στις αγροτικές περιοχές τα κοινωνικά προβλήματα και οι αγώνες είναι ξεκάθαρα: από τη μια οι καταπιεσμένες μάζες και από την άλλη οι γαιοκτήμονες.
  .
  Όμως, στις δουλοκτητικές πόλεις το πρόβλημα είναι πιο περίπλοκο.
  .
  Οι δούλοι είναι η μεγάλη πλειοψηφία και είτε δουλεύουν είτε όχι δε νιώθουν σε τόσο μεγάλο βαθμό την οικονομική πίεση των αφεντικών τους.
  .
  Αντιθέτως, οι φτωχοί ελεύθεροι εργάτες, που βρίσκουν απασχόληση στα ναυπηγεία, στο στόλο και στα εργαστήρια, βιώνουν έντονα την εξαθλίωση.
  .
  Έτσι, οι περισσότερες μεγάλες πόλεις προσπαθούν να ενταχθούν σε έναν ευρύτερο πολιτειακό σχηματισμό, επειδή το εμπόριό τους δεν ήταν τοπικού χαρακτήρα.
  .
  Για παράδειγμα η Κόρινθος κοιτάζει όλο και πιο έντονα προς τη Δύση και τους Ρωμαίους, παραμερίζοντας σιγά – σιγά τη συνεργασία με τους Πτολεμαίους, αφού ελπίζει πως η αγορά του ρωμαϊκού κράτους θα γίνει δική της.
  .
  Εν αντιθέσει, η Αθήνα που εξειδικεύεται πλέον σε παραγωγή όπλων, προσκολλάται στα συμφέροντα της Μακεδονίας και της Αιτωλικής Συμπολιτείας, διότι και οι δυο, ως μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις, χρειάζονται οπλισμό.
  .
  Το ίδιο συμβαίνει και με το Άργος που η σίγουρη αγορά του είναι το εσωτερικό της Πελοποννήσου και οι μακεδονικές φρουρές. Η Μεγαλόπολη των 40.000χιλ κατοίκων επιβιώνει με τη γύρω περιοχή και την Μεσσηνία, έχοντας μεγάλους εχθρούς την Σπάρτη και τους Αιτωλούς.
  .
  Μέσα στις δουλοκτητικές πόλεις, ομάδες συμφερόντων διεκδικούν την εξουσία και τύραννοι την καταλαμβάνουν.
  .
  Όταν η κατάσταση φτάνει στο απροχώρητο, ξεσηκώνεται η αντίπαλη ομάδα, ανατρέπει τον τύραννο, συνήθως τον σκοτώνει, νέος τύραννος παίρνει την αρχή, αλλά βασικά συνεχίζεται το ίδιο έργο:
  .
  μια μορφή κοινωνικού αγώνα που όμως είναι πέρα από τα συμφέροντα των λαϊκών μαζών!
  .
  Η κατάσταση γίνεται εκρηκτική.
  .
  Δημεύεται η περιουσία του παλαιού τυράννου και των οπαδών του.
  .
  Όσοι γλιτώνουν τη σφαγή καταφεύγουν σε άλλες πόλεις, όπου από εκεί οργανώνουν νέα πραξικοπήματα.
  .
  Αυτοί με τη σειρά τους πράττουν τα ίδια και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.
  .
  Κάπου εδώ εμφανίζεται και ο Άρατος που ήταν γιος ανατρεπόμενου τυράννου (Κλεινίας) και οργανώνοντας πραξικόπημα πήρε την εξουσία στη Σικυώνα.
  .
  http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/Young_Spartans_National_Gallery_NG3860-570×401.jpg

  .
  Νέοι Σπαρτιάτες ασκούνται, πίνακας του Edgar Degas (1834-1917)
  .
  Ο Άρατος θα διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο στην διεθνή “σκακιέρα” της εποχής, διότι θα αποδειχθεί ο πιο στυγνός υποστηρικτής του σάπιου, τελματώδους και αναχρονιστικού κατεστημένου των καιρών του.
  .
  Για όλο το δεύτερο μισό του τρίτου αιώνα Π.Χ. θα είναι αυτός που θα ηγηθεί των συμφερόντων της πλούσιας δουλοκτητικής τάξης υπηρετώντας δουλικά τα συμφέροντα του εκάστοτε ισχυρού μονάρχη.
  .
  Πρώτα, θα ενσωματώσει την Σικυώνα (30.000 χιλ) με την Αχαϊκή Συμπολιτεία και θα προωθήσει τα συμφέροντα των Πτολεμαίων, αφού θα είναι πρόθυμος να αποδεχθεί πάσης φύσεως δωροδοκία.
  .
  Καταλαμβάνει την Κόρινθο και προσπαθεί να αποκόψει τις κτήσεις των Μακεδόνων στην Αττική και την Πελοπόννησο.
  .
  Εκκαθαρίζει τον κορινθιακό και καταλαμβάνει την Λοκρίδα ως και την Ναύπακτο. Απ’ αυτό το σημείο και έπειτα οι Αιτωλοί θα γίνουν φανατικοί εχθροί της Αχαϊκής Συμπολιτείας.
  .
  Με την εκκαθάριση του Κορινθιακού και Σαρωνικού κόλπου, οι Πτολεμαίοι γίνονται κύριοι του εμπορικού δρόμου.
  .
  Όλες οι παραλιακές πόλεις, από φόβο, θα προσχωρήσουν στους Αχαιούς, εκτός του Άργους που έχει άλλα συμφέροντα.
  .
  Ο Άρατος, φοβούμενος να έχει στις πλάτες του το Άργος με την ισχυρή μακεδονική φρουρά, οργανώνει δυο ανεπιτυχή πραξικοπήματα και θα κηρύξει αργότερα απροσχημάτιστα τον πόλεμο. Μα δε θα καταφέρει τίποτα.
  .
  Αλλά ο φιλομακεδόνας τύραννος του Άργους Αριστόμαχος, μόλις πληροφορείται τον θάνατο του Αντίγονου Γονατά, ισχυρού βασιλιά της Μακεδονίας, και την αναταραχή που προκύπτει στην Πέλλα, υπολογίζει πως η δύναμη της εξαντλείται και έτσι εντάσσει το Άργος στην Αχαϊκή Συμπολιτεία.
  .
  Ο Δημήτριος Β΄ διαδέχεται τον πατέρα του στο θρόνο, ενώ ταυτόχρονα λήγει και ο πόλεμος των Ρωμαίων με τους Καρχηδόνιους με νίκη των πρώτων.
  .
  Οι Ρωμαίοι, σύμμαχοι των Πτολεμαίων, διεξάγουν το εμπόριο μεταξύ τους μέσω Αφρικής.
  .
  Η κατάσταση για τις ελληνικές πόλεις έχει εκτραχυνθεί.
  .
  Αυτές ασφυκτιούν από τον εμπορικό αποκλεισμό, ενώ τα κοινωνικά προβλήματα που προέρχονται από τον οικονομικό στραγγαλισμό είναι οξυμμένα περισσότερο από ποτέ.
  .
  Βρισκόμαστε στο 241 Π.Χ. Το ποτήρι θα ξεχειλίσει.
  .
  Στο ερώτημα, ο ελληνικός κλασσικός κόσμος θα καταφέρει να ανταπεξέλθει σε αυτή την κρίση, κανείς δεν θα είναι σε θέση να δώσει απάντηση.
  .
  Ή μήπως όχι;
  .
  Η απάντηση θα έρθει από την, κατά τ’ άλλα, συντηρητική Σπάρτη.
  .
  .
   F.W. Walbank, Polybius (Μπέρκλευ, Λος Άντζελες-Λονδίνο 1972)
   Βιβλίο: Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης – Η μεγάλη κοινωνική επανάσταση (Συγγραφέας:Ροδάκης, Περικλής Δ.)
   Πλούταρχου Βίοι Παράλληλοι
   Πολύβιου Ιστορίαι
  *Ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης είναι ιστορικός

  .
  .
  ΠΗΓΗ : http://eranistis.net/
  .
  http://autochthonesellhnes.blogspot.com/2018/01/3.html
  .
  .
  .
  .
  .
  .
  .

  • Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΓΙΑΓΙΑ

    22 Σεπτεμβρίου 2018 at 12:02 · Απάντηση

    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    Ακμή και παρακμή του αρχαίου ελληνικού κόσμου
    .
    .
    .
    .
    .

    Πέμπτη, 4 Ιανουαρίου 2018
    .
    https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Macedonia_and_the_Aegean_World_c.200.png
    .
    .
    Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης
    .
    .
    .
    .
    Το θαύμα που πέτυχε ο αρχαίος ελληνικός κόσμος προκαλεί μέχρι σήμερα τον ατέρμονο θαυμασμό όλων.
    .
    .
    .
    Δεν είναι μικρό επίτευγμα να προσφέρονται, από έναν μάλλον ολιγάριθμο λαό, τόσο μεγάλες αξίες, γνώσεις, επιστήμες.
    .
    .
    .
    Τι ήταν αυτό που εξώθησε εκείνον τον λαό στη δημιουργία;
    .
    .
    .
    Και απ’ την άλλη, τι συνέβη και ήρθε τελικά η παρακμή που οδήγησε στην κυριαρχία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας;
    .
    .
    .
    Ο λόγος είναι απλός και σχετίζεται, όπως πάντα, με οικονομικά και γεωγραφικά αίτια.
    .
    .
    .
    Ο ελληνικός κόσμος, σε αντίθεση μ’ όλους τους παλιότερους ανατολικούς πολιτισμούς, εκτός των Φοινίκων, στηρίχτηκε στο εμπόριο και όχι στην καλλιέργεια της γης.
    .
    .
    Οι ανατολικοί πολιτισμοί στηρίχτηκαν σε μια πλούσια παραγωγή γης που τους απόφερε περίσσευμα και έτσι συντηρούταν η αργόσχολη μερίδα του πληθυσμού, η αριστοκρατία που κρατούσε τη θέση της με τα όπλα, και το ιερατείο που κρατούσε για λογαριασμό του τη γνώση.
    .
    .
    .
    Αντιθέτως, στον κόσμο του Αιγαίου, που τελικά δημιούργησε τον κλασσικό πολιτισμό, κύριο χαρακτηριστικό είναι οι παραθαλάσσιες περιοχές και τα νησιά, περιοχές κυρίως άγονες (αν εξαιρέσουμε τις πλούσιες πεδιάδες της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας που η κοινωνική και οικονομική τους δομή έμοιαζε με της Μέσης Ανατολής) και τα πλούτη έρχονται από το εμπόριο και τη μεταποίηση.
    .
    .
    Έτσι, δεν παρατηρείται η δημιουργία μιας αργόσχολης μερίδας της αριστοκρατίας, του τύπου που κυριαρχούσε στη Μέση Ανατολή.
    .
    .
    Επομένως, εδώ ο άνθρωπος για να έχει κέρδη, έπρεπε να συμμετέχει στην οικονομική ζωή έντονα.
    .
    .
    Ο κόσμος του Αιγαίου, του διαμετακομιστικού εμπορίου και της πειρατείας, έμαθε να δημιουργεί πλούτη χρησιμοποιώντας κάθε δυνατότητα του μυαλού του,
    .
    .
    επειδή δεν είχε τίποτα δεδομένο.
    .
    .
    Ασφαλώς, στον ελλαδικό χώρο χρησιμοποιήθηκαν οι δούλοι περισσότερο από οποιαδήποτε περιοχή του κόσμου.
    .
    .
    Οι ελεύθεροι είχαν τη δυνατότητα και τον χρόνο να σκέφτονται, να φιλοσοφούν και να απολαμβάνουν τη ζωή.
    .
    .
    Αλλά τον δούλο τον ελέγχουν οι ίδιοι κάτω από την καθοδήγησή τους.
    .
    Ποτέ ο αρχαίος Έλληνας δεν αποσπάστηκε απ’ την παραγωγή.
    .
    Το μυαλό του παράγει, δουλεύει και κινεί τη ζωή, σε αντίθεση με τα κυρίαρχα στρώματα της Μέσης Ανατολής που έχουν περιοριστεί στα ιερά και στα ανάκτορα, χωρίς να ξέρουν τι γίνεται με την παραγωγή και απλώς απολαμβάνουν τα αγαθά των εργαζόμενων μαζών.
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/08/gram1.jpg

    .
    ελληνικό γραμματόσημο με τα λιοντάρια της Δήλου
    .
    Ποιο ήταν όμως αυτό το εμπόριο και με ποιους διεξαγόταν;
    .
    Είπαμε πως περίσσευμα παραγωγής είχαν οι πλούσιες γεωργικά περιοχές, η Μεσοποταμία και η Αίγυπτος, που για να παράγουν χρειάζονταν μέταλλα για τα εργαλεία τους.
    .
    Και μέταλλα δεν είχαν! Ούτε και ιδιαίτερη ξυλεία ή αξιόλογα πετρώματα. Έτσι, τα μέταλλα τα εξασφαλίζουν από την Αβησσυνία (Αιθιοπία, Σουδάν), τη χερσόνησο Σινά, τη νότια Αραβία (Ομάν), την Περσία και κυρίως απ’ τον Καύκασο, το μεγαλύτερο μεταλλευτικό κέντρο.
    .
    Αργότερα θα προστεθεί και η Ισπανία που θα γίνει το σημαντικότερο μεταλλευτικό κέντρο του κόσμου. Όμως, τα μέταλλα του Καυκάσου ή ο χρυσός της Λυδίας (το μεγαλύτερο χρυσορυχείο της αρχαιότητας) περνούν απ’ τον Ελλήσποντο και από εκεί στο Αιγαίο, δια θαλάσσης και όχι δια ξηράς που θα φαινόταν λογικό αν κοιτάξουμε έναν χάρτη, για να καταλήξουν στη Μέση Ανατολή.
    .
    Και αυτοί που κυρίως μεταφέρουν αυτά είναι οι Έλληνες και οι υπόλοιποι λαοί του Αιγαίου.
    .
    Ο δρόμος της Μεσογείου κατέληγε στο λιμάνι της Ουγκαρίτ της βόρειας Συρίας.
    .
    Ο κόσμος του Αιγαίου
    την εποχή των Καρών, Λελέγων, Μινώων και Μυκηναίων
    πλουτίζει απ’ αυτό το διαμετακομιστικό εμπόριο.
    .
    Μαζί όμως με το εμπόριο, ασκείται και η πειρατεία και στον ανταγωνισμό με τους Φοίνικες, οι επιδρομές και οι θαλασσινοί αγώνες είναι τρομεροί.
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/08/gram2.jpg

    .
    Κνωσσός, ελληνικό γραμματόσημο
    .
    Ένα άλλο είδος εμπορίου ήταν αυτό των μάλλινων υφασμάτων, που υφαίνονταν από γυναίκες, κυρίως δούλες, και μάλιστα βρισκόταν υπό κρατική μέριμνα και σχεδιασμό.
    .
    Οργανωμένα υφαντουργικά εργαστήρια υπήρξαν στην Πύλο και στην Κνωσό. Άλλο εξαγωγικό προϊόν ήταν το λάδι και η ανάγκη μεταφοράς του οδήγησε στην εντυπωσιακή ανάπτυξη της κεραμικής. Ανάλογη ήταν και η αξία του κρασιού. Ελληνικά αγγεία βρίσκονται διασκορπισμένα σ’ όλη τη Μέση Ανατολή.
    .
    .
    Οι κάτοικοι του Αιγαίου είναι οι πιο δεινοί θαλασσινοί. Στις ακτές και στα νησιά μαζεύονται πλήθη ανθρώπων, που εργάζονται στα πλοία, προωθούν το εμπόριο και ζουν απ’ αυτό.
    .
    Αλλά, όταν ο εμπορικό δρόμος της Ανατολικής Μεσογείου κόβεται ή έστω αναστατώνεται, ο ελληνισμός βρίσκεται σε κρίση. Σε κάποιες τέτοιες στιγμές κατέρρευσαν οι Κάρες, οι Λέλεγες, οι Μίνωες και οι Αχαιοί.
    .
    .
    Ο πρώτος μεγάλος μύθος του Αιγαίου που κυριάρχησε ήταν η Αργοναυτική εκστρατεία και συνδέεται με τα μέταλλα του Καυκάσου και του εμπορικού δρόμου της Μαύρης Θάλασσας.
    .
    Επίσης, ο Τρωικός πόλεμος σχετίζεται με το άνοιγμα του ίδιου εμπορικού δρόμου και θα φέρει την κατάρρευση της αυτοκρατορίας των Χετταίων ενώ θέτει σε κίνηση τους “λαούς της θάλασσας” που κατέκλυσαν για μεγάλο διάστημα τα παράλια της ανατολικής Μεσογείου.
    .
    Απ’ την άλλη, οι Τρώες και οι Χετταίοι υποθάλπουν την αναστάτωση στον ελλαδικό χώρο, που είναι γνωστή ως “Κάθοδος των Δωριέων” που ανατρέπουν τον Μυκηναϊκό – Αχαϊκό κόσμο.
    .
    Αλλά και ο Δωρικός κόσμος θα πάρει τον δρόμο του εμπορίου, γιατί ο συσσωρευμένος πληθυσμός του Αιγαίου δεν μπορούσε να επιζήσει διαφορετικά.
    .
    Όταν οι Φοίνικες θα αποκλείσουν τους Έλληνες απ’ το εμπόριο της ανατολικής Μεσογείου, το Αιγαίο μπροστά στην κρίση θα βρει νέα διέξοδο στον αποικισμό.
    .
    Μέσα σε δυο αιώνες, θα αποικιστούν η Θράκη, ο Βόσπορος, τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, η ακτή της Αδριατικής, η Νότια Ιταλία, η Σικελία και η Κυρήνη.
    .
    Οι αποικίες εξασφαλίζουν τροφή για τον κόσμο του Αιγαίου και προωθούν το εμπόριο σε νέες περιοχές.
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/08/gramm3.jpg

    .
    Ο μοσχοφόρος είναι αρχαίο αττικό γλυπτό. Το σώμα βρέθηκε το 1864 και η βάση το 1887 στις ανασκαφές της Ακρόπολης, γραμματόσημο
    .
    Αλλά η κατάσταση για τον ελληνικό κόσμο θα γίνει απελπιστική, όταν οι Πέρσες θα δημιουργήσουν τη μεγάλη τους αυτοκρατορία. Με αυστηρή δομή και τέλειο σύστημα διοίκησης εξασφαλίζουν την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, αποκλείουν τους Έλληνες απ’ το εμπόριο της Ανατολής, στηριζόμενοι στους Φοίνικες, και μεταθέτουν την εμπορική κίνηση της Μικράς Ασίας και του Καυκάσου στο εσωτερικό, ώστε να μην εξαρτώνται απ’ το εμπόριο του Αιγαίου.
    .
    Εδώ αξίζει να σημειώσουμε το εξής: είδαμε ότι η δουλεία έδωσε την πρωτοπορία στον ελληνικό πολιτισμό του Αιγαίου και ιδιαίτερα απ’ την στιγμή που άρχισαν να κατασκευάζουν σιδερένια εργαλεία με σκληρό κράμα μετάλλου. Τα σιδερένια εργαλεία και οι δούλοι είναι οι βάσεις της οικονομίας.
    .
    Πρώτοι οι Έλληνες της Ιωνίας κατανόησαν την αξία τους, εδραίωσαν και συστηματοποίησαν το δουλοκτητικό κοινωνικό σύστημα.
    .
    Οι έξυπνοι Ίωνες δεν αρκούνται να αρπάζουν το περίσσευμα των βαρβάρων καλλιεργητών. Θέλουν τη γη τους! Εκτοπίζουν ή μετατρέπουν τους κατοίκους σε δούλους και τους βάζουν να καλλιεργούν τη γη.
    .
    Δηλαδή, το σιδερένιο εργαλείο δημιουργεί δουλοκτητικά κτήματα και αυτά τους δούλους. Τότε το δουλεμπόριο γίνεται τρομερή πηγή πλούτου.
    .
    Ενώ λοιπόν χάνονται τα ηνία του εμπορίου στην Ανατολή, στο Αιγαίο κυριαρχεί το δουλεμπόριο.
    .
    Ταυτόχρονα πολλοί φτωχοί αγρότες χάνουν τα κτήματά τους και οι δανειστές τους μετατρέπουν σε δούλους. Άλλοι φτωχοί μετατρέπονται σε δουλέμποροι και πλουτίζουν.
    .
    Αλλά όλοι αυτοί οι δούλοι, όσο άθλια και αν τρέφονται, πρέπει να τρέφονται. Και εκεί γύρω στον 7ο – 6ο π. Χ. αιώνα το δουλεμπόριο φρακάρει γιατί εξαντλούνται και οι δυνατότητες αποικιακής επέκτασης του Αιγαίου.
    .
    Στην Ιταλία οι Ετρούσκοι, στη Μικρά Ασία η Λυδία και έπειτα η Περσία, στην Αφρική οι Φοίνικες Καρχηδόνιοι, ορθώνονται στην επεκτατική πολιτική των Ελλήνων.
    .
    Οι φτωχοί συσσωρεύονται στις πόλεις, αφού δεν υπάρχει πια η διέξοδος του δουλεμπορίου και των αποικιών.
    .
    Ο ελληνισμός κάνει μια απέλπιδα προσπάθεια να ανοίξει τον δρόμο του εμπορίου με τη Μέση Ανατολή και δημιουργεί την αποικία της Ναυκράτης στην Αίγυπτο, ενώ διατηρεί φιλικές σχέσεις με την Ασσυριακή αυτοκρατορία.
    .
    Αλλά το 612 π. Χ. η Ασσυρία καταρρέει απ’ τους Πέρσες
    και επακόλουθα η συμμαχία Ελλήνων, Ασσυρίων, Αιγυπτίων.
    .
    Οι Πέρσες στηρίζονται στους Φοίνικες που είχαν δεινοπαθήσει απ’ τους Ασσυρίους.
    .
    Ο ελληνισμός τότε θα στραφεί προς τον Κροίσο της Λυδίας για να ανατρέψουν την Περσική κυριαρχία σε μια προσπάθεια ν’ ανοίξουν τους εμπορικούς δρόμους.
    .
    Οι Πέρσες όμως θριαμβεύουν στην τελική αναμέτρηση με τον Κροίσο (547 π. Χ) και έπειτα υποτάσσουν όλο τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας.
    .
    Έτσι, το εμπόριο περνά οριστικά στα χέρια των Φοινίκων.
    .
    Λίγα χρόνια μετά, η Περσία κατακτά την Αίγυπτο και δεν υπάρχει χώρος πλέον για εμπορική διέξοδο των Ελλήνων.
    .
    Η περίφημη έχθρα Ελλήνων και Περσών δεν στηρίζεται πάνω σε εθνοφυλετικές διαφορές, παρά τροφοδοτείται από έναν στυγνό οικονομικό ανταγωνισμό!
    .
    .
    Τον 8ο αιώνα π. Χ, όταν οι Ασσύριοι τσάκισαν και λεηλάτησαν την ισχυρότερη φοινικική πόλη, την Τύρο, όσοι γλύτωσαν μπήκαν στα πλοία και τράβηξαν για την Καρχηδόνα και έρχονται σε θανάσιμη σύγκρουση με τους Έλληνες, στην προσπάθεια για κυριαρχία στη δυτική Μεσόγειο.
    .
    Στις αρχές του 7ου π. Χ. αιώνα, λόγω κοινωνικών συγκρούσεων στον ελλαδικό χώρο, οι ηττημένοι καταφεύγουν σε Ιταλία και Σικελία.
    .
    Οι Φωκείς που ξεσπιτώθηκαν για να μην υποταχτούν στον Κροίσο, αποπειράθηκαν να εγκατασταθούν στην Κορσική, αλλά οι Καρχηδόνιοι, συμμαχώντας με τους Ετρούσκους, τους νίκησαν και τους έσφαξαν.
    .
    Τα υπολείμματα των Φωκέων έφτασαν στην ακτή της Γαλατίας και ίδρυσαν τη Μασσαλία, μένοντας για πάντα ορκισμένοι εχθροί των Καρχηδονίων.
    .
    Αργότερα, θα γίνουν πιστοί σύμμαχοι των Ρωμαίων στον πόλεμο με την Καρχηδόνα.
    .
    Στο μεταξύ, οι Καρχηδόνιοι και οι Ετρούσκοι θα συνεχίσουν να πολεμούν κατά των Ελλήνων της Ιταλίας και Σικελίας.
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/08/gramm5.jpg

    .
    ελληνικό γραμματόσημο
    .
    Στα μέσα του 6ου αι. π. Χ. οι Σκύθες πολεμούν τους Πέρσες με την ενίσχυση των Ελλήνων για να ανατρέψουν την Περσική κυριαρχία στη Μέση Ανατολή, δηλαδή να ανοίξουν τον εμπορικό δρόμο.
    .
    Παράλληλα, ο Αιγύπτιος Άμασις αρχίζει κίνημα για την απελευθέρωση της Αιγύπτου απ’ τους Πέρσες και στρέφεται στους φυσικούς του συμμάχους, τους Έλληνες.
    .
    Απ’ την άλλη, η προσπάθεια των Περσών να καταλάβουν τη Θράκη και τις δυτικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας, για να τις δώσουν σαν αποικιακή επέκταση στις ιωνικές πόλεις, που πλέον κατείχαν, και είχαν τρομερά εσωτερικά κοινωνικά προβλήματα, αποτυγχάνει.
    .
    Οι Ίωνες εξεγείρονται (499 – 494 π. Χ.) αλλά τελικά θα υποταχτούν.
    .
    Στις αρχές του 5ου αι π. Χ. ο κόσμος του Αιγαίου γνωρίζει τη σκληρότερη δοκιμασία.
    .
    Η απόφαση ενός μέρους του ελληνισμού (οι περισσότερες ελληνικές πόλεις πήγαν με το μέρος των Περσών),
    .
    και ιδιαίτερα οι εμπορικές πόλεις (Αθήνα, Κόρινθος κ.α.) να αντισταθούν και τελικά να κερδίσουν τον πόλεμο,
    .
    .
    .
    έφερε την κορύφωση της κλασσικής εποχής, της εποχής που μας έδωσε τον ολοκληρωμένο πολιτικό άνθρωπο, τον άνθρωπο που έχει τη θέληση και την τόλμη να υπερασπίζεται τα δίκαιά του, τον τραγικό άνθρωπο, δηλαδή τον άνθρωπο που διαμορφώνει την τύχη του και τη ζωή του μόνος του.
    .
    .
    .
    Με το τέλος των Περσικών Πολέμων, συμπίπτει και η συντριβή των Καρχηδονίων στη Σικελία απ’ τους Έλληνες της Δύσης, κάτι που συνήθως περνά στα ψιλά, αλλά που έχει θεμελιώδη σημασία.
    .
    .
    Ο ελληνισμός, ο κόσμος του Αιγαίου βρίσκεται στα πρόθυρα να καταλάβει τους εμπορικούς δρόμους της Μεσογείου, ανατολικής και δυτικής!
    .
    .
    .
    Μετά τη νίκη κατά των Περσών των ενωμένων τριανταένα ελληνικών πόλεων, ο κόσμος του Αιγαίου δέχεται την ηγεμονία της Αθήνας, η οποία φαίνεται η πιο ικανή για το άνοιγμα του εμπορικού δρόμου της Ανατολής.
    .
    .
    Προσφέρονται από παντού χρήματα για να γίνει το άνοιγμα και που θα λύσει όλα τα προβλήματα του ελληνικού κόσμου.
    .
    .
    Στο μεταξύ, η τρομερή ζημιά του φοινικικού στόλου στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, φέρνει τον ελληνικό στόλο, κυρίως τον αθηναϊκό, κυρίαρχο στην ανατολική Μεσόγειο.
    .
    .
    Η Περσία, που εγκαταλείπει την Ιωνία, “δένει” το εσωτερικό της για να μην επεκταθούν οι Έλληνες και δημιουργεί μια νέα εμπορική τάξη με συμφέροντα που συνδέονται με την περσική αυτοκρατορία. Έτσι, οι Έλληνες αποκλείονται.
    .
    .
    Αυτή η μετατόπιση του εμπορικού δρόμου της Ανατολής, απ’ τους Πέρσες, στην ξηρά, ανατρέπει τις προσδοκίες.
    .
    .
    Η Αθήνα του Περικλή πρώτη κατανοεί πως δεν υπάρχει πια διέξοδος και δεν μπορεί να δώσει λύση στα οικονομικοκοινωνικά προβλήματα του Αιγαίου.
    .
    .
    Έτσι, η Αθήνα αποφασίζει να “δουλέψει” μόνο για τον εαυτό της και δημιουργεί τη δική της αυτοκρατορία, απομυζώντας τον πλούτο των συμμάχων της, κατασκευάζοντας, με τον κόπο των άλλων, όλα εκείνα τα σπουδαία καλλιτεχνικά δημιουργήματα που σφραγίζουν την κλασσική εποχή.
    .
    Αφού οι Αθηναίοι ξεζουμίζουν τον κόσμο του Αιγαίου, μην έχοντας άλλη λύση, εφόσον ο δρόμος της Ανατολής παραμένει μπλοκαρισμένος, παίρνουν την απόφαση να επεκταθούν στη Δύση.
    .
    Εκεί, όμως, θα έρθουν σε ρήξη με την άλλη μεγάλη ελληνική πόλη, την Κόρινθο, που είχε αποκλειστικά δικό της τον δυτικό εμπορικό δρόμο και θα είναι η αιτία για τον εικοσιεπτάχρονο Πελοποννησιακό Πόλεμο.
    .
    .
    Οι Πέρσες θα μοιράσουν άπειρο χρήμα στους Πελοποννήσιους και η Αθήνα “πνίγεται”.
    .
    Με πρόσχημα την αποστασία συμμάχων της, η Αθήνα θα καταστρέψει τη Χαλκίδα, τη Μυτιλήνη, τη Μήλο, την Αίγινα κ.α. Οι Αιγινήτες θα θανατωθούν ή θα γίνουν δούλοι, για να εγκατασταθούν Αθηναίοι έποικοι!
    .
    .
    Με το τέλος του εμφυλίου, ο ελληνικός κόσμος, συνεχίζει να βρίσκεται σε αδιέξοδο. Η νικήτρια Σπάρτη, που ενσαρκώνει πλέον τις ελπίδες του ελληνικού κόσμου για το άνοιγμα του εμπορικού δρόμου της Ανατολής, θα συμμαχήσει με τον Κύρο, τον αδελφό του Πέρση βασιλιά που θέλει να ανατρέψει. Ο κόσμος του Αιγαίου ελπίζει σε νίκη του Κύρου. Η εκστρατεία όμως αποτυγχάνει και ο Κύρος σκοτώνεται μαζί με τις ελπίδες των Ελλήνων.
    .
    .
    Οι Σπαρτιάτες, πλέον, είναι υποχρεωμένοι να αποβιβάσουν στρατό στη Μικρά Ασία εναντίον των παλαιών τους χρηματοδοτών! Αλλά ο Αρταξέρξης, ο Μεγάλος Βασιλιάς, θα ενισχύσει τον Αθηναίο ναύαρχο Κόνων για να χτυπήσει τους Σπαρτιάτες!
    .
    Η Αθήνα ξαναγίνεται υπολογίσιμη, με τα χρήματα των Περσών. Πώς αλλάζουν οι καιροί! Αλλά οι Πέρσες θα χρηματοδοτούν και τους Σπαρτιάτες και έτσι το χρήμα θα τους κάνει να πετσοκόβονται. Κάπου εκεί, οι Πέρσες κατανοούν πως όποιος και να κέρδιζε, πάντα θα ετίθετο επικεφαλής της αντιπερσικής συμμαχίας, έτσι ανακαλύπτουν τη Θήβα, μια πόλη που ποτέ δεν είχε ιδιαίτερη σχέση με το εμπόριο.
    .
    Με τα χρήματά τους θα την κάνουν για μια εικοσαετία την ισχυρότερη δύναμη του ελληνικού κόσμου και μετά από αμέτρητες εμφύλιες συγκρούσεις ο ελληνικός κόσμος, σμπαραλιασμένος φαίνεται ανίκανος να σηκώσει κεφάλι.
    .
    .
    Η Περσία μπορούσε να είναι ήσυχη! Θεωρούσε πια τον κόσμο του Αιγαίου διαλυμένο.
    .
    Δεν υπολόγισαν όμως την απελπισία αυτού του κόσμου, η οποία είναι μια δύσκολη κατάσταση για να ελεγχθεί. Παρουσιάζεται, λοιπόν, στο προσκήνιο η Μακεδονία με έναν τολμηρό, οξυδερκή στρατιωτικό και πολιτικό:
    .
    .
    τον Φίλιππο Β΄. Αξιοσημείωτη η φράση του ιστορικού Έφορου που έγραψε πως ποτέ στην Ευρώπη δεν είχε εμφανιστεί ένας τόσο μεγάλος άνδρας σαν τον Φίλιππο.
    .
    Ο κόσμος του Αιγαίου βρίσκει έναν μεγάλο ηγέτη που έχει σκοπό να πραγματοποιήσει κάτι πρωτόγνωρο: όχι μόνο να ανοίξει τον εμπορικό δρόμο της Ανατολής αλλά να διαλύσει την περσική αυτοκρατορία!
    .
    Εκείνη την περίοδο οι εσωτερικές αντιφάσεις και οι εξεγέρσεις διαφόρων σατραπών βρίσκονται στο έσχατο σημείο, τη στιγμή που ο Φίλιππος έχει έτοιμο ικανό στρατό για να τη διαλύσει.
    .
    .
    Εθνοφυλετικά η Μακεδονία δε διέφερε και πολύ από τους υπόλοιπους λαούς του ελλαδικού χώρου, αλλά παρέμενε καθυστερημένη, γιατί η οικονομία της έμοιαζε στις δομές της με της Μέσης Ανατολής. Η επαφή με τις νοτιοελληνικές αποικίες των ακτών του βορείου Αιγαίου αλλά κυρίως η κατάληψη των χρυσορυχείων του Παγγαίου, που θα την πλουτίσουν, θα την οδηγήσουν στη δημιουργία ικανού επαγγελματικού στρατού, ο οποίος όμως, ως δύναμη της εξουσίας του Φιλίππου, χρειάζεται μόνιμη απασχόληση.
    .
    .
    Έτσι, σιγά – σιγά θα κατακτήσει τις γύρω περιοχές, ώσπου το 338 π. Χ., στη Χαιρώνεια, θα νικήσει τους Αθηναίους και τους Θηβαίους και θα επιβληθεί ως η μεγαλύτερη δύναμη της Ελλάδος.
    .
    Το 337 π. Χ., στο συνέδριο της Κορίνθου, θα αναγνωριστεί ως ηγέτης των Ελλήνων σε εκστρατεία εναντίον των Περσών. Ο Φίλιππος γνωρίζει τους πόθους του ελληνικού κόσμου για το άνοιγμα του δρόμου της ανατολής που προσδοκά. Αλλά το 336 π. Χ. δολοφονείται!
    .
    Το έργο του θα συνεχίσει ο Μέγας Αλέξανδρος, που για να μη πολυλογούμε, χάρη στις βάσεις που έθεσε ο Φίλιππος και με τις ικανότητες τις δικές του θα συντρίψει την απέραντη περσική αυτοκρατορία.
    .
    Ο Αλέξανδρος πραγματοποίησε για τον κόσμο του Αιγαίου το μεγάλο όνειρο αιώνων, του ανοίγματος της αγοράς της Ανατολής και δε μιλάμε απλώς για μια ελεύθερη αγορά αλλά για εξουσία πάνω στην απέραντη Ανατολή! Όλοι ανάσαναν!
    .
    (Σίγουρα εκτός τον Δημοσθένη!) Η πληθυσμιακή πίεση του Αιγαίου θα έβρισκε διέξοδο.
    .
    .
    .
    Όμως, όπως θα δούμε, αντικειμενικά η κατάκτηση της Ανατολής συνέτριψε και τη δύναμη της πόλης – κράτους, της δημοκρατίας που έθρεψε τον κλασικό πολιτισμό!
    .
    .
    .
    Γιατί;
    .
    .
    Διότι ο πολίτης μιας δημοκρατικής πόλης – κράτους μπορούσε να υπερασπιστεί τον τόπο του, αλλά δεν μπορούσε να εκστρατεύσει μαζικά.
    .
    .
    Ζούσε στον τόπο του, έπαιρνε αποφάσεις για το συμφέρον του, είχε δικαιώματα.
    .
    .
    .
    Απ’ την άλλη, ο στρατός των Μακεδόνων, αφοσιωμένος στον πόλεμο και στον ηγεμόνα του, μπορούσε να αναλάβει μακρινές εκστρατείες.
    .
    .
    .
    Δεν είχε πολιτικά δικαιώματα, δεν τον ένοιαζε, αρκεί να κατακτούσε, αρκεί να λαφυραγωγούσε!
    .
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/08/iraklis.jpg

    .
    1970 Έκδοση Ηρακλέους
    (μετόπη από το ναό του Δία
    στην Ολυμπία, 460 π.Χ.)
    HELLAS
    .
    .
    .
    .
    .
    Οι κατακτήσεις του Αλεξάνδρου ασφαλώς προώθησαν τον ελληνικό πολιτισμό στα πέρατα του κόσμου, αλλά χωρίς να το θέλει κατέστρεψε και το γενοφυλετικό καθεστώς της Μακεδονίας και την πόλη – κράτος.
    .
    .
    .
    .
    .
    Οι διάδοχοι στρατηγοί του θα μεταβληθούν σε σατράπες και ο βαλτωμένος κόσμος της Ανατολής θα καταποντίσει τον κόσμο του Αιγαίου.
    .
    .
    .
    Η νίκη του Αλεξάνδρου ανατρέπει τη μορφή και τις προοπτικές του ελληνικού κόσμου.
    .
    .
    .
    Ο Αλέξανδρος θα συλλάβει αμέσως τη νέα κατάσταση, προσπαθώντας να οργανώσει το απέραντο κράτος και να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα.
    .
    .
    Ο ελληνικός κόσμος δεν κατάλαβε τη σημασία της νίκης του Αλεξάνδρου, σκέφτονται σαν δημοκράτες χωρίς πλέον να μπορούν να πάρουν αποφάσεις.
    .
    .
    Η κλασσική δημοκρατία είχε ανατραπεί χωρίς να καταργηθεί!
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/08/alejandros.jpg

    .
    .
    Ο Αλέξανδρος Γ’ ο Μακεδών ή Αλέξανδρος ο Μέγας, Βασιλεύς Μακεδόνων, Ελληνικό γραμματόσημο
    .
    .
    Οι διάδοχοι του Αλεξάνδρου δε θα λάβουν υπόψη τους τη θέληση της πόλης και τη γνώμη των πολιτών.
    .
    .
    Επιβάλλονται με τη δύναμη του στρατού και οι πόλεις συντονίζουν τις αποφάσεις τους με τη θέληση του ηγεμόνα. Λογική της εξουσίας γίνεται πλέον ο στρατός.
    .
    .
    .
    .
    Πρώτος ο Φίλιππος συγκρότησε επαγγελματικό στρατό, που αποσπάται από την παραγωγή και ασχολείται αποκλειστικά με τον πόλεμο.
    .
    .
    .
    Ακόμα και οι Σπαρτιάτες δεν ήταν τόσο επαγγελματίες.

    .
    .Είχαν γυναίκα, παιδιά και έπαιρναν μέρος στις συζητήσεις της Απέλλας, αποφασίζοντας οι ίδιοι. ο στρατός του Φιλίππου και οι κατοπινοί στρατοί των ηγεμόνων αποσπώνται από κάθε κοινωνική ζωή για να πολεμούν όλο τον χρόνο.
    .
    .
    Δεν κρίνουν, δεν αποφασίζουν.
    .
    Αυτά τα κρίνει ο ηγεμόνας.
    .
    Πληρώνονται για να πολεμούν, ενδιαφέρονται για τη λεηλασία και τον μισθό.
    .
    Ο κλασσικός κόσμος του Αιγαίου, που κατάφερε να επιζήσει κάτω από την απειλή του περσικού οδοστρωτήρα και της οικονομικής ασφυξίας, στραγγαλίζεται από τους Μακεδόνες ηγεμόνες, που είχαν ανοίξει την αγορά της Ανατολής!
    .
    .
    .
    Τώρα οι πολίτες απέχουν απ’ τα κέντρα των αποφάσεων.
    .
    .
    .
    Οι ηγεμόνες κρατούν στην αυλή τα μυστικά τους για να προωθούνται τα συμφέροντά τους και ήταν κατά κανόνα αντίθετα απ’ τα συμφέροντα των πόλεων, που έτσι έχαναν την αυτοτέλειά τους και για να μπορέσουν να επιβιώσουν έπρεπε να υποταχτούν σε κάποια από τις νέες ηγεμονίες.
    .
    .
    .
    Τα μεγάλα προβλήματα, και αυτά πάντα είναι οικονομικά, θα τα κρίνει πλέον ο ηγεμόνας με τη δύναμη του στρατού του.
    .
    .
    .
    Και ναι μεν το εμπόριο ανακάμπτει με τη δημιουργία νέων πόλεων μέσα στη αχανή Ανατολή, αλλά για να κρατηθούν οι νέες αυτές εμπορικές αποικίες χρειάζονται ισχυρή στρατιωτική ισχύ.
    .
    .
    Όμως, αυτές οι αποικίες δε μοιάζουν με τις γνωστές αποικίες του 9ου – 6ου αι. π. Χ.
    .
    Εξαρτώνται αποκλειστικά απ’ τη δύναμη του ηγεμόνα.
    .
    .
    .
    Ήταν μια θαυμάσια διέξοδος, αλλά σκότωνε κάθε αίσθηση του κλασσικού πνεύματος και μάλιστα τη πιο βασική:
    .
    .
    τον αυτοκαθορισμό με τη βούληση των κατοίκων τους.
    .
    .
    Οι νέες αποικίες δεν έχουν στρατό από πολίτες αλλά ηγεμονικό μισθοφορικό που διαφυλάσσει πρωτίστως τα συμφέροντα του ηγεμόνα.
    .
    .
    .
    .
    Επιπλέον, οι κάτοικοί τους ήταν μια πανσπερμία ανθρώπων, χωρίς να συνδέονται με παλιότερες παραδόσεις και σχέσεις.
    .
    .
    .
    .
    Οι άρχοντες των νέων αποικιών της Ανατολής μάζευαν τους φόρους και φρόντιζαν να εφαρμόζονται οι διαταγές του ηγεμόνα που μπορεί να ήταν και αντίθετες από τα συμφέροντα των πόλεων.
    .
    .
    .
    .
    Επίσης, αυτές οι πόλεις στέκονταν φύλακες της ηγεμονικής αρχής και επιπλέον έπρεπε να αφομοιώσουν τον γύρω πληθυσμό στον ελληνικό πολιτισμό, όπως τον εξέφραζαν βεβαίως οι ηγεμόνες και φυσικά απείχε από το κλασσικό πνεύμα.
    .
    .
    .
    Αυτό σημαίνει η φράση ελληνιστικό:
    .
    κάτι που μοιάζει εξωτερικά με ελληνικό αλλά διαφέρει στην ουσία!
    .
    Αυτές οι νέες πόλεις χωρίς τον εσωτερικό δυναμισμό τους, δηλαδή τον υπεύθυνο πολίτη, μετατρέπονται σε απολιτικές πόλεις και βάζουν τα θεμέλια του κοσμοπολιτισμού.
    .
    .
    Και αυτό το πνεύμα θα περάσει και στο Αιγαίο και θα αποβάλλει το χαρακτηριστικό στοιχείο του τραγικού πολιτικού ανθρώπου: να αποφασίζουν δηλαδή οι πολίτες για όλα.
    .
    .
    Θα γλιστράνε στην αίσθηση του κόσμου της Ανατολής:
    .
    .
    στη μοιρολατρία, το ουσιαστικότερο γνώρισμα του απολιτικού ή κοσμοπολίτικου τύπου
    .
    .
    που θα γεννήσει τον χριστιανισμό και τον μωαμεθανισμό.
    .
    .
    Οι νέες ελληνιστικές πόλεις της Ανατολής γίνονται κέντρα συγχώνευσης των πολιτισμών της κάθε περιοχής, στα καλούπια του ελληνικού.
    .
    .
    .
    .
    Και αν για τους Ανατολίτες αυτό είναι πρόοδος, για τον κόσμο του Αιγαίου, για τον ελληνικό κόσμο, είναι υποχώρηση!
    .
    .
    .
    .
    Το κέντρο του πολιτισμού μεταφέρεται στην Αλεξάνδρεια, στην Πέργαμο, στην Αντιόχεια, ενός πολιτισμού κατώτερο απ’ την κλασσική του έκφραση.
    .
    .
    .
    .
    Ποτέ οι κάτοικοι αυτών των πόλεων δε θα δώσουν έναν πολιτικό ή τραγικό άνθρωπο.
    .
    .
    .
    Είναι τα λίκνα του κοσμοπολιτισμού.
    .
    .
    .
    .
    Πέρα από τους εμπόρους που τρέχουν στις καινούργιες πόλεις, οι μισθοφόροι που είναι τόσο απαραίτητοι για τους ηγεμόνες, στην πλειοψηφία τους θα είναι Έλληνες.
    .
    .
    .
    .
    Το μεγαλύτερο κέντρο του κόσμου θα γίνει η Αλεξάνδρεια που ελέγχει τον ανατολικό δρόμο του εμπορίου και θα θέλει να επεκταθεί προς τη δύση. Αλλά αυτός ο δρόμος θα είναι κομμένος από τους Καρχηδόνιους, γι’ αυτό θα κρατήσει ανοιχτό τον δρόμο μέσω Κορίνθου που αποκτά για τους Πτολεμαίους μεγάλη σημασία.
    .
    .
    .
    .
    Και θα έρθουν σε σύγκρουση με τους πρώην συμπατριώτες τους, τους Μακεδόνες της Μακεδονίας. Ο εμπορικός δρόμος Αλεξάνδρεια – Ρόδος – Κόρινθος – Ιταλία θα γίνει η διαμάχη των δυο ηγεμονιών.
    .
    .
    .
    .
    Ο κλασσικός κόσμος του Αιγαίου θα βγαίνει περισσότερο αποδυναμωμένος, αλλοτριωμένος, υποταγμένος στη θέληση ισχυρών ηγεμόνων.
    .
    .
    .
    Η δημιουργία της Αχαϊκής Συμπολιτείας θα προωθεί τα συμφέροντα των Πτολεμαίων εναντίον των Μακεδόνων.
    .
    .
    Τα ανώτερα στρώματα των πόλεων, η αριστοκρατία θα προσεταιριστούν τους ηγεμόνες σαν αδέσποτα, κερδίζοντας ενίοτε και κάποιο κόκαλο και όλοι μαζί θα απομυζούν και θα στραγγαλίζουν εκατομμύρια φτωχών ελεύθερων(;) αλλά και δούλων.
    .
    .
    Πλέον, ο ελληνικός κόσμος έχει χάσει τις αξίες της κλασσικής εποχής, παρότι οι πόλεις – κράτη δε θα παραδοθούν εύκολα στους ηγεμόνες και θα πολεμούν σπασμωδικά ως το τέλος.
    .
    .
    .
    .
    Ο ελληνισμός δεν θα απαρτίζεται από πολίτες αλλά από υπηκόους των ηγεμόνων, αφού δεν αποφασίζουν οι ίδιοι για την τύχη τους.
    .
    .
    .
    .
    Ο κλασσικός πολιτισμός είχε σχεδόν πεθάνει!
    .
    .
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/08/aristotelis.jpg

    .
    Αριστοτέλης και χάρτης της
    Μακεδονίας. Ελληνικό γραμματόσημο
    .
    .
    .
    .
    Μια λύση, όσο παράξενο και αν ακουστεί, προσπάθησαν να δώσουν οι τελευταίοι βασιλείς της Σπάρτης, που ποτέ δεν ήταν μια αντιπροσωπευτική ή τυπική πόλη – κράτος του κλασσικού κόσμου.
    .
    .
    .
    .
    Και αν ο Άγης Δ΄προσπάθησε να προβεί σε μεταρρυθμίσεις μέσα στα στενά πλαίσια της Λακωνίας, ο Κλεομένης Γ΄ είδε το πρόβλημα πιο ολοκληρωμένα και στην ουσία του και με την κοινωνική του επανάσταση προσπάθησε να δώσει μια λύση στα πλαίσια του κλασσικού ελληνικού πνεύματος, για όλο τον κόσμο του Αιγαίου.
    .
    .
    .
    .
    Και όταν απέτυχε και αυτός, δεν έμεινε καμιά άλλη λύση για τον νεκρό πια ελληνικό κλασσικό πολιτισμό.
    .
    .
    .
    .
    Η φωτιά και το τσεκούρι των Ρωμαίων έδωσαν την οριστική λύση σε όλα τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα του ελληνισμού, επιβάλλοντας τη ρωμαϊκή ειρήνη.
    .
    .
    .
    .
    Την ειρήνη του νεκροταφείου!
    .
    .
    .
    .
    O Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης είναι συγγραφέας και ιστορικός
    Ενδεικτική Βιβλιογραφία
     Johan Gustav Droysen: Geshichte des Hellenismus, 1836-1843(μετάφραση Ρένου Αποστολίδη ως «Ιστορία των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου» εκδ. Ελευθεροτυπίας 1993)
     N.G.L. Hammond – F.W. Walbank: Ιστορία της Μακεδονίας, εκδ. Μαλλιάρης.
     Πλούταρχος: Δημήτριος, Ευμένης, Πύρρος, Κλεομένης, εκδ. Κάκτος
     Παυσανίας: Αττικά, Κορινθιακά, Βοιωτικά, Φωκικά, εκδ. Κάκτος
     Διόδωρος: Βιβλιοθήκη Ιστορική, εκδ. Ζήτρος
     Herman Bengtson: Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας, εκδ. Μέλισσα
     Πολύβιος: Ιστορίαι, Εκδ. Πάπυρος
     http://stamps-gr.blogspot.gr/2014/03/stamps-ancient-greek-art.html
    ΠΗΓΗ : http://eranistis.net/
    .
    http://autochthonesellhnes.blogspot.com/2018/01/blog-post_60.html
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

  • Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΓΙΑΓΙΑ

    22 Σεπτεμβρίου 2018 at 12:04 · Απάντηση

    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

    Άγης Δ’ της Σπάρτης: Η κοινωνική επανάσταση (μέρος Α’)
    .
    .
    .
    .
    .

    Τετάρτη, 27 Δεκεμβρίου 2017
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/Rider_BM_B1-570×570.jpg
    .
    .

    Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης
    .
    .
    .
    .
    Η τεράστια οικονομική ζημιά στα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα, που προκλήθηκε από την μετατόπιση των εμπορικών δρόμων της Α. Μεσογείου, επέφερε το μαρασμό και την δυστυχία στα ελληνικά κράτη.
    .
    .
    .
    .
    Αυτή η οικονομική κρίση, όπως ήταν φυσικό, μεταβλήθηκε σε κοινωνική και ως εκ τούτου εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες έγιναν “συνώνυμοι” με την εξαθλίωση.
    .
    .
    Κάποιος έπρεπε να πάρει μια απόφαση και να τραβήξει τον κλασσικό κόσμο έξω από το τέλμα.
    .
    .
    Βεβαίως κάθε πόλη είχε τις δικές της ιδιαιτερότητες, αλλά, λίγο πολύ, τα προβλήματα ήταν όμοια. Όποιος, λοιπόν, τολμούσε το πρώτο βήμα για να εξέλθει του οικονομικοκοινωνικού βάλτου, θα παρέσυρε όλο τον ελληνισμό.
    .
    .
    Ο βασιλιάς Άγης Δ΄ της Σπάρτης ανέλαβε το ρίσκο.
    .
    .
    Η ιστορία δεν τον δικαίωσε.
    .
    .
    Δικαιώθηκε όμως ανά τους αιώνες, μέσα στις καρδιές όλων των ανθρώπων με ελεύθερη συνείδηση.
    .
    .
    .
    .
    Το 245 π.Χ. ο Άγης Δ΄ διαδέχεται τον πατέρα του Ευδαμίδα Β΄ στον θρόνο των Ευρυπωντιδών. Από την πλευρά των Αγιάδων, το 243 π.Χ. πεθαίνει ο ανήλικος Αρεύς Β΄ και ο επίτροπός του Λεωνίδας Β΄(όχι αυτός των Θερμοπυλών) τον διαδέχεται, μια που δεν υπάρχει άλλος κληρονόμος.
    .
    .
    Ως γνωστόν στην Σπάρτη υπήρχαν, παραδοσιακά, δυο βασιλικές οικογένειες και, ευνόητα, δυο βασιλείς.
    .
    .
    .
    Ο Άγης Δ΄ είναι εγγονός της περίφημης Αρχιδάμιας που είχε σώσει τη Σπάρτη την εποχή του Πύρρου. Η μητέρα του, Αγησιστράτη, ήταν επίσης μεγαλόψυχη γυναίκα. Και οι δυο ήταν από τις πλουσιότερες στην Σπάρτη, διότι εκείνη την εποχή οι γυναίκες είχαν ενεργό ρόλο στην οικονομική ζωή της πόλης. Ο αδελφός της μητέρας του, ο θείος του Αγησίλαος, είχε εκλεγεί αρκετές φορές έφορος και είχε μεγάλη επιρροή. Η σύζυγός του Αγιάτιδα ήταν κόρη κάποιου πλουσίου με το όνομα Γύλιππος.
    .
    .
    .
    .

    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/Sparta_territory-570×522.jpg
    .
    .
    Αρχαία Σπάρτη, χάρτης
    .
    .
    Αν και μεγάλωσε μέσα στη τρυφηλότητα, στα είκοσι του χρόνια απαρνήθηκε κάθε πολυτέλεια και αποφάσισε να ζήσει “λακωνικά”.
    .
    .
    Τότε πήρε και την μεγάλη απόφαση: να επαναφέρει τη ζωή στη Σπάρτη μέσα στα πλαίσια του Λυκούργειου συστήματος.
    .
    .
    Αυτή η σκέψη δεν του ήρθε ασφαλώς από το πουθενά. Η κρίση στην Σπάρτη έμοιαζε ανίατη.
    .
    .
    «Γιατί οι πλούσιοι διώχνοντας αυτούς που είχαν δικαιώματα, μεγάλωναν ασυγκίνητα τις περιουσίες τους.
    .
    .
    Γρήγορα λοιπόν συγκεντρώθηκε σε λίγους ο πλούτος και στην πόλη έπεσε φτώχεια, έτσι που σαν αποτέλεσμα είχε την υποδούλωση του φρονήματος και την παραμέληση των καλών και μαζί το φθόνο και το μίσος κατά τον πλουσίων.
    .
    .
    Έμειναν λοιπόν περισσότεροι από εφτακόσιοι Σπαρτιάτες και από αυτούς εκατό ίσως είχαν γη και κλήρο.
    .
    .
    Ο άλλος όχλος καθόταν στην πόλη άπορος και χωρίς πολιτικά δικαιώματα.
    .
    .
    Και χωρίς θέληση και προθυμία αντιστεκόταν στους εξωτερικούς πολέμους, ενώ καιροφυλακτούσε πάντοτε να βρει ευκαιρία για μεταβολή και ανατροπή της καταστάσεως». Πλούταρχος (Άγης ※ 3)
    .
    .
    .
    .
    Επίσης, δεν θα πρέπει να θεωρηθεί αμελητέα, κάθε άλλο, η επιρροή του στωικού φιλόσοφου Σφαίρου του Βορυσθενίτη.
    .
    .
    Το βασικό πιστεύω του Σφαίρου ήταν πως ο δούλος δεν είναι “ομιλούν εργαλείο”,
    .
    αλλά άνθρωπος ικανός, όσο και ένας ελεύθερος.
    .
    Το μείζον πρόβλημα της εποχής δεν έγκειται στο γεγονός ότι το δουλοκτητικό σύστημα κλονίζεται από τους αγώνες των δούλων,
    .
    αλλά από την μετατροπή πλέον,
    .
    πρώην πανίσχυρων ανθρώπων σε κατάσταση δουλείας
    .
    κατά την διάρκεια της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης.
    .
    .
    .
    .
    Ο Σφαίρος λοιπόν θα διακηρύξει πως ήταν εφικτή η δημιουργία μιας κοινωνίας, όπου δεν θα υπάρχουν δούλοι και όλοι θα έχουν τις ίδιες δυνατότητες εκπαίδευσης.
    .
    .
    Η ιδέα αυτή άρχισε να εντυπώνεται στο μυαλό του Άγη που εξιδανίκευε το Λυκούργειο σύστημα των ομοίων, άσχετα αν και αυτό είχε στηριχτεί στην καταπίεση των ειλώτων.
    .
    .
    Οι άνθρωποι, παντού και πάντα, εξιδανικεύουν το παρελθόν και παραβλέπουν τις ατέλειες.
    .
    .
    Και το ένδοξο παρελθόν της Σπάρτης φάνταζε ιδεώδες για το νεαρό βασιλιά.
    .
    .
    Έτσι, παίρνει την μεγάλη απόφαση να ξαναφτιάξει πολίτες, όσοι υπήρχαν και στα χρόνια του Λυκούργου.
    .
    .
    Για να πραγματοποιηθεί αυτό έπρεπε να γίνει μια επιλογή από τους καλύτερους περίοικους, είλωτες και ξένους, οι οποίοι θα έφταναν τους 9000χιλ. κλήρους και θα εξισώνονταν με τους “παλαιούς” Σπαρτιάτες.
    .
    .
    Όμως, υπήρχε ένα πρόβλημα: αυτοί οι παλαιοί Σπαρτιάτες δεν ήταν δυνατό να βλέπουν ως ομοίους τους πρώην εχθρούς τους και κατώτερούς τους!
    .
    .
    Επομένως, η ιδέα αυτή τον έφερνε αυτόματα σε σύγκρουση με τις 100 οικογένειες που κρατούσαν την εξουσία.
    .
    .
    Αν και στην αρχή κινείται στα κρυφά, οι αριστοκράτες ανησυχούν για τη συμπεριφορά του και προσεγγίζουν τον άλλο βασιλιά, τον Λεωνίδα Β΄.
    .
    .
    Έτσι, ενώ ο Άγης προωθεί τα σχέδιά του, οι αντίπαλοί του συνωμοτούν με τον Λεωνίδα.
    .
    .
    .
    .
    Αυτός είχε μια σκανδαλώδη ζωή. Μεγάλος σε ηλικία, βρέθηκε απρόσμενα στον θρόνο των Αγιάδων. Προτού αναρριχηθεί στο υπέρτατο αξίωμα, είχε ακολουθήσει τον πατέρα του Κλεώνυμο στις μισθοφορικές του περιπέτειες. Πέρασε όλη του τη ζωή ως μισθοφόρος σε αυλές ηγεμόνων, κυρίως των Σελευκιδών, όπου και παντρεύτηκε μια αριστοκράτισσα αποκτώντας παιδιά.
    .
    .
    .
    .
    Για άγνωστους λόγους επιστρέφει στην Σπάρτη, όπου βασικά νιώθει ξένος προς αυτήν και τα έθιμά της.
    .
    .
    Παντρεύτηκε, ξανά, την περίφημη για τα πλούτη και την κρίση της Κρατησίκλεια και απέκτησε δυο γιούς.
    .
    .
    ΤονΕυκλείδα και τον Κλεομένη που θα τον διαδεχτεί.
    .
    .
    (Τώρα, πώς ένας άνθρωπος, όπως ο Λεωνίδας Β΄, με ύποπτο παρελθόν και καιροσκοπικό χαρακτήρα,
    .
    .
    ήταν ο πατέρας του Κλεομένη που θα αναδειχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες και φωτισμένες προσωπικότητες του Ελληνισμού, είναι από τα παράδοξα της ιστορίας!).
    .
    .
    .
    .
    Είχε συνηθίσει στον απολυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης και η υπέρμετρη φιλοδοξία του ήταν να μεταβληθεί η Σπάρτη σε καθεστώς ιδίου τύπου.
    .
    .
    Κατάφερε να πείσει τις 100 οικογένειες ότι ήταν ο μόνος ικανός να τις σώσει.
    .
    .

    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/SpartaGreatRhetra-570×363.png
    .
    .
    Η δομή της σπαρτιατικής κοινωνίας, αρχές του 7ου αιώνα π.Χ.
    .
    .
    Για τέσσερα χρόνια το παιχνίδι ανάμεσα στον Άγη και τις 100 οικογένειες παίζεται σε επίπεδο ζυμώσεων και προπαγάνδας.
    .
    .
    Ο Άγης με τον χαρακτήρα του και τον τρόπο ζωής του θα γίνει το αντικείμενο θαυμασμού για τους νέους.
    .
    .
    Αυτό που επιθυμεί είναι να πάρει τη νεολαία με το μέρος του.
    .
    .
    Από την άλλη, θέλει να προσελκύσει ισχυρούς πολιτικούς παράγοντες, ώστε να εκλεγούν αυτοί έφοροι και με φιλοδοξία να αναδιοργανώσουν τη Σπάρτη.
    .
    .
    Δυο από αυτούς, ο Λύσανδρος και ο Μανδρακλείδας έχουν πράγματι πειστεί για την υλοποίηση της ιδέας.
    .
    .
    Ο τρίτος όμως ισχυρός παράγοντας, ο θείος του Αγησίλαος, πέρασε στην επαναστατική ομάδα από υστεροβουλία, με την ελπίδα πως θα απαλλασσόταν από τα μεγάλα χρέη που είχε.
    .
    .
    Αρωγοί στην προσπάθεια του Άγη στάθηκαν η γιαγιά του και η μητέρα του με την μεγάλη τους επιρροή.
    .
    .
    Επίσης, με το μέρος του είναι και οι 700 οικογένειες που είχαν χάσει τον κλήρο και τα πολιτικά τους δικαιώματα.
    .
    .
    Ο συμβασιλέας του Λεωνίδας τον κατηγορεί πως θέλει με την δύναμη των φτωχών να καταλύσει το πολίτευμα και να γίνει τύραννος, την στιγμή που ο ίδιος είχε μυστικές επαφές με τον εχθρό της Σπάρτης Άρατο και την Αχαϊκή Συμπολιτεία!
    .
    .

    Το 242 π.Χ. εκλέγονται έφοροι οι άνθρωποι του Άγη.
    .
    .
    Με μπροστάρη τον έφορο Λύσανδρο, δέχονται τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις που έχουν τέσσερα βασικά σημεία:
    .
    .
    α) κατάργηση των χρεών,
    .
    β) αναδιανομή των κλήρων σε όλη την Λακωνία,
    .
    γ) ορισμός 4500 χιλ. κλήρων σε Σπαρτιάτες και ορισμός 15000χιλ. ειδικών κλήρων σε περίοικους, οι οποίοι δεν θα θεωρούνται μεν Σπαρτιάτες αλλά θα πολεμήσουν, όταν τους χρειαστεί η Σπάρτη, για να υπερασπιστούν την γη τους,
    .
    δ) επαναλειτουργία των κοινών συσσιτίων ανά 300 – 400 άτομα.
    .
    .
    Επειδή 4500 χιλ. Σπαρτιάτες δεν υπάρχουν, προτείνεται να δοθούν κλήροι στις 700 χρεωμένες οικογένειες, στους καλύτερους είλωτες και στους μισθοφόρους.
    .
    .
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/AgriculturalValleySpartaTrans-570×386.jpg
    .
    .
    Η αρχαία Σπάρτη στην κοιλάδα του ποταμού Ευρώτα
    .
    .
    .
    .
    Η πρόταση πάει στην γερουσία, που φυσικά την απορρίπτει.
    .
    .
    Έτσι πηγαίνει στην Απέλλα, όπου έχουν ψήφο μόνο οι 100 οικογένειες. Όμως, συμμετέχουν και οι 700 οικογένειες, που δεν ψηφίζουν βέβαια, αλλά με τον όγκο τους απειλούν και τρομοκρατούν τις 100.
    .
    .
    Πέρα από τους νέους, τις 700 οικογένειες και τους χιλιάδες περίοικους (αυτοί ήταν ελεύθεροι Λακεδαιμόνιοι αλλά δεν θεωρούνταν Σπαρτιάτες),
    .
    .
    ο Άγης έχει και τη βοήθεια του ιερού της Πασιφάης στις Θαλάμες (κάπου στον Μεσσηνιακό κόλπο),
    .
    .
    το οποίο προφητεύει πως η Σπάρτη θα επιβιώσει μόνο αν επιστρέψουν στους νόμους του Λυκούργου.
    .
    .
    .
    .
    Ήταν γνωστό από τότε πως οι Σπαρτιάτες ήταν οι πιο ευσεβείς αλλά και δεισιδαίμονες από τους αρχαίους.
    .
    .
    .
    .
    Γι’ αυτό λοιπόν, το σεβαστό ιερό ωθεί με τη στάση του την πλειοψηφία προς τον Άγη.
    .
    .
    Μάλιστα, ακόμα και ένα μέρος των 100 οικογενειών τάσσεται υπέρ του Άγη, επειδή και αυτοί χρωστούν!
    .
    .
    Μπροστά στην συνέλευση ο Άγης εναποθέτει όλη του την περιουσία για την αναγέννηση της Σπάρτης.
    .
    .
    Το ίδιο πράττουν η μάνα του και η πάμπλουτη γιαγιά του.
    .
    .
    Ακολουθούν όλοι οι μυημένοι.
    .
    .
    .
    Ο Λεωνίδας, διακρίνοντας το τεράστιο ρεύμα υπέρ του Άγη, προσπαθεί εμμέσως και πονηρά να αποτρέψει το ψήφισμα.
    .
    .
    Θέτει το ζήτημα πως η κατάργηση των χρεών δεν υπήρχε πουθενά μέσα στους νόμους του Λυκούργου.
    .
    .
    Επιπλέον, αναφέρει πως δεν είναι δυνατό ξένοι να γίνουν πολίτες της Σπάρτης.
    .
    .
    Ο Άγης όμως αντιπαραθέτει τα δικά του επιχειρήματα.
    .
    .
    Πρώτα, τον κατηγορεί πως είχε παντρευτεί (η πρώτη του γυναίκα) κόρη σατράπη και ήταν λόγος αποκλεισμού από την βασιλεία.
    .
    .
    Δεύτερον, η Σπάρτη δεν στρεφόταν κατά των ξένων, αλλά μόνο εναντίον αυτών που έφερναν κακές συνήθειες.
    .
    .
    Το Λυκούργειο πολίτευμα έδιωχνε αυτούς τους ξένους που απλώς δεν ήθελαν να ενταχθούν στη ζωή της Σπάρτης.
    .
    .
    Παραβίαση των νόμων ήταν η εισροή πλούτου και οι κοινωνικές διακρίσεις.
    .
    .
    Μετά τα επιχειρήματα του Άγη, ο λαός τάσσεται με το μέρος του.
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/Lycurgus_bas-relief_in_the_U.S._House_of_Representatives_chamber.jpg

    .
    .
    Αναπαράσταση του Λυκούργου στην Βουλή των Αντιπροσώπων (ΗΠΑ).
    .
    .
    .
    .
    Όμως, για να ισχύσει ένας νόμος στη Σπάρτη χρειαζόταν η συμφωνία και η ομογνωμία τουλάχιστο δύο τμημάτων: ή η Γερουσία με τους εφόρους ή οι βασιλείς με τους εφόρους ή οι βασιλείς με την Γερουσία.
    .
    .
    Επειδή λοιπόν ο Λεωνίδας και η Γερουσία αποχωρούν, η διαδικασία βρίσκεται σε αδιέξοδο.
    .
    .
    Ο Λεωνίδας, με την τακτική αυτή, ελπίζει να παραλύσει την διαδικασία.
    .
    .
    Τότε ο έφορος Λύσανδρος καταφεύγει στην έσχατη λύση να ανατρέψει το Λεωνίδα για να περάσει η μεταρρύθμιση.
    .
    .
    Υπήρχε άγραφος νόμος πως ένας Ηρακλείδης (δηλ. απόγονος του μυθικού Ηρακλή, όπως θεωρούνταν οι βασιλείς της Σπάρτης) απαγορευόταν να παντρευτεί ξένη γυναίκα και μάλιστα να κάνει παιδιά μαζί της.
    .
    .
    Επιπλέον, το να μείνει σε ξένο τόπο, όπως έμεινε για χρόνια ο Λεωνίδας, ήταν επίσης απαγορευμένο για βασιλιά.
    .
    .
    Επιπρόσθετα, τα σημάδια από το μαντείο των Δελφών
    .
    .
    (μιλήσαμε για την υπερβολική ευσέβεια των Σπαρτιατών)
    .
    .
    έδειχναν πως υπάρχει ανομία στον Λεωνίδα.
    .
    .
    Έτσι, η Απέλλα επιβεβαιώνει την πρόταση των εφόρων.
    .
    .
    Ο Λεωνίδας κηρύσσεται έκπτωτος και, από φόβο για τη ζωή του, προσπέφτει ικέτης στο ναό της Χαλκιοίκου Αθηνάς. Εκεί τον ακολουθεί και η κόρη του Χειλωνίδα.
    .
    .
    Ο διάδοχός του Κλεόμβροτος, γαμπρός του, αλλά μυημένος στην επανάσταση του Άγη, εκλέγεται βασιλιάς.
    .
    .
    Όμως, ταυτόχρονα με όλα αυτά τα γεγονότα έληγε και η ετήσια θητεία των εφόρων.
    .
    .
    Οι νέοι έφοροι καταγγέλλουν τους Λύσανδρο και Μανδρακλείδα για κατάχρηση εξουσίας. Επαναφέρουν λοιπόν τον Λεωνίδα στη Σπάρτη.
    .
    .
    Όμως, ο Λύσανδρος παίρνει τους δυο βασιλείς (Άγη και Κλεόμβροτο) στην Απέλλα και αυτή καταδικάζει τους νέους εφόρους, οι οποίοι μέσα σε λίγες ημέρες καθαιρούνται.
    .
    .
    Οι επόμενοι έφοροι, πανικόβλητοι από το ρεύμα υπέρ του Άγη, χωρίς αντίδραση επικυρώνουν τις μεταρρυθμίσεις.
    .
    .
    Όλα φαίνονται πως είναι με το μέρος του Άγη.
    .
    .
    Έχει επιτύχει τον σκοπό της ζωής του.
    .
    .
    Ο Λεωνίδας από φόβο και πάλι για τη ζωή του καταφεύγει στην Τεγέα.
    .
    .
    Ο θείος του Άγη, ο Αγησίλαος, που είχε εκλεγεί έφορος, σχεδιάζει να δολοφονήσει τον Λεωνίδα.
    .
    .
    .
    .
    Ο Άγης σε μια κίνηση μεγαλοψυχίας στέλνει επίλεκτη φρουρά για να προστατέψει τον Λεωνίδα.
    .
    .
    .
    .
    Ήταν το πρώτο μεγάλο λάθος του Άγη!
    .
    .
    .
    .
    Βιβλιογραφία
     Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης – Η μεγάλη κοινωνική επανάσταση (Συγγραφέας: Ροδάκης, Περικλής Δ.)
     Πλούταρχου Βίοι Παράλληλοι (Άγης – Κλεομένης)
     Πλούταρχου Βίοι Παράλληλοι (Άρατος – Αρταξέρξης)
     Πολύβιου Ιστορίαι
     http://en.wikipedia.org/wiki/Sparta
    ΠΗΓΗ : http://eranistis.net/wordpress/

    Το Β’ μέρος εδώ : Άγης Δ’ της Σπάρτης: Η κοινωνική επανάσταση (μέρος Β’)

    http://autochthonesellhnes.blogspot.com/2017/12/blog-post_68.html
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

  • Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΓΙΑΓΙΑ

    22 Σεπτεμβρίου 2018 at 12:06 · Απάντηση

    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

    Άγης Δ’ της Σπάρτης: Η κοινωνική επανάσταση (μέρος Β’)
    .
    .
    .
    .
    .
    Τετάρτη, 27 Δεκεμβρίου 2017
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/Lycurgus-428×570.jpg
    .
    .

    .
    .
    .
    Ο Λύκούργος, Βασιλιάς της Σπάρτης, έζησε περίπου στα 800 π.Χ., ταξίδεψε σε πολλά μέρη της γης, επισκέφτηκε την Κρήτη και, πολύ πιθανό, την Αίγυπτο, τη Λιβύη και την Ιβηρία.
    .
    .
    .
    .
    Επιστρέφοντας στη Σπάρτη φρόντισε να μεταρρυθμίσει το σπαρτιατικό πολίτευμα.
    .
    .
    Ο μύθος λέει ότι έφυγε από τη Σπάρτη για πάντα, ώστε να μην αλλάζουν τη νομοθεσία του οι συμπολίτες του, που είχαν ορκιστεί να μην το κάνουν παρά μόνο αν κάποτε επέστρεφε
    .
    .
    .
    .
    Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης
    .
    .
    Ο Άγης Δ΄, αυτός ο παράξενα ρομαντικός και φιλοσοφημένος βασιλιάς της Σπάρτης, πέρασε τις επαναστατικές μεταρρυθμίσεις του με μεγάλη ευκολία,
    .
    .
    κάτι που τον έκανε να υπερτιμήσει τις δυνάμεις του μέσα στα πλαίσια ενός σάπιου και κοινωνικά κατεστραμμένου ελληνικού κόσμου.
    .
    .
    Ο θείος του Άγη, ο έφορος Αγησίλαος που είχε εισχωρήσει στην επαναστατική ομάδα μόνο και μόνο επειδή είχε χρέη, ανησύχησε για το μέτρο του αναδασμού της γης.
    .
    .
    Κατείχε σημαντικούς και αποδοτικούς κλήρους και δεν ήταν διατεθειμένος να τους μοιράσει.
    .
    .
    Πρότεινε λοιπόν στον Άγη να εξεταστεί ενδελεχώς και να προχωρήσει αργά ο αναδασμός. Παράλληλα με ύπουλο τρόπο ήρθε σε επαφή με τους Αχαιούς, όπως και ο έκπτωτος βασιλιάς Λεωνίδας Β΄.
    .
    .
    Ο ηγέτης της Αχαϊκής Συμπολιτείας Άρατος, με την απεριόριστη ευφυΐα και πολιτική του κρίση, είχε κατανοήσει ποιες θα ήταν οι συνέπειες των επαναστατικών αλλαγών του Άγη, όχι μόνο για τη Λακωνία αλλά για όλο τον ελληνικό κόσμο.
    .
    .
    Με σύμμαχο την “σατανική” του φύση, όφειλε να σώσει την πλούσια αριστοκρατική τάξη.
    .
    .
    Εν τω μεταξύ, στο χώρο σύγκλησης της Απέλλας, όλοι οι πολίτες, αφού έφεραν τα χρεωστικά γραμμάτιά τους, μέσα σε επευφημίες τα έκαψαν.
    .
    .
    Απαίτησαν να προχωρήσει άμεσα και ο αναδασμός, αλλά ο Αγησίλαος με προφάσεις καθυστερούσε.
    .
    .
    Τότε κατέφτασαν απεσταλμένοι των Αχαιών να ζητήσουν βοήθεια για την αντιμετώπιση των Αιτωλών που ήταν έτοιμοι να εισβάλουν στον Ισθμό.
    .
    .
    Το σχέδιο του Αγησιλάου, του Λεωνίδα και του Άρατου ήταν διαβολικό: να απομακρύνουν τον Άγη από την περιοχή της Σπάρτης για να μη γίνει ο αναδασμός.
    .
    .
    Ο Αγησίλαος έπεισε το νεαρό βασιλιά να σπεύσει για βοήθεια, για να δει όλη η Πελοπόννησος το νέο συγκροτημένο στρατό της Σπάρτης.
    .
    .
    Ο Άγης, απονήρευτος, δέχτηκε.
    .
    .
    Μόλις έφτασε στην περιοχή του Ισθμού, προκάλεσε τεράστια εντύπωση με τον πειθαρχημένο στρατό του, που δεν προέβη σε καμία φθορά, σε αντίθεση με άλλους στρατούς της εποχής που λεηλατούσαν τα πάντα στο πέρασμά τους.
    .
    .
    Ωστόσο, αυτός που κυριολεκτικά αναστατώθηκε ήταν ο Άρατος.
    .
    .
    Μόλις τον γνώρισε, ταράχτηκε από τη τόλμη και το βάθος των ιδεών του Άγη, και όπως ήταν παμπόνηρος, τον ευχαρίστησε για τη βοήθεια του αλλά τον παρακάλεσε να φύγει!
    .
    .
    Προτίμησε τις λεηλασίες των Αιτωλών μέσα στο κράτος του, από τις επαναστατικές ιδέες που θα έφερνε ο Άγης και θα έστρεφαν τον λαό εναντίον των αριστοκρατών.
    .
    .
    Έτσι οι Αιτωλοί λεηλάτησαν την χώρα, ενώ ο Άρατος δεν προέβαλλε καμιά αντίσταση, κάτι που στα απομνημονεύματά του το χαρακτήρισε ως στρατιωτικό ελιγμό!
    .
    .
    Ως εκ τούτου, κατηγορήθηκε από τους δικούς του για δειλία, αλλά αυτός γνώριζε καλά τι έκανε: οι Αιτωλοί θα λεηλατούσαν και θα έφευγαν,
    .
    .
    ενώ οι ιδέες του Άγη θα έμεναν!
    .
    .
    Όμως στην Σπάρτη κατά την απουσία του Άγη, ο Αγησίλαος διέπραξε δυο τεράστια σφάλματα: έβαλε πρόσθετους φόρους με πρόσχημα την εκστρατεία και χρησιμοποίησε ανείπωτη βία.
    .
    .
    Όταν επέστρεψε ο Άγης και είδε όλον αυτό τον αναβρασμό, απαίτησε από τον Αγησίλαο να προχωρήσει ο αναδασμός.
    .
    .
    Όμως ο χρόνος θητείας των εφόρων είχε λήξει.
    .
    .
    Στο μικρό αυτό μεσοδιάστημα ο Άγης προσπάθησε να πείσει τον εξαγριωμένο λαό πως θα προχωρούσε στην αναδιανομή της γης, αλλά αυτός αγανακτισμένος από τις πράξεις του Αγησιλάου και με την παρότρυνση των πλουσίων άρχισε να στρέφεται εναντίον του.
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/tumblr_mjwaqbufOa1rui49ao1_1280-570×566.jpg
    .
    .
    Ancient Greek Relief with Heroes and Worshipers from Sparta. circa 540 BC, made of marble.
    Courtesy & currently located at the Altes Museum, Berlin.
    .
    .
    Τότε, ο Λεωνίδας Β΄ με μισθοφορικό σώμα και με Αχαιούς ανατρέπει, σκορπώντας τον τρόμο, πραξικοπηματικά τον Άγη, που καταφεύγει ικέτης στο ναό της Χαλκιοίκου Αθηνάς, εκεί που ένα χρόνο πριν είχε βρεθεί ο Λεωνίδας! Ο άλλος βασιλιάς, ο Κλεόμβροτος, προλαβαίνει και κλείνεται στο ναό του Ποσειδώνος.
    .
    .
    Ο Λεωνίδας, που ήταν πεθερός του, τελικά τον αφήνει να φύγει και η κόρη του ακολουθεί τον άντρα της στην εξορία, παρά τις παρακλήσεις του πατέρα της.
    .
    .
    Ως κύριος της Σπάρτης πλέον, ο Λεωνίδας δεν τολμά να κρατήσει την εξουσία, φανερά, αλλά την παραδίδει στις 100 πλούσιες οικογένειες.
    .
    .
    Σκοπός του ήταν να ανατρέψει το καθεστώς. Τοποθετεί δικούς του εφόρους, εχθρούς του Άγη. Τρία ονόματα από αυτούς μας αναφέρει ο Πλούταρχος: Δημοχάρης, Αρκεσίλαος και Αμφάρης.
    .
    .
    Ο τελευταίος είχε οικονομικές σχέσεις με τη μάνα και την γιαγιά του Άγη. Είχε δανειστεί χρήματα απ’ αυτές. Όπως και να είχε, ήταν γνώριμος με τον Άγη. Προσπάθησε να τον πείσει να βγει από τον ιερό χώρο και πως ο Λεωνίδας θα τον συγχωρούσε. Ο Άγης όμως αρνήθηκε, διότι δεν τους εμπιστευόταν. Πάντως, κάποια στιγμή τον έπεισαν να τον πάρουν από το ναό και να τον πάνε στα λουτρά και αργότερα τον επανέφεραν. Έτσι, κέρδισαν την εμπιστοσύνη του νεαρού βασιλιά.
    .
    .
    Ο Λεωνίδας, με το κλίμα τρομοκρατίας που ασκούσε, ανάγκασε τον λαό να συμπαθήσει και πάλι τον Άγη, που μετατρέπεται σε σύμβολο της αντίδρασης. Η γυναίκα του η Αγιάτιδα, η μάνα του Αγησιστράτη και η αξιοσέβαστη γιαγιά του Αρχιδάμια ξεσηκώνουν τον λαό.
    .
    .
    Ο Λεωνίδας και η ομάδα του παίρνουν την απόφαση να δολοφονήσουν τον Άγη και αυτές τις σπουδαίες γυναίκες!
    .
    .
    Μια μέρα καθώς ο Άγης πήγαινε στο λουτρό, οι τρεις έφοροι όργανα του Λεωνίδα τον συλλαμβάνουν, μια που δεν φυλαγόταν, και τον κλείνουν στο δεσμωτήριο. Παράλληλα, εκατοντάδες μισθοφόροι του Λεωνίδα κυκλώνουν το κτήριο. Οι έφοροι και οι γερουσιαστές καλούν τον Άγη να απολογηθεί. Μόλις το έμαθε αυτό, γέλασε ειρωνικά.
    .
    .
    Μόνο η Απέλλα μπορούσε να δικάσει έναν βασιλιά και να επιβάλλει θανατική ποινή, αλλά οι πραξικοπηματίες δεν τολμούν να τη συγκαλέσουν.
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2013/06/Ancient_sparta_theater-570×377.jpg
    .
    .
    Το αρχαίο θέατρο της Σπάρτης
    .
    .
    Ωστόσο, έπειτα από πιέσεις, ο Άγης μίλησε και το μόνο που είπε ήταν πως ότι έπραξε το έπραξε μόνος του χωρίς υποβολή από άλλους. Με αυτό τον τρόπο ήθελε να σώσει τους δικούς του ανθρώπους. Επιπλέον συμπλήρωσε πως σκοπός του ήταν να σώσει την Σπάρτη και πως δεν μετανιώνει κανένας όταν κάνει ωραία πράγματα, έστω και αν οδηγηθεί στο θάνατο.
    .
    .
    Μέσα σε λίγα λεπτά η απόφαση είχε παρθεί: καταδίκη σε θάνατο!
    .
    .
    Οι συνωμότες όμως έπρεπε να βιαστούν, γιατί έφτανε στα αυτιά τους η απειλητική βοή του πλήθους που συνέρρεε στο σημείο που κρατούνταν ο Άγης.
    .
    .
    Οι μισθοφόροι προσπαθούσαν υπό πίεση να συγκρατήσουν τον κόσμο. Μέσα στο δεσμωτήριο ο Άγης πέρασε μόνος του τη θηλεία στο λαιμό του!
    .
    .
    Οι έφοροι Αμφάρης και Δημοχάρης προχωρούν στην εκτέλεση.

    .
    .Το μεγάλο έγκλημα είχε συντελεστεί: ο Άγης Δ΄ είναι νεκρός!
    Έξω από το κτήριο, μπροστά από το πλήθος, βρίσκονταν η Αρχιδάμια και η Αγησιστράτη, οι οποίες ζητούσαν να δουν τον Άγη.
    .
    .
    Κλαίγοντας στα πόδια του Αμφάρη, τον ικέτευαν για τη ζωή του Άγη.
    .
    .
    Ο έφορος, ψευδώς, βεβαίωνε πως είναι καλά και επέτρεψε στην σεβαστή Αρχιδάμια να περάσει μέσα.
    .
    .
    Πριν προλάβει η γερόντισσα να ξεφωνίσει από το θέαμα που αντίκρισε, ήδη η θηλιά ήταν περασμένη στον λαιμό της.
    .
    .
    Χωρίς πρόσχημα, η γυναίκα που για τριάντα χρόνια ήταν η ψυχή της Σπάρτης,
    .
    .
    δολοφονήθηκε εν ψυχρώ.
    .
    .
    Ακολουθεί η μάνα του Αγησιστράτη, η οποία μπαίνοντας μέσα είδε τον γιο της και τη μάνα της νεκρούς.
    .
    .
    Με ζηλευτή αξιοπρέπεια και μεγαλείο ψυχής, σκλήρυνε την καρδιά της.
    .
    .
    Ξάπλωσε τα πτώματα δίπλα – δίπλα.
    .
    .
    Έσκυψε και φίλησε το παιδί της. Τα μόνα λόγια που είπε ήταν τα εξής:
    .
    .
    «Η ευγένειά σου, η πραότητα και η φιλανθρωπία σου, παιδί μου, κατέστρεψαν και εσένα και εμάς μαζί.
    .
    .
    Μακάρι όλα αυτά να ωφελήσουν την Σπάρτη».
    .
    .
    Ο Αμφάρης, τελικώς, απαγχονίζει και την ίδια και μαζί την πρώτη απόπειρα μιας κοινωνικής επανάστασης.
    .
    .
    .
    .
    Ο λαός έξω από το δεσμωτήριο δεν έχει ιδέα τι είχε συμβεί.
    .
    .
    Οι άνθρωποι του Λεωνίδα αναγγέλλουν τα γεγονότα, αφού πρώτα οι έφοροι έχουν μεταβεί σε ασφαλές μέρος. Το πλήθος έχει μείνει βουβό.
    .
    .
    Το επαναστατικό κίνημα έχει αποκεφαλιστεί, από τη στιγμή που ο Άγης και οι δυο γυναίκες είναι νεκροί. Δεν υπάρχει πλέον η κεφαλή για μια οργανωμένη εξέγερση. Αν και αγανακτισμένος ο λαός, μετά από ώρα διαλύεται.
    .
    .
    .
    .
    «Αλλά μέσα στη Σπάρτη πρώτος βασιλιάς σκοτώθηκε από τους εφόρους ο Άγης, αφού επιχείρησε τα πιο ωραία και συμφέροντα για την Σπάρτη και είχε τέτοια ηλικία που και όταν ακόμα σφάλλουν οι άνθρωποι συγχωρούνται.
    .
    Περισσότερο δίκιο είχαν οι φίλοι του που τον κατηγορούσαν παρά οι εχθροί του, γιατί και τον Λεωνίδα τον έσωσε και στους άλλους έδωσε εμπιστοσύνη με την ημερότητα και την πραότητα που είχε»Πλούταρχος (Άγης ※ 21).
    .
    .
    .
    .
    Η προσπάθεια του Άγη πρώτα απ’ όλα απέτυχε λόγω του χαρακτήρα του.
    .
    .
    Πίστευε πως μπορούσε να πραγματοποιήσει μια επαναστατική αλλαγή με την πειθώ και το παράδειγμα!
    .
    .
    Πίστευε στην ειλικρίνεια του ανθρώπου, κάτι που τον οδήγησε στον θάνατο.
    .
    .
    Είναι πολύ πιθανό πως πίσω από την επαναφορά του συστήματος του Λυκούργου κρύβονταν και οι ιδέες τις στωικής πολιτικής ουτοπίας,
    .
    .
    μιας κοινωνίας ίσων ανθρώπων δίχως δούλους.
    .
    .
    Το να επανέλθει ένα καθεστώς αιώνων πριν ήταν αδύνατον, γιατί το κάθε κοινωνικό σύστημα είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων.
    .
    .
    Ίσως με πρόσχημα το Λυκούργειο σύστημα ήθελε να δημιουργήσει κάτι καινούριο.
    .
    .
    .
    .
    Ο Πλούταρχος αποδίδει την αποτυχία του Άγη στην απληστία του Αγησίλαου.
    .
    Η ατολμία του Άγη ίσως είναι ένας ακόμα παράγοντας.
    .
    Η συμπεριφορά του παρουσιάζει αντιφάσεις.
    .
    Ενώ ενεργεί με αποφασιστικότητα, δείχνει μεγαλοψυχία προς τους αντιπάλους του.
    .
    Προσπαθεί να πείσει τον ηττημένο αντίπαλο να κατανοήσει το σφάλμα του.
    .
    Η πίστη του στη δύναμη του παραδείγματος και στην καλοσύνη της ανθρώπινης φύσης, μοιραία, τον κατέστρεψε.
    .
    .
    .
    .
    Επίσης, δεν ικανοποίησε τις λαϊκές μάζες που ζητούσαν αναδασμό. Ως γνωστόν, η μάζα είναι ευμετάβλητη. Εκεί που σε αποθεώνει, απότομα σε γκρεμίζει. Η μάζα κινείται με γνώμονα το συναίσθημα και όχι τη λογική.
    .
    .
    Γι’ αυτό η αναβολή του αναδασμού επέδρασε αρνητικά για τον Άγη, που είχε ρίξει το βάρος στην αναδιοργάνωση του στρατού.
    .
    .
    Αν είχε σκοπό να αλλάξει μόνο τη Σπάρτη, τότε ήταν καταδικασμένος! Το καθεστώς των πόλεων – κρατών είχε παρέλθει.
    .
    .
    Οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου είχαν δώσει άλλες διστάσεις στον πολιτισμένο κόσμο της Ανατολικής Μεσογείου.
    .
    .
    Μόνο μέσα στα πλαίσια ενός διευρυμένου πολιτειακού σχηματισμού μπορούσε να επιβιώσει μια πόλη του 3ου π.Χ. αιώνα.
    .
    .
    Η προσπάθειά του να αναστυλώσει μια πόλη – κράτος ήταν μια χαμένη υπόθεση.
    .
    .
    Αλλά και μόνο αυτό ήταν μια επαναστατική καινοτομία που θα αποτελέσει την εισαγωγή στην μεγαλειώδη κοινωνική επανάσταση,
    .
    .
    .
    .
    μια δεκαετία περίπου αργότερα, από τον ακόμα σπουδαιότερο Κλεομένη Γ΄, τον γιο του Λεωνίδα Β΄,
    .
    .
    αυτού του Λεωνίδα που διέλυσε την πρώτη απόπειρα του Άγη!
    .
    .
    .
    .
    Βιβλιογραφία
     Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης – Η μεγάλη κοινωνική επανάσταση (Συγγραφέας: Ροδάκης, Περικλής Δ.)
     Πλούταρχου Βίοι Παράλληλοι (Άγης – Κλεομένης)
     Πλούταρχου Βίοι Παράλληλοι (Άρατος – Αρταξέρξης)
     Πολύβιου Ιστορίαι
     http://el.wikipedia.org/wiki
    ΠΗΓΗ : http://eranistis.net/
    .
    http://autochthonesellhnes.blogspot.com/2017/12/blog-post_50.html
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

  • Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΓΙΑΓΙΑ

    22 Σεπτεμβρίου 2018 at 12:09 · Απάντηση

    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης:
    .
    .
    Ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας
    .
    .
    – Μέρος Α : Η επανάσταση του Κλεομένη Γ΄
    .
    .
    .
    .
    .
    Σάββατο, 3 Μαρτίου 2018
    .
    .
    https://4.bp.blogspot.com/-rPkKzftm0Co/WGVha_JSVYI/AAAAAAAAzLE/8AZ6LlcLrE8heI7lLNz5HMv3-NBM8oYPACLcB/s1600/%25CF%2586%25CE%25B3%25CE%25BE%25CF%2584%25CF%2586%25CE%25BE%25CF%2584%25CF%2586.JPG

    .
    .
    Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης
    .
    .
    Κάπου μέσα στις, διαποτισμένες με ισχυρά στίγματα εθνοκεντρικών κορωνών, σελίδες των σχολικών βιβλίων ή και των συμβατικών ιστορικών έργων, συνήθως υπάρχει και μια παράγραφος (!)
    .
    αφιερωμένη στους ονομαζόμενους μεταρρυθμιστές βασιλείς της Σπάρτης, τον Άγη Δ΄ και τον Κλεομένη Γ΄.
    .
    .
    Όταν πολλά χρόνια πριν ξεκίνησα να μελετώ τη ζωή και το έργο αυτών των βασιλέων, των τελευταίων πραγματικών βασιλέων της ηρωικής Σπάρτης, διαπίστωσα πως όχι μόνο άξιζε να γίνει ευρύτερα γνωστό το έργο τους αλλά και πως, παράφορα αδικημένοι στο ζύγι της ιστορίας,
    .
    .
    θα έπρεπε να αφιερωθούν κεφάλαια ολόκληρα σε κάθε ιστορικό έργο.
    .
    Πόσον μάλιστα, όταν ο σπουδαίος συγγραφέας του 1ο μ. Χ. αι. ο Πλούταρχος αποφασίζει να γράψει τη βιογραφία των σημαντικότερων Ρωμαίων και Ελλήνων αντρών και συμπεριλαμβάνει τους Άγη Δ΄ και τον Κλεομένη Γ΄,
    .
    τότε μάλλον θα πρέπει να έπραξαν κάτι σπουδαίο και μεγάλο.
    .
    Τι ήταν λοιπόν αυτό;
    .
    (Για να έχετε μια πιο άρτια και εμβριθή οπτική γωνιά του θέματος, προτού αναγνώσετε τα άρθρα που αφορούν τον Κλεομένη Γ΄, θα πρότεινα να ρίξετε μια ματιά σε παλαιότερα άρθρα, όπως τα :
    “Η οικονομική και κοινωνική κρίση του 3ου π. Χ. αι.”,
    “Ακμή και παρακμή του αρχαίου ελληνικού κόσμου”
    “Άγης Δ’ της Σπάρτης: Η κοινωνική επανάσταση (μέρος Α’) και (μέρος Β’)”
    , διότι ουσιαστικά θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε πλήρως και σε βάθος την κοινωνική επανάσταση του Κλεομένη Γ΄.)
    .
    .
    .
    .
    ΦΩΤΟ ΧΑΡΤΗΣ
    .

    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/09/PtolemaicEmpire.png .
    .
    Η Δυναστεία των Πτολεμαίων ήταν μια βασιλική οικογένεια της Ελληνιστικής Περιόδου, που κυβέρνησε την Αίγυπτο για περίπου τρεις αιώνες, από το 305 μέχρι το 30 π.Χ.
    .
    .
    .
    .
    Το 241 π. Χ. η μεταρρυθμιστική προσπάθεια του Άγη Δ΄ πνίγηκε στο αίμα. Ο ίδιος, η μητέρα του και η γιαγιά του δολοφονούνται.
    .
    .
    Η τάξη των αριστοκρατών πιστεύει πια πως απαλλάχθηκε μια και καλή από τις επαναστατικές ιδέες του ρομαντικού Άγη Δ΄ και μπορεί πια να απομυζεί με την ίδια ευκολία και ακολασία τα πλούτη απ’ τον κόπο των φτωχών ανθρώπων της Λακωνίας.
    .
    .
    Ο αδελφός του Άγη Δ΄, ο Αρχίδαμος φεύγει κρυφά στη Μεσσήνη για να σώσει το κεφάλι του και έτσι ο Λεωνίδας Β΄
    .
    (ο Λεωνίδας Α΄ ήταν εκείνος που έπεσε στις Θερμοπύλες το 480 π. Χ.),
    .
    ο συνεργάτης των δολοφόνων του Άγη Δ΄, μένει μόνος βασιλιάς.
    .
    .
    Μη μας διαφεύγει πως η Σπάρτη είχε δυο βασιλείς.
    .
    .
    Για να δώσουμε μια ιδέα της διεθνούς σκηνής εκείνης της περιόδου, ας τη δούμε επί τροχάδην.
    .
    .
    Το 241 π. Χ. λήγει ο Α΄ Καρχηδονιακός πόλεμος με νίκη των Ρωμαίων. Ο Άρατος, ο ηγέτης της πανίσχυρης Αχαϊκής Συμπολιτείας, αυτός ο ευφυής, τετραπέρατος αλλά σκληρός και δουλοπρεπής πολιτικός, ανατρέπει τις τελευταίες θέσεις των Μακεδόνων στην Πελοπόννησο, Άργος και Μεγαλόπολη. Ο Δημήτριος Β΄, εγγονός του περίφημου Δημητρίου Πολιορκητή, νέος και μετριότατος βασιλιάς των Μακεδόνων, εξαπολύει τους συμμάχους του Ιλλυριούς σε πειρατικές επιδρομές που παραλύουν το εμπόριο του Ιονίου και της Αδριατικής.
    .
    .
    .
    .
    Η άσημη μέχρι τότε Ρώμη παρουσιάζεται με αξιώσεις παγκοσμιότητας σαν ευεργέτης και ειρηνοποιός και ως η μόνη διέξοδος στα οικονομικοκοινωνικά προβλήματα του κλασσικού κόσμου.
    .
    Μια ένωση ελληνικών κρατών ίσως θα μπορούσε να την αντιμετωπίσει αλλά η ισχυρότερη ομοσπονδία κρατών, η Αχαϊκή Συμπολιτεία, έχει ως πρώτο στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των Πτολεμαίων της Αιγύπτου.
    .
    .
    Ο ίδιος ο Άρατος δεν έκρυψε ποτέ πως έπαιρνε μισθό απ’ την Αλεξάνδρεια!
    .
    .
    Όμως, η Ρώμη και οι Πτολεμαίοι συμμαχούν καθώς έχουν κοινά συμφέροντα και έτσι δεν καταβάλλουν ιδιαίτερη προσπάθεια στην καταπολέμηση των Ιλλυριών, αφού με τη λήξη του Καρχηδονιακού πολέμου ο δρόμος του εμπορίου από Αλεξάνδρεια για Ρώμη περνά πλέον μέσω των ακτών της βόρειας Αφρικής.
    .
    Έτσι, ο ελληνικός κόσμος βρίσκεται αποκλεισμένος από το διεθνές εμπόριο με ότι αυτό συνεπάγεται.
    .
    Ας επανέλθουμε λοιπόν στη Σπάρτη.
    .
    Ο Λεωνίδας Β΄ συσπειρώνει γύρω του, σε ένα μέτωπο, τις εκατό οικογένειες που έχουν απομείνει με πολιτικά δικαιώματα.
    .
    Η χήρα του Άγη Δ΄, η Αγιάτιδα, εξαναγκάζεται να παντρευτεί τον μικρότερό της Κλεομένη, τον γιο του Λεωνίδα Β΄,
    .
    που μέχρι τότε φαινόταν αμέτοχος σε όλον εκείνον τον επαναστατικό αναβρασμό της βασιλείας του Άγη Δ΄.
    .
    Ο γάμος έγινε για να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των εκατό οικογενειών και των καταλοίπων των επαναστατικών ιδεών.
    .
    Όμως, θα αποβεί μοιραίος γι’ αυτές!
    .
    Ο Κλεομένης, όπως και ο Άγης, είχε για δάσκαλό του τον φιλόσοφο Σφαίρο, που αργότερα έγινε και ο επίσημος πολιτικός του σύμβουλος.
    .
    .
    Οι ιδέες του Σφαίρου για την ελευθερία και την ισότητα των ανθρώπων, αν και ήταν γνωστές, δεν τον εμπόδιζαν να συνεχίζει να διδάσκει τις θεωρίες του στη Σπάρτη των αριστοκρατών, καθώς παντού επικρατούσε ένα πνεύμα γενικής αμφισβήτησης, ανοχής και υποστήριξης προς κάθε άρνηση ή διαμαρτυρία.
    .
    .
    Ο Λεωνίδας για έξι χρόνια κυβερνά με στήριγμα τα μισθοφορικά τάγματα σε ρόλο χωροφύλακα, ενώ μέσα στη Σπάρτη επικρατεί νέος αναβρασμός.
    .
    .
    Η ανακούφιση απ’ την κατάργηση των χρεών από τον Άγη Δ΄ εκμηδενίστηκε, γιατί με τον θάνατό του οι δανειστές ξαναγυρεύουν τα δανεικά.
    .
    .
    Από τις εκατό κρατούσες αριστοκρατικές οικογένειες πολλές ήταν χρεωμένες.
    .
    Η συγκέντρωση του πλούτου περνούσε ήδη σε λιγότερα χέρια.
    .
    Όταν το 235π. Χ. πεθαίνει ο Λεωνίδας Β΄, η κατάσταση είναι χειρότερη από το 245π. Χ. που έγινε βασιλιάς ο Άγης Δ΄.
    .
    Η κρίση είχε χτυπήσει παντού, σε όλη την Πελοπόννησο.
    .
    Η νεολαία της Σπάρτης δεν είχε καμιά διέξοδο διαφυγής απ’ αυτήν.
    .
    Από εδώ και πέρα, αρχίζει η θρυλική και σχεδόν μυθιστορηματική άνοδος του Κλεομένη Γ΄ και ότι επακολούθησε!
    .
    .
    Οι κυριότερες πληροφορίες για τη ζωή του προέρχονται από τον Πλούταρχο που διέθετε εξαιρετικές πηγές, με κυριότερη το χαμένο σήμερα έργο του ιστορικού Φύλαρχου.
    .
    .
    Απ’ την άλλη, ο Πολύβιος έγραψε με μια μανία και ένα μένος εναντίον του Κλεομένη, στηριζόμενος στα απομνημονεύματα (χαμένο έργο και αυτό) του Άρατου, του θανάσιμου εχθρού του Κλεομένη.
    .
    .
    Η μεροληψία του Πολυβίου για τον Άρατο και η πολεμική εναντίον του έργου του Φυλάρχου, τον καθιστούν εξαιρετικά ύποπτο.
    .
    .
    Ο Πολύβιος επιτίθεται με λύσσα στον Φύλαρχο, που εξυμνούσε τον Κλεομένη, ξεφεύγοντας απ’ τα όρια της ευπρέπειας, διαστρέφοντας ακόμη και τα γεγονότα,
    .
    .
    παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι της εποχής πίστευαν πως ο Φύλαρχος ήταν ο πιο αξιόπιστος απ’ όσους έγραψαν για την εποχή του Κλεομένη!
    .
    .

    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/09/Sparta-02.jpg
    .
    .
    Ο Κλεομένης Γ’ ήταν βασιλιάς της Σπάρτης από το 235 π.Χ μέχρι το 222 π.Χ. Αρχαίο ελληνικό νόμισμα
    .
    .
    Ο Κλεομένης αγάπησε πολύ τη γυναίκα του που όπως γράφει ο Πλούταρχος ήταν κατά την ομορφιά ανώτερη των Ελληνίδων και ευγενική στους τρόπους.
    .
    .
    Βλέποντας την αφοσίωση της στον Άγη, άρχισε να τον συμπαθεί και απ’ αυτήν έμαθε τις ιδέες και την ιστορία του, γιατί τα μόνα που ήξερε ήταν απ’ τους αντιπάλους του.
    .
    .
    Στη στροφή αυτή συνετέλεσε και η μάνα του, που δεν συμπαθούσε τον άνδρα της Λεωνίδα Β΄ για τις πράξεις του.
    .
    .
    Ο Πλούταρχος γράφει πως ήταν φιλότιμος με υψηλό φρόνημα. Είχε εγκράτεια και πραότητα, όχι υπερβολική όπως ο Άγης, αλλά η φύση του έδωσε όρεξη και ορμή για καθετί που του φαινόταν καλό.
    .
    .
    Από την κατοπινή δράση του, εξάγουμε το συμπέρασμα πως ήταν ένας λογικός άνθρωπος, αλλά άκαμπτος και αποφασιστικός όταν έπαιρνε μια απόφαση.
    .
    .
    Είχε το χάρισμα του σκεπτόμενου ανθρώπου και την τόλμη του ήρωα.
    .
    .
    Η λογική σκέψη του ανθρωπιστή φιλόσοφου Σφαίρου γονιμοποίησε το δυναμικό σπαρτιατικό πνεύμα του ανθρώπου της πράξης,
    .
    .
    για να δώσει τον τελευταίο τραγικό ήρωα του κλασσικού κόσμου!
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    [Τραγικός είναι ο ήρωας που αποφασίζει ο ίδιος για την τύχη του και αυτό είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα του ελληνικού πολιτισμού.
    .
    Είναι επίσης αυτός που ορθώνεται ενάντια στη μοίρα του και την καταπολεμάει, αυτός που διαμορφώνει τη ζωή του σύμφωνα με την ανθρώπινη λογική.
    .
    Δεν έχει σημασία αν νικήσει ή αν πέσει, αλλά η δικαίωση ή η αναγνώριση ενός δίκαιου αγώνα.]
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    Ο Κλεομένης ήταν ο τύπος του πραγματικού επαναστάτη σε αντίθεση με τον Άγη που ήταν ο τύπος του ιδεολόγου και του ρομαντικού της επανάστασης.
    .
    .
    Η τύχη του Άγη τον έκανε να μελετήσει καλύτερα τον τρόπο των μεγάλων μεταρρυθμίσεων.
    .
    .
    Επιπλέον, ο Κλεομένης την επαναστατική αλλαγή την είδε διευρυμένη και ήθελε να αναβιώσει το Λυκούργειο σύστημα, όχι όπως σκεφτόταν ο Άγης να επαναφέρει το παλιό καθεστώς, αλλά να δημιουργήσει κάτι νέο, μια ομοσπονδία ελεύθερων κρατών.
    .
    .
    Σε αντίθεση με την Αχαϊκή Συμπολιτεία, που ήταν ή ένωση της αριστοκρατίας ξεχωριστών πόλεων για να υπερασπιστούν τα προνόμιά τους, ο Κλεομένης πίστευε σε μια ομοσπονδία πόλεων με πολίτες που θα είχαν ίσα δικαιώματα και ίσους κλήρους.
    .
    .
    Έτσι λοιπόν, δεν είδε τις μεταρρυθμίσεις που σκόπευε να προχωρήσει ως κάτι μόνο για τη Σπάρτη, όπως ο Άγης, αλλά για όλη την Πελοπόννησο ή και όλη την Ελλάδα!
    .
    .

    Ημίδραχμο της Αχαϊκής Συμπολιτείας, 250 π.Χ.
    .
    .
    Ο Κλεομένης συνειδητοποίησε πλήρως το τέλμα που είχε καταλάβει την ελληνική κοινωνία, την εποχή εκείνη των ελληνιστικών μοναρχιών, των απολύτων ηγεμονιών και των βοηθών τους: των αριστοκρατών της κάθε πόλης ή ομοσπονδίας.
    .
    .
    Η οικονομική κρίση που γεννά την κοινωνική, γέννησε και την πνευματική, με τον ελληνικό τρόπο σκέψης και ζωής ανάμεσα σε μια διελκυστίνδα μεταξύ μοναρχών, αριστοκρατών και των συμφερόντων τους.
    .
    .
    Ανάμεσα επίσης και οι χιλιάδες εξαθλιωμένοι άνθρωποι, έρμαια της ματαιοδοξίας των ανώτερων τάξεων.
    .
    .
    Ο Κλεομένης θα μπορούσε ήσυχα και ωραία να διαδεχτεί τον πατέρα του στο θρόνο της Σπάρτης, να ζήσει μια ήσυχη και τρυφηλή ζωή, γεμάτη απολαύσεις.
    .
    .
    Όμως, γι’ αυτό υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που ξεχωρίζουν.
    .
    .
    Γιατί αγωνίζονται για έναν σκοπό ή ακόμα και για ένα όνειρο.
    .
    .
    Και ο Κλεομένης ήταν ένας τέτοιος άνθρωπος, ένας μεγάλος άντρας!
    .
    .
    Έζησε το πάθος των εκατό οικογενειών να καταπνίξουν το λαϊκό κίνημα του Άγη και συνειδητοποίησε πως αν δεν ανατραπούν αυτοί, δε θα περνούσε καμιά αλλαγή.
    .
    .
    Έτσι, αρχίζει να προετοιμάζεται.
    .
    .
    Το 235π. Χ. εκλέγεται βασιλιάς, ενώ ο άλλος θρόνος παραμένει κενός.
    .
    .
    Έτσι, σύμφωνα με τους νόμους, αφού δεν υπάρχει ισογνωμία των δυο βασιλέων, την εξουσία ασκούν οι πέντε έφοροι, που φυσικά προέρχονται απ’ τις εκατό οικογένειες.
    .
    .
    Οι έφοροι δεν ανησυχούν για τον νεαρό γιο του Λεωνίδα, του παλιού συνεταίρου τους.
    .
    .
    Ουσιαστικά, ο Κλεομένης δεν έχει καμιά εξουσία.
    .
    .
    Πέρα από τη σύζυγο και τη μητέρα του κανένας δε γνωρίζει τις σκέψεις του.
    .
    .
    Τις αποκάλυψε στον παλιό του εκπαιδευτή, τον Ξενάρη, ο οποίος τρομοκρατήθηκε και διέκοψε τις σχέσεις του.
    .
    .
    Μετά την αποτυχία αυτή στράφηκε στον Σφαίρο, αλλά αυτός δεν ήταν Σπαρτιάτης.
    .
    .
    Έπρεπε να δημιουργήσει έναν κύκλο συνωμοτών.
    .
    .
    Όσο ζούσε ο Αρχίδαμος εξόριστος, η βασιλεία ήταν χωλή και έτσι, ούτε ο 22χρονος Κλεομένης μπορούσε να κυβερνήσει.
    .
    .
    Οι έφοροι αρνούνταν να επιστρέψει ο Αρχίδαμος και μπήκαν σε υποψίες για την απαίτηση του Κλεομένη να γυρίσει ο άλλος βασιλιάς, πράγμα που θα σήμαινε πως η εξουσία τους θα περιοριζόταν.
    .
    .
    Τα σχέδιά του θα διευκολυνθούν απ’ την επίθεση των Αχαιών στις ανεξάρτητες πόλεις της Αρκαδίας, που ήταν κάτι ως προμαχώνας για τη Σπάρτη.
    .
    .
    Οι έφοροι στέλνουν τον Κλεομένη να εξασφαλίσει ένα πέρασμα στην Ηλεία.
    .
    .
    Γνώριζε πως μια στρατιωτική επιτυχία θα ανέβαζε το κύρος του.
    .
    .
    Επιπλέον, με μια πετυχημένη διπλωματική κίνηση και ένα δίκτυο κατασκόπων, ειδοποιεί την Τεγέα και τον Ορχομενό για την επικείμενη ύπουλη επίθεση του Άρατου, χωρίς να έχει καν κηρυχτεί πόλεμος!
    .
    .
    Η επίθεση των Αχαιών ματαιώνεται, με τον Κλεομένη να στέλνει αγγελιαφόρο για να ειρωνευτεί τον Άρατο.
    .
    .
    Ο οξυδερκής και δαιμόνιος στρατηγός των Αχαιών καταλαβαίνει πως ο νεαρός Κλεομένης, που πριν μιλούσε περιφρονητικά γι’ αυτόν, είναι επικίνδυνος και αρχίζει να συγκεντρώνει περισσότερες πληροφορίες.
    .
    .
    Από εδώ και πέρα, ξεκινά μια επική διαμάχη:
    .
    ο Άρατος, ο δουλοπρεπής υπηρέτης των συμφερόντων της αριστοκρατίας, που θα ξεπούλαγε και τα παιδιά του για τα συμφέροντα της τάξης του και ο Κλεομένης Γ΄, ο νεαρός δυναμικός βασιλιάς της ξεπεσμένης και εξαρθρωμένης Σπάρτης.
    .
    .

    Χάρτης με τις διαδοχικές επεκτάσεις της Αχαϊκής Συμπολιτείας (280-146 π.Χ.) και τις θέσεις και χρονολογίες των σημαντικότερων μαχών που έδωσε απέναντι σε Μακεδόνες, Σπαρτιάτες, Ηλείους, Αιτωλούς και Ρωμαίους.
    .
    .
    Οι έφοροι τρόμαξαν απ’ την επιτυχία του Κλεομένη, την επιβολή του στον στρατό και τους καταπληκτικούς χειρισμούς και τον ανακάλεσαν!
    .
    .
    Σκέφτηκαν πως ένας άνθρωπος με τέτοιες ικανότητες, θα είχε και ανάλογες φιλοδοξίες, πράγμα που θα μείωνε την εξουσία τους.
    .
    .
    Αλλά ο Άρατος βρίσκει την ευκαιρία και ύπουλα καταλαμβάνει τις Καφυές.
    .
    .
    Έτσι, οι έφοροι ξαναστέλνουν τον Κλεομένη, ο οποίος σε μια εντυπωσιακή κίνηση εισβάλλει στην Αργολίδα!
    .
    .
    Ο Αριστόμαχος, στρατηγός των Αχαιών απ’ το Άργος, θέλει να πολεμήσει, αλλά ο Άρατος δε θέλει να διακινδυνέψει τα πάντα σε μια μάχη.
    .
    .
    Ο κόσμος του είναι το παρασκήνιο, η συνωμοσία, η μηχανορραφία και η εξαγορά συνειδήσεων με το χρήμα.
    .
    .
    Τελικά, μετά από ισχυρές πιέσεις των Αργείων, πείθεται σε ανταπόδοση τις κίνησης του Κλεομένη να εισβάλλουν στη Λακωνία.
    .
    .
    Αλλά με μια εκπληκτική πορεία ο Κλεομένης και ο στρατός του έχουν επιστρέψει και τους περιμένουν.
    .
    .
    Ο Άρατος αποσύρει τον στρατό του. Δεν είναι αφελής να τα χάσει όλα σε μια μάχη. Μπορεί όλοι να τον ειρωνεύονται για δειλία, αλλά έχει τον δικό του τρόπο.
    .
    .
    Εν τω μεταξύ, ο στρατός της Σπάρτης αναγνωρίζει τον Κλεομένη ως τον ικανό αρχηγό του.
    .
    .
    Η τόλμη του και η ευκινησία έδωσαν θάρρος στους, από χρόνια, ξεπεσμένους Σπαρτιάτες.
    .
    .
    Έπειτα από λίγο καιρό, οι Ηλείοι βρίσκονταν σε πόλεμο με τον Άρατο και ζητούν βοήθεια απ’ τη Σπάρτη.
    .
    .
    Ο Κλεομένης διαλύει τον εκεί στρατό των Αχαιών σ’ ένα στενό πέρασμα, με τον Άρατο να σώζεται τελευταία στιγμή αφού κρύφτηκε σε ένα δάσος.
    .
    .
    Αλλά ένα άλλο τμήμα των Αχαιών καταλαμβάνει τη Μαντίνεια το 228π. Χ. που αντιστεκόταν μαζί με άλλες αρκαδικές πόλεις στην επιθετικότητα της Αχαϊκής Συμπολιτείας.
    .
    .
    Ο Άρατος προχωρά σε μια τρομερή πράξη: δημεύει τις περιουσίες των πολιτών και σκοτώνει όλους τους συλληφθέντες.
    .
    .
    Αχαιοί άποικοι στέλνονται και παρά το γεγονός αυτό, οι έφοροι δεν εγκρίνουν νέα εκστρατεία του Κλεομένη.
    .
    .
    Βλέπουν την αφοσίωση του στρατού σ’ αυτόν και υποψιάζονται τους σκοπούς του.
    .
    .
    .
    .
    Από εκείνη τη στιγμή θεωρούν τον Άρατο μικρότερο κίνδυνο απ’ τον Κλεομένη, τον ίδιο τους τον βασιλιά!
    .
    .
    .
    .
    Ενώ ο θρόνος των Αγιάδων κατέχεται απ’ τον Κλεομένη Γ΄, με μόνη εξουσία την αρχηγία σε εκστρατείες, ο θρόνος των Ευρυπωντιδών, του άλλου βασιλικού γένους, παραμένει κενός.
    .
    .
    Ο Κλεομένης ζητά και πάλι να δοθεί άδεια να επιστρέψει ο Αρχίδαμος, σίγουρος πως δε θα συμμαχούσε με τους δολοφόνους του αδελφού του Άγη, της μητέρας του και της γιαγιάς του.
    .
    .
    Όποια στιγμή και να εμφανιζόταν ο Αρχίδαμος θα γινόταν αυτοδίκαια βασιλιάς και η εξουσία του σπαρτιατικού κράτους θα περνούσε στα χέρια των δυο.
    .
    .
    Αλλά ο Αρχίδαμος ήξερε πως, μόλις πατούσε το πόδι του στη Λακωνία, θα τον δολοφονούσαν.
    .
    .
    Τον φιλοξενούσε ένας Μεσσήνιος, ο Νικαγόρας. Με ενδιάμεσο αυτόν τον Νικαγόρα, ο Κλεομένης προβαίνει σε μυστικές συνεννοήσεις για την επάνοδο του Αρχίδαμου, αφού τον πείθει να επιστρέψει.
    .
    .
    Ο Νικαγόρας όμως θα τους προδώσει το σχέδιο στους εφόρους, έναντι μεγάλου αντιτίμου, και οδηγεί σε παγίδα των Αρχίδαμο κατά την διαδρομή για τη Σπάρτη.
    .
    .
    Ο Αρχίδαμος δολοφονείται από αγνώστους, κανείς δεν έμαθε ποιοι ήταν αυτοί, αλλά δεν είναι δύσκολο να ανακαλύψουμε τουλάχιστον τους ηθικούς αυτουργούς!
    .
    .
    Ο ιστορικός Πολύβιος κατηγορεί μέσα στο έργο του τον Κλεομένη, προβαίνοντας σε ψευδείς και κακεντρεχείς κρίσεις!
    .
    .
    Ο Κλεομένης βρέθηκε σε δύσκολη θέση.
    .
    Η προσπάθεια να επαναφέρει το νόμιμο πολιτειακό καθεστώς με αναίμακτο τρόπο δεν ευοδώθηκε.
    .
    Πλέον του έμενε ο δρόμος του επαναστατικού κινήματος.
    .
    Δεν αναζήτησε τους ενόχους της δολοφονίας του Αρχίδαμου για να μη κινήσει υποψίες, αλλά χρειαζόταν μια εκστρατεία.
    .
    .
    Δωροδοκεί τους εφόρους να εγκρίνουν μια νέα εναντίον των Αχαιών και παίρνει την έγκριση.
    .
    .
    Έχει φτιάξει ήδη τον επαναστατικό του πυρήνα.
    .
    Οι φίλοι του Θηρυκίων, Φοίβις, Ευρυκλείδας, Παντέας, ο αδελφός του Ευκλείδας και ο έμπειρος Μεγιστόνους.
    .
    Φυσικά, η σεβάσμια μάνα του Κρατησίκλεια και η γυναίκα του Αγιάτιδα και βέβαια ο δάσκαλός του, ο φιλόσοφος Σφαίρος.
    .
    .
    .
    Αλλά η πιο τολμηρή του επιλογή είναι να στηριχτεί όχι στους ελεύθερους Σπαρτιάτες, αλλά στους είλωτες και στους μόθακες, τους νόθους γιους Σπαρτιατών με γυναίκες είλωτες και οι οποίοι περιμένοντας να γίνουν πολίτες θα του δείξουν εξαιρετική αφοσίωση.
    .
    .
    .
    Έχει ξεκαθαρίσει τι θέλει, ποιος είναι ο τελικός σκοπός του:
    .
    να δημιουργήσει μια κοινωνία ίσως πολιτών στη Λακωνία.
    .
    Όλοι ελεύθεροι και ίσοι!
    .
    Σπαρτιάτες, περίοικοι, είλωτες, ξένοι που έμεναν εκεί, όλοι με τα ίδια πολιτικά δικαιώματα και ήθελε να το περάσει και στις υπόλοιπες πόλεις!
    .
    Μα πρώτα απ’ όλα, έπρεπε να καταλάβει την εξουσία και να ανατρέψει τους εφόρους και τις εκατό οικογένειες που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχαν πολιτικά δικαιώματα.
    .
    Μετά τη δολοφονία του Αρχίδαμου, του απομένει μόνο το στρατιωτικό κίνημα και η εκστρατεία εναντίον των Αχαιών τον διευκολύνει.
    .
    Έτσι, ξεκινά και καταλαμβάνει τα Λεύκτρα κοντά στη Μεγαλόπολη.
    .
    Οι Αχαιοί αμφιταλαντεύονται, αλλά θα επιτεθούν.
    .
    Με ένα ευφυές στρατήγημα, ο Κλεομένης κερδίζει ολοκληρωτική νίκη, αλλά ενώ μπορούσε να καταλάβει τη Μεγαλόπολη, μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας, δεν το έκανε γιατί την ήθελε σύμμαχό του.
    .
    .
    Και μια πόλη που καταλαμβάνεται στρατιωτικά, σύμμαχος δε γίνεται ποτέ!
    .
    .
    Με ταπεινότητα και αξιοπρέπεια, παρέδωσε τους νεκρούς Μεγαλοπολίτες με σκοπό να κερδίσει τους κατοίκους.
    .
    .
    Όμως, η Μεγαλόπολη είχε ιδρυθεί τον προηγούμενο αιώνα από τον Θηβαίο Επαμεινώνδα για να αντιστέκεται στη Σπάρτη.
    .
    .
    Ο φανατισμός των Μεγαλοπολιτών απέναντι στη Σπάρτη δε μπορούσε να ξεπεραστεί.
    .
    .
    Πάντως, στη Σπάρτη ένα κλίμα ενθουσιασμού είχε δημιουργηθεί μετά τις επιτυχίες του Κλεομένη, που θα τον βοηθούσε να επιβάλλει τα σχέδιά του.
    .
    .
    Επιπλέον, το ιερό της Πασιφάας στη Λακωνία, προφανώς δωροδοκημένο απ’ τον Κλεομένη, προσπαθεί να πείσει τους θεοσεβούμενους Σπαρτιάτες ότι αν δεν επαναφέρουν τους νόμους του Λυκούργου, που σκόπευε να πράξει ο Κλεομένης, θα καταστραφούν.
    .
    .
    Ακριβώς έπειτα, ο Κλεομένης καταλαμβάνει την Ηραία και την Αλέα και εφοδιάζει τον πολιορκούμενο απ’ τους Αχαιούς Ορχομενό.
    .
    .
    Η ταχύτητά του να βρίσκεται απ’ τη μια περιοχή στην άλλη, χωρίς οι εχθροί να μαθαίνουν τις κινήσεις του ήταν παροιμιώδης.
    .
    .
    Σε αντίθεση με τους Αχαιούς, στις πόλεις που καταλαμβάνει δεν τοποθετεί φρουρές, αλλά τις παραδίδει στους κατοίκους τους, ανατρέποντας το ολιγαρχικό – αριστοκρατικό καθεστώς τους.
    .
    .
    Δημιουργεί ελεύθερες πόλεις με φίλους και συμμάχους, διοικούμενες απ’ τον ίδιο τον λαό.
    .
    .
    Και κάποια στιγμή για να ξεκουράσει τον στρατό του, θα στρατοπεδεύσει κοντά στη Μαντίνεια.
    .
    .
    Ο ίδιος, με τους πιστούς του μυημένους στο σχέδιο, κατεβαίνει στη Σπάρτη δίχως να κινεί υποψίες.
    .
    .

    Ο Επαμεινώνδας (418 π.Χ. – 4 Ιουλίου 362 π.Χ.) ήταν Θηβαίος στρατηγός και πολιτικός του 4ου αιώνα π.Χ., ο οποίος απάλλαξε τη Θήβα από τη σπαρτιατική ηγεμονία και τη μετέτρεψε σε ισχυρή πόλη–κράτος με εξέχουσα θέση στην ελληνική πολιτική σκηνή.
    .
    .
    Στέλνει μπροστά πέντε έμπιστούς του για να παραδώσουν ένα μήνυμα στους πέντε εφόρους την ώρα του συσσιτίου που συσκέπτονται, με σκοπό να τους δολοφονήσουν.
    .
    .
    Χωρίς εφόρους δεν υπάρχει αρχή και δε θα υπάρχει κινητοποίηση των αντιπάλων του.
    .
    .
    Παράλληλα, δυο πιστοί μόθακες κινούνται να αναγγείλουν στους είλωτες το σχέδιο.
    .
    .
    Οι πέντε απεσταλμένοι παραδίδουν τη σκυτάλη και καθώς οι έφοροι προσπαθούν να την ανοίξουν για να διαβάσουν το μήνυμα, βρίσκονται δολοφονημένοι.
    .
    .
    Τα νέα διαδίδονται αστραπιαία και μέσα στη νύχτα επικρατεί πανικός.
    .
    .
    Ταυτόχρονα, φτάνει και ο Κλεομένης με το στρατιωτικό του τμήμα.
    .
    .
    Οι αντίπαλοί του φοβήθηκαν πως θα επακολουθούσε σφαγή και πολλοί εγκατέλειψαν τη Λακωνία.
    .
    .
    Αλλά ο Κλεομένης δεν ήθελε καμιά εκδίκηση.
    .
    .
    Ήθελε να πείσει τη Σπάρτη πως ό,τι έκανε το έκανε από ανάγκη.
    .
    .
    Την επόμενη μέρα, μετά από δεκαετίες, η Απέλλα δεν απαρτίζεται μόνο απ’ τις εκατό οικογένειες αλλά απ’ όλους τους Σπαρτιάτες.
    .
    .
    Ανακοινώνει πως ογδόντα άτομα πρέπει να φύγουν, με την άνεσή τους, μέχρι να ηρεμήσουν τα πράγματα.
    .
    .
    Ήταν οι αρχηγοί των οικογενειών που είχαν σφάξει τον Άγη Δ΄.
    .
    .
    Διαβεβαίωσε ότι θα επέστρεφαν μόλις εξομαλυνόταν η κατάσταση.
    .
    .
    .
    .
    Στη συνέχεια ξεκίνησε να συζητά με τους πολίτες για το πολίτευμα της Σπάρτης.
    .
    .
    Σε εκείνη την ιστορική συνέλευση, εξήγησε τη σαθρότητα του θεσμού των εφόρων
    .
    .
    και επισήμανε τις κύριες αιτίες της παρακμής:
    .
    .
    η δημιουργία πλουσίων και φτωχών, τα χρέη και οι κοινωνικές διακρίσεις.
    .
    .
    Έτσι, πρότεινε το σχέδιό του:
    .
    αναδασμός της γης, κατάργηση των χρεών και επιλογή των καλύτερων ξένων, περιοίκων και ειλώτων για να στελεχώσουν τους πολίτες της Σπάρτης.
    .
    .
    Δεν αρκέστηκε στα λόγια και προχώρησε στη διανομή της γης επιτόπου, με ένα σχέδιο που είχε επεξεργαστεί ο Μεγιστόνους.
    .
    .
    Πρώτος ο ίδιος ο Κλεομένης κατέθεσε την περιουσία του για αναδιανομή,
    .
    .
    ύστερα όλοι οι συνεργάτες του και έπειτα όλοι οι πολίτες.
    .
    .
    Πλέον, 4500χιλ. οικογένειες, αφού αναγνώστηκαν και τα ονόματα των νέων πολιτών, υπάρχουν για να μοιραστούν τη γη, που κατείχαν πριν από λίγο μόνο εκατό!
    .
    .
    Έβγαλε κλήρο ακόμα και για τους ογδόντα που είχε εξορίσει προσωρινά!
    .
    .
    Οι ιδέες του Κλεομένη κερδίζουν όλη τη Λακωνία.
    .
    .

    Η επικράτεια της Σπάρτης κατά την Κλασική Αρχαιότητα
    .
    .
    Ο ίδιος, με βοηθό τον Σφαίρο, αναλαμβάνει την εκπαίδευση των νέων, και ειδικά των νέων πολιτών, στα σπαρτιατικά ήθη και έθιμα.
    .
    .
    Έτσι, τα γυμνάσια και τα συσσίτια επέστρεψαν.
    .
    .
    Και για να γίνει πλήρης επαναφορά στο καθεστώς του Λυκούργου, συμπλήρωσε τον δεύτερο θρόνο.
    .
    .
    Επειδή δεν υπήρχε πλέον κανένας απόγονος των Ευρυπωντιδών ή και εξαιτίας επιγαμιών των δυο οικογενειών, συμβασιλέας ορίζεται ο αδελφός του Ευκλείδας, δίνοντας και μια ωραία λαβή στον Αχαιό Μεγαλοπολίτη Πολύβιο (και αργότερα φιλορωμαίο) να ειρωνευτεί τον Κλεομένη μέσα στο ιστορικό του έργο!
    .
    .
    .
    .
    Πλέον δεν υπήρχαν διακρίσεις.
    .
    .
    Η Σπάρτη ήταν πια μια επιλογή απ’ τους καλύτερους πολεμιστές της Λακωνίας, αλλά η διαφορά με το Λυκούργειο σύστημα έγκειται στο γεγονός ότι δεν είναι αποκλειστικά πολεμιστές.
    .
    .
    Είναι άνθρωποι που έχουν αδέλφια, γονείς, συγγενείς ανάμεσα στους περίοικους και στους είλωτες.
    .
    .
    Είναι πλέον άνθρωποι που έχουν πατρίδα, έχουν γη, έχουν ελευθερία και πως αξίζει να πολεμήσουν, αν χρειαστεί, γι’ αυτά τα κεκτημένα.
    .
    .
    Όσο η παλιά Σπάρτη ζούσε με το θαυμασμός της στον Λυκούργο,
    .
    .
    η νέα ζει με τον θαυμασμό της στον Κλεομένη Γ΄!
    .
    .
    .
    .
    Ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης είναι συγγραφέας και ιστορικός
    Ενδεικτική Βιβλιογραφία
     Πολύβιος: Ιστορίαι, Εκδ. Πάπυρος
     Πλούταρχος: Βίοι Παράλληλοι Άγης Δ΄ – Κλεομένης Γ΄ Εκδ. Κάκτος
     Πλούταρχος: Βίοι Παράλληλοι Άρατος – Αρταξέρξης Εκδ. Κάκτος
     Περικλής Ροδάκης: Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης – Η μεγάλη κοινωνική επανάσταση Εκδ. Σμυρνιώτη
     https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BB%CE%B5%CE%BF%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%93%CE%84_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%82
     https://en.wikipedia.org/wiki/Ptolemaic_Kingdom
     https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CF%8E%CE%BD%CE%B4%CE%B1%CF%82
    .
    .
    https://autochthonesellhnes.blogspot.gr/2018/03/1.html#more
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

  • Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΓΙΑΓΙΑ

    22 Σεπτεμβρίου 2018 at 12:12 · Απάντηση

    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης:
    .
    Ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας
    .
    -Μέρος Β :Η κυριαρχία του Κλεομένη Γ΄
    .
    και η κάθοδος των Μακεδόνων
    .
    .
    .
    .
    .
    Δευτέρα, 5 Μαρτίου 2018
    .
    .

    Άγαλμα Σπαρτιάτη
    μαχητή πιθανόν του Λεωνίδα – Μουσείο Σπάρτης
    Διαβάστε επίσης : Μέρος Α Η επανάσταση του Κλεομένη Γ΄
    Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης
    .
    .
    .
    .
    Η φήμη του Κλεομένη, μετά την επανάστασή του, έχει βγει πολύ έξω από την Πελοπόννησο, αλλά περιορίζεται μέσα στα όριά της.
    .
    .
    Ο πρώτος που κατανοεί τη σημασία της επανάστασης είναι ο Άρατος.
    .
    .
    Σ’ όλες τις πόλεις που κυβερνώνται από την Αχαϊκή Συμπολιτεία, τα καταπιεσμένα κοινωνικά στρώματα κινούνται για την ανατροπή της αριστοκρατικής διακυβέρνησης.
    .
    .
    Έτσι, ο Άρατος προσπαθεί να δημιουργήσει εξέγερση στη Λακωνία, πριν προλάβει όμως, ο Κλεομένης με τον νέο του εκπληκτικό στρατό καταλαμβάνει την περιοχή της Μεγαλόπολης, εκτός από την ίδια την πόλη με τα πανίσχυρα τείχη.
    .
    .
    Μάλιστα, έβαλε έναν θεατρικό θίασο που περιόδευε εκεί να δώσει παραστάσεις, παρακολουθώντας τον ο ίδιος μαζί με τον στρατό του και τους κατοίκους της περιοχής!
    .
    .
    Ο Άρατος δεν τόλμησε να κουνηθεί.
    .
    .
    .
    .
    Ο Πλούταρχος γράφει πως, πέρα απ’ την αναγνωρισμένη ιδιοφυία του Κλεομένη, ήταν ένας απλός άνθρωπος, καλός φίλος και καλός συνομιλητής.
    .
    .
    “Όταν πήγαιναν στον Κλεομένη, που και αυτός ήταν και λεγόταν βασιλιάς, τον έβλεπαν να μη φορά πορφύρες και χλαμύδες, χωρίς φορεία και ντιβάνια για να κάθεται.
    .
    Τις απαντήσεις δεν τις έπαιρναν μέσω των αγγελιαφόρων και των θυρωρών, ούτε με σημειώματα, ούτε δύσκολα και αργά, αλλά από τον ίδιο, που ντυμένος με τα πιο απλά ρούχα δεχόταν τους επισκέπτες (στη σκηνή του) και συζητούσε μαζί τους πολλές ώρες.
    .
    Έμενε και συζητούσε με όσους είχαν την ανάγκη του, με τρόπο ευχάριστο και ανθρώπινο, έτσι που όλοι έφευγαν γοητευμένοι και υποχρεωμένοι,
    .
    ώστε όλοι ομολογούσαν πως μόνο εκείνος καταγόταν απ’ τον Ηρακλή”.
    .
    ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ 13
    .
    .
    .
    .

    Ο Πτολεμαίος Β΄, εικόνα χαραγμένη σε κόκκινο γρανίτη, μουσείο Μπρούκλιν.
    .
    .
    .
    .
    Η μεγάλη του αρετή ήταν η ικανότητά του να συζητά χωρίς ποτέ να οργίζεται και θεωρούσε ανήθικο πράγμα να εξαγοράζει συνειδήσεις και μεγάλη αξία να κερδίζει φίλους συνειδησιακά.
    .
    .
    .
    .
    Τότε είναι που τον καλούν πρέσβεις απ’ τη Μαντίνεια να διώξει την αχαϊκή φρουρά.
    .
    .
    Με έναν εντυπωσιακό αιφνιδιασμό θα καταλάβει εύκολα τη Μαντίνεια, διώχνει τους Αχαιούς μετά από μια σύντομη μάχη και παραδίδει την πόλη στους κατοίκους της.
    .
    .
    Ο Πολύβιος γράφει πως ο Κλεομένης έσφαξε τους Αχαιούς εποίκους, πράγμα που δεν επιβεβαιώνει ο Πλούταρχος.
    .
    .
    Και να σημειώσουμε ότι ο Πλούταρχος δεν ήταν λάτρης του Κλεομένη και θαύμαζε τον Άρατο, ωστόσο ήταν αντικειμενικός συγγραφέας.
    .
    .
    Ίσως ο Πολύβιος μ’ αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να εξιλεώσει την τρομερή πράξη του Άρατου, όταν το 228π.Χ. είχε σφάξει μεγάλο μέρος αμάχων κατοίκων της πόλης, μετά την κατάληψη απ’ τους Αχαιούς.
    .
    .
    Ο Πολύβιος γίνεται επικίνδυνος, καθώς εξισώνει στο έργο του τους νεκρούς σε μια μάχη με τους σφαγμένους άμαχους κατοίκους του 228π.Χ!
    .
    .
    Γιατί όσοι στρατιώτες και έποικοι Αχαιοί παραδόθηκαν, αφέθηκαν ελεύθεροι απ’ τον Κλεομένη.
    .
    .

    Η Αρσινόη Δ’ ( π. 68/67 π.Χ. – 41 π.Χ.), ήταν πριγκίπισσα της αρχαίας Αιγύπτου, μέλος της Δυναστείας των Πτολεμαίων, η οποία κυβέρνησε τη χώρα καθ’ όλη τη διάρκεια της ελληνιστικής περιόδου. Jacopo Tintoretto – The Liberation of Arsinoe
    .
    .
    Η ουσία είναι ότι πλέον επικρατεί ένα επαναστατικό κλίμα σ’ όλη την Αχαϊκή Συμπολιτεία και οι φτωχές μάζες προσβλέπουν στον – ήρωα – Κλεομένη.
    .
    .
    Ο Άρατος κατανοεί πως δε μπορεί να κρατηθεί μόνος του και, επειδή οι Πτολεμαίοι δε μπορούν να του παράσχουν άμεση βοήθεια, σχεδιάζει κάτι εξωφρενικό:
    .
    Μια συμμαχία με τους Μακεδόνες!
    .
    .

    Οι Αχαιοί πάντα θεωρούσαν τη συμπολιτεία τους – αντιμακεδονική – και θα ξεσηκωνόταν θύελλα αν μαθευόταν κάτι τέτοιο.
    .
    .
    Για να το διευκρινίσουμε:
    .
    η Αχαϊκή Συμπολιτεία οργανώθηκε και γαλουχήθηκε με το ιδεολόγημα της συντριβής και της εκδίωξης των Μακεδόνων απ’ την Πελοπόννησο.
    .
    .
    Αυτοί ήταν ο νούμερο ένα εχθρός τους!
    .
    .
    Αλλά ο πολύς κόσμος δεν ξέρει ότι οι Πτολεμαίοι και οι Μακεδόνες έχουν συνάψει συμμαχία και έτσι ο Άρατος δε θα έρθει σε αντίθεση με τους χρηματοδότες του Πτολεμαίους.
    .
    .
    Για να μην αντιδράσουν λοιπόν οι Αχαιοί, ο Άρατος δρα στα σκοτεινά, που ήταν και το στοιχείο του.
    .
    .
    Ο Πολύβιος γράφει πως ο Άρατος αναγκαζόταν άλλα να κάνει και άλλα να λέει.
    .
    .
    Ο μεγάλος εχθρός ήταν πλέον οι ιδέες του Κλεομένη!
    .
    .
    Εν τω μεταξύ, ο Κλεομένης, αφού ελευθέρωσε και την Τεγέα, κάνει μια εντυπωσιακή πορεία και φτάνει στις Φάρες της Αχαΐας, μέσα στην καρδιά της συμπολιτείας, δείχνοντάς της πως δεν είναι καθόλου ασφαλείς οι πόλεις της.
    .
    .
    Με στρατηγό τον Υπερβατά οι Αχαιοί θα αντιμετωπίσουν κοντά στη Δύμη τον Κλεομένη και θα συντριβούν.
    .
    .
    Όλη η Αχαΐα είναι πια στο έλεός του, αλλά δεν καταλαμβάνει καμιά πόλη.
    .
    .
    Κρατά τους πιο εξέχοντες Αχαιούς αιχμαλώτους και τους εξηγεί το σχέδιό του και το πρόγραμμά του.
    .
    .
    Πολλοί ήταν εκείνοι που πείστηκαν και αγωνίστηκαν αργότερα γι’ αυτό.
    .
    .
    Στο Αίγιο, την έδρα της συμπολιτείας, μέσα σ’ έντονο πανικό οι Αχαιοί συνεδριάζουν με τον Άρατο άφαντο.
    .
    .
    Ο Κλεομένης στέλνει τους εξέχοντες Αχαιούς με τις προτάσεις του:
    .
    να τον αναγνωρίσουν στρατιωτικό ηγέτη, κάθε πόλη να μείνει ελεύθερη να ρυθμίζει τα εσωτερικά της και να συγκροτηθεί μια ενιαία συμπολιτεία της Πελοποννήσου.
    .
    Αν γίνονταν δεκτές οι προτάσεις, παρέδιδε όλους τους αιχμαλώτους.
    .
    .
    .
    .
    Οι Αχαιοί ήταν έτοιμοι να δεχτούν, ξαφνιασμένοι απ’ την επιείκεια του Κλεομένη.
    .
    .
    Αλλά τότε εμφανίζεται ο Άρατος και κατορθώνει να πείσει τη συνέλευση να δεχτούν καταρχάς τις προτάσεις του Κλεομένη, αλλά να δώσουν οριστική απάντηση στη Λέρνη κατά την ετήσια φθινοπωρινή συνέλευση των Αχαιών.
    .
    .
    Ο Κλεομένης δέχτηκε και παρέδωσε όλους τους αιχμαλώτους!
    .
    .
    Ήταν μια νίκη του Άρατου, αφού θα είχε τον χρόνο μέχρι τότε – να τορπιλίσει τη συμφωνία. –
    .
    .
    Ο πόλεμος σταμάτησε και ο Κλεομένης γύρισε στη Λακωνία.
    .
    .

    Χρυσό οκτάδραχμο του Πτολεμαίου Γ’, το οποίο εξέδωσε ο γιος του, Πτολεμαίος Δ’, προς τιμήν του θεοποιημένου πατέρα του
    .
    .
    Τότε είναι που ο Άρατος θα αναπτύξει μια δαιμονική παρασκηνιακή δραστηριότητα.
    .
    . Η πιο αντισπαρτιατική πόλη της συμπολιτείας, η αρκαδική Μεγαλόπολη, θα γίνει το πεδίο της δράσης του.
    ./
    .
    Πείθει τους δυο πιο εξέχοντες Μεγαλοπολίτες, τον Νικοφάνη και τον Κερκιδά να ζητήσουν τη βοήθεια του Αντίγονου Δώσωνα, του νέου βασιλιά των Μακεδόνων.
    .
    .
    Αλλά να ζητήσουν βοήθεια ως μεμονωμένη πόλη, ως Μεγαλόπολη. Ο Άρατος εκβιάζει τους Αχαιούς πως αν δεχτούν τις προτάσεις του Κλεομένη, οι Μεγαλοπολίτες θα φέρουν τον Αντίγονο πράγμα οδυνηρό για τους Αχαιούς.
    .
    .
    Εκείνη τη στιγμή, οι Αχαιοί δεν είχαν τη δύναμη να αντιταχτούν στην πανίσχυρη Μεγαλόπολη. Έτσι οι δυο απεσταλμένοι είναι ουσιαστικά του Άρατου, ο οποίος όμως είχε ήδη έρθει από καιρό σε επαφή με τους Μακεδόνες!
    .
    .
    Με λίγα λόγια, ο Άρατος έστησε παγίδα ακόμα και στους ίδιους του τους συμπατριώτες!
    .
    .
    Παράλληλα, προσπαθεί να πείσει τις αχαϊκές πόλεις να μη δεχθούν για ηγεμόνα τον Κλεομένη που επιδίωκε “να καταστρέψει τον ωραίο κόσμο του πλούτου”
    .
    .
    (είναι λόγια του ίδιου του Άρατου)
    .
    .
    και να τους αναγκάσει να ζουν με – “κριθαρόψωμο όπως οι Σπαρτιάτες”. –
    .
    .
    .
    .
    Ο Πλούταρχος, που επαναλαμβάνω ήταν λάτρης του Άρατου, είναι συγκλονιστικός γράφοντας γι’ αυτόν:
    .
    “…επειδή δυσπιστούσε και φοβόταν τον Κλεομένη είτε επειδή τον φθονούσε που είχε τόσες επιτυχίες χωρίς να το περιμένει και επειδή νόμιζε ότι ήταν φοβερό γι’ αυτόν που ήταν αρχηγός επί τριάντα τρία χρόνια
    .
    (της Αχαϊκής Συμπολιτείας)
    .
    να βλέπει να του ξεφυτρώνει τώρα ένας νέος άνθρωπος και να του εξαφανίζει τη δόξα και τη δύναμη και να παίρνει όλη την εξουσία, προσπάθησε στην αρχή να εκβιάσει τους Αχαιούς και να τους εμποδίσει … επιχείρησε έργο που δεν άρμοζε σε κανέναν Έλληνα, μα που για εκείνον ιδιαίτερα ήταν αισχρότατο και τελείως ανάξιο προς όσα είχε κάνει στην μέχρι τότε πολιτική του σταδιοδρομία.
    .
    Κάλεσε δηλαδή στην Ελλάδα τον Αντίγονο και γέμισε την Πελοπόννησο με Μακεδόνες που τους είχε διώξει πριν αυτός ο ίδιος … αποφεύγοντας λοιπόν ο Άρατος το κριθαρόψωμο και τον τρίβωνα και ακόμα και το πιο φοβερό από όσα κατηγορούσε τον Κλεομένη, την κατάργηση του πλούτου και την ανόρθωση της φτώχειας, έριξε μαζί με τους Αχαιούς και τον εαυτό του κάτω από το διάδημα και την πορφύρα και κάτω από τις σατραπικές Μακεδονικές διαταγές”.
    .
    ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ 16
    .
    .
    .
    .

    Νόμισμα που απεικονίζει τον Κλεομένη
    .
    .
    Ο Άρατος, λοιπόν, προσπάθησε να τρομοκρατήσει τους Αχαιούς αριστοκράτες πως θα έχαναν τα πλούτη τους αν ακολουθούσαν τον Κλεομένη.
    .
    .
    Οι Αχαιοί όμως λογάριαζαν πως ήταν προτιμότερος ο Κλεομένης απ’ τον Αντίγονο.
    .
    .
    Είχαν γνωρίσει τους Μακεδόνες και ήξεραν τι σήμαινε αν ξανάμπαιναν μακεδονικές φρουρές.
    .
    .
    .
    .
    Ο Πλούταρχος γράφει για τις σκέψεις των Αχαιών αριστοκρατών:
    .
    “ …και αν ο Κλεομένης, ας το πούμε και αυτό, ήταν παράνομος και τυραννικός, καταγόταν απ’ τους Ηρακλείδες και είχε πατρίδα τη Σπάρτη.
    .
    Και ο τελευταίος Σπαρτιάτης ήταν προτιμότερος και από τον πιο μεγάλο Μακεδόνα.
    .
    Αυτό έπρεπε να προτιμήσουν όσοι θεωρούσαν για κάτι αξιόλογο την ελληνική ευγένεια.
    .
    Γιατί ο Κλεομένης ζητούσε απ’ τους Αχαιούς τη Στρατηγία για να προσφέρει πολλά καλά στις πόλεις, απέναντι της τιμής και του αξιώματος που θα του έδιναν.
    .
    Ενώ ο Αντίγονος, όταν ανακηρύχτηκε κατά ξηράν και κατά θάλασσαν στρατηγός αυτοκράτορας, δε δέχτηκε να αναλάβει την αρχή προτού συμφωνήσουν να του δώσουν σαν μισθό για την αρχηγία του τον Ακροκόρινθο…”.
    .
    ΑΡΑΤΟΣ 38.
    .
    .
    .
    .
    Έτσι, ενώ ο Κλεομένης και οι Αχαιοί ετοιμάζονται για τη συνάντηση στη Λέρνη και σ’ όλη την Πελοπόννησο υπάρχει αισιοδοξία για τη συμφωνία, ο Άρατος αγωνίζεται σε δυο μέτωπα, να συνεννοηθεί με τον Αντίγονο, που έχει υπερβολικές αξιώσεις, και να ματαιώσει τη συμφωνία, χωρίς φυσικά να απομακρυνθεί απ’ την ηγεσία της Συμπολιτείας.
    .
    .
    Μια ασθένεια του Κλεομένη, που τον άφησε για πολύ καιρό στη Λακωνία, έδωσε χρόνο στους Αχαιούς να “ξεζαλιστούν” απ’ τον πανικό των πρώτων ημερών και τον Άρατο να δουλέψει καλύτερα τις απόψεις του.
    .
    .
    Η συμφωνία με τον Αντίγονο έχει ήδη κλείσει, χωρίς να τη γνωστοποιήσει στους υπόλοιπους Αχαιούς.
    .
    .
    Ο Άρατος έπεισε τον Μακεδόνα βασιλιά, πως ο Κλεομένης, σε σύμπραξη με την Αιτωλική Συμπολιτεία, θα χτυπήσει και τη Μακεδονία και πως έχει σκοπό να επιβάλλει
    – ηγεμονία σε όλη την Ελλάδα. –
    .
    .
    Στη Λέρνη πλήθος απλών ανθρώπων, πέρα απ’ τους Αχαιούς αντιπροσώπους, συναθροίστηκε και ευελπιστούσε στη συμφωνία.
    .
    .
    Εκεί ο Άρατος έκανε αυτό που ήξερε καλά να κάνει, να διαβάλει και να κατηγορεί τον Κλεομένη πως σκόπευε να μπει στη Λέρνη και να τους σφάξει όλους.
    .
    .
    Έτσι, άρχισε να επηρεάζει αρνητικά τη συνέλευση και να προτείνει ως μόνη λύση να καλέσουν τους Μακεδόνες.
    .
    .
    Όταν έμαθε τις διαθέσεις της συνέλευσης ο Κλεομένης, πραγματικά θύμωσε.
    .
    .
    Τους έγραψε μια επιστολή πως τον αδικούν με την έλλειψη εμπιστοσύνης (ας μη ξεχνάμε πως είχε απελευθερώσει όλους τους Αχαιούς αιχμαλώτους) και καταφέρθηκε εναντίον του Άρατου.
    .
    .
    Ο Άρατος απάντησε με μια προσβλητική επιστολή και, σε έναν πόλεμο επιστολών, έφτασαν στο σημείο να ανταλλάξουν κατηγορίες, φτάνοντας μέχρι τις γυναίκες τους και τους γάμους τους!
    .
    .
    .
    .
    Ο Άρατος είχε κερδίσει το παιχνίδι. Η επικείμενη συμφωνία ματαιώθηκε!
    .
    .
    .
    .
    Τότε ο Κλεομένης έστειλε κήρυκα στο Αίγιο (έδρα της Συμπολιτείας) και κήρυξε τον πόλεμο, γνωρίζοντας ήδη τη συμφωνία Άρατου – Αντιγόνου.
    .
    .
    Κύριος σκοπός του ήταν να καταλάβει την Κόρινθο, αφού μόνο από εκεί μπορούν να περάσουν οι Μακεδόνες, μια που στη δυτικά οι Αιτωλοί και στα ανατολικά οι Βοιωτοί είναι εχθροί των Μακεδόνων.
    .
    .
    Τότε έρχεται σε επαφή και με αντιπροσώπους του Πτολεμαίου Γ΄ Ευεργέτη, που διέμεναν στις Κεγχρεές, λιμάνι της Κορίνθου στον Σαρωνικό.
    .
    .
    Ο Πτολεμαίος υπόσχεται να ενισχύσει τον Κλεομένη, αφού δε θέλει οι ανταγωνιστές του Μακεδόνες να ελέγξουν τον εμπορικό δρόμο του Ισθμού, παρόλο που έχουν συμμαχία, μια που θεωρεί τον Κλεομένη πιο ισχυρό απ’ τους Αχαιούς.
    .
    .
    Το μεγάλο σχέδιο του Κλεομένη είναι η
    – εξέγερση των λαϊκών μαζών –
    στις πόλεις της Συμπολιτείας. ΗΠελλήνη, ο Φενεός, το Πεντέλειο ξεσηκώνονται και διώχνουν τις μισθοφορικές φρουρές των Αχαιών.
    .
    .
    Ο Πλούταρχος γράφει πως η αναταραχή έπαιρνε διαστάσεις – πυρκαγιάς. –
    .
    Οι Αχαιοί, πανικόβλητοι, στέλνουν στρατιωτικές δυνάμεις για να ασφαλίσουν τις μεγάλες πόλεις Σικυώνα (η γενέτειρα του Άρατου) και την Κόρινθο.
    .
    .
    Ο Άρατος, που βρίσκεται στο Άργος με τους υπόλοιπους εκπροσώπους της Συμπολιτείας για τις γιορτές των Νεμέων, λαμβάνει τα ανησυχητικά νέα για τις εξεγέρσεις των πόλεων.
    .
    .

    Ο Πλούταρχος (45 – 120) ήταν Έλληνας ιστορικός, βιογράφος και δοκιμιογράφος.
    .
    .
    Ο Κλεομένης, νύκτα και χωρίς να γίνει αντιληπτός, φτάνει έξω απ’ το Άργος με τον στρατό του.
    .
    .
    Οι Αργείοι τρομοκρατήθηκαν και, αδιαφορώντας για το συμβούλιο των Αχαιών που βρισκόταν στην πόλη τους, με επικεφαλής τον Αριστόμαχο, τον παλιό τύραννο, που είχε περάσει το Άργος στη Συμπολιτεία και κάποτε ήθελε να πολεμήσει τον Κλεομένη, παραδίδουν την πόλη μαζί με είκοσι ομήρους και δέχονται σπαρτιατική φρουρά.
    .
    .
    Αμέσως ο Φλιούντας, οι Κλεωνές, η Τροιζήνα και άλλες μικρότερες αργολικές πόλεις προσχωρούν στον Κλεομένη.
    .
    .
    Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του που το Άργος (των 100χιλ. κατοίκων), η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Πελοποννήσου, είχε καταληφθεί.
    .
    .
    Ούτε ο σπουδαίος στρατηγός Πύρρος, σχεδόν πενήντα χρόνια πριν, τα είχε καταφέρει και μάλιστα σκοτώθηκε.
    .
    .
    Ο Κλεομένης δεν πείραξε κανέναν και μάλιστα άφησε και τους Αχαιούς να φύγουν
    – για να σκορπίσουν τον πανικό τους και τη φήμη του Κλεομένη σε όλη την Πελοπόννησο. –
    .
    .
    Ο Πτολεμαίος βλέποντας τη δύναμη του Κλεομένη αποφασίζει ανοιχτά να συνεργαστεί μαζί του.
    .
    .
    Ακολουθείται η ίδια τακτική:
    .
    – οι πόλεις μένουν ελεύθερες, καταργούνται τα χρέη και γίνεται αναδιανομή της γης, τουλάχιστο στις αγροτικές περιοχές. –
    .
    .
    Αλλά ενώ όλα δείχνουν πως ο Κλεομένης φτάνει στα όρια της πραγματοποίησης των σκοπών της επανάστασής του, κάπου εκεί θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια πραγματικότητα που δε μπορούσε να κατανοήσει, σε ένα αδιέξοδο.
    .
    .
    Γιατί τα προβλήματα των αγροτικών περιοχών λύνονται εύκολα με μια αναδιανομή της γης, μα το Άργος είναι μια βιομηχανική, για την εποχή εκείνη, πόλη με πολλά εργαστήρια πολεμικών όπλων κυρίως.
    .
    .
    Το Άργος δεν έχει γη, έχει εργάτες και αν μείνουν κλειστά τα εργαστήρια, δε θα υπάρχει δουλειά!
    .
    .
    Έτσι, δε μπορεί να κάνει αναδιανομή γης, αφού δεν υπάρχει και μέχρι να δει τι θα κάνει,
    .
    δε προχωρά σε καμιά διαγραφή χρεών, κάτι που δυστυχώς θα το πληρώσει.
    .
    .
    .

    Χάρτης της μητροπολιτικής Ελλάδας το 200 π.Χ. Διακρίνεται η επικράτεια της Αιτωλικής Συμπολιτείας στην κεντρική Ελλάδα.
    .
    .
    Εν τω μεταξύ, ο Άρατος έπεισε, όσους ακόμα είχαν μείνει πιστοί στη Συμπολιτεία, να τον εξουσιοδοτήσουν εν λευκώ να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
    .
    .
    Έτσι, τον εκλέγουν
    – στρατηγό αυτοκράτορα, –
    με λίγα λόγια δικτάτορα.
    .
    .
    Και το πρώτο που πράττει είναι να σκοτώσει στη Σικυώνα, όλους όσοι είχαν συμπράξει με τον Κλεομένη!
    .
    .
    Το ίδιο σκόπευε να κάνει και στην Κόρινθο, αλλά μαθαίνοντας οι Κορίνθιοι τι έγινε στη Σικυώνα, τον καλούν να τον δικάσουν και να τον σκοτώσουν.
    .
    .
    Ο Άρατος προσποιήθηκε πως θα παρουσιαζόταν στην Κόρινθο, αλλά λίγο πριν μπει στην πόλη δραπέτευσε με ένα σχέδιο που είχε προετοιμάσει.
    .
    .
    Έπειτα, αντιπροσωπία Κορινθίων παραδίδει την πόλη στον Κλεομένη, που ξεκινά αμέσως οχυρωματικά έργα στον Ισθμό.
    .
    .
    Εκεί ο Κλεομένης συλλαμβάνει ένα νέο σχέδιο:
    .
    – να συνεργαστεί με τον Άρατο –
    για να λύσουν μαζί τα προβλήματα των μεγάλων βιομηχανικών πόλεων.
    .
    Πιστεύει πως μπορεί να τον μεταπείσει, αφού ήταν για δεκαετίες ηγέτης της Συμπολιτείας, και γνωρίζει καλά τα πράγματα.
    .
    Έτσι λοιπόν, μέσω φίλων του Άρατου, αφού έδωσε εντολή
    .
    να μη πειραχτούν τα σπίτια και η περιουσία του, του προτείνει να δοθούν πολιτικά δικαιώματα σε όλους τους πολίτες και να υπερασπιστούν από κοινού, Αχαιοί και Κλεομένης, την Κόρινθο από τους Μακεδόνες.
    .
    Επιπρόσθετα, του πρότεινε
    – να του δίνει μισθό –
    για τις υπηρεσίες του
    – δώδεκα τάλαντα το έτος, –
    διπλάσιο απ’ αυτό που του χορηγούσε ο Πτολεμαίος Γ΄, με αντάλλαγμα
    – να δοθεί η αρχηγία στον Κλεομένη. –
    .
    .
    Εδώ φαίνεται πόσο μεγάλος πολιτικός ήταν ο Κλεομένης, αφού για το καλό του λαού, δέχεται να συνεργαστεί ακόμα και με τον εχθρό του!
    .
    .
    Αλλά φάνηκε και τι ήταν ο Άρατος.
    .
    Όπως έγραψε και στα απομνημονεύματά του, αρνήθηκε γιατί
    – “δε διευθύνω εγώ τα πράγματα, αλλά διευθύνομαι απ’ αυτά”. –
    Ο Άρατος είχε πάρει την απόφασή του.
    .
    .
    Είχε ήδη στείλει τον γιο του και άλλους ομήρους στον Αντίγονο.
    .
    .
    Ο Άρατος είναι ο εκπρόσωπος των
    – πλουσίων αριστοκρατών, –
    και δε θα υποχωρήσει.
    .
    .
    Θα πουλήσει και την Αχαϊκή Συμπολιτεία και την πόλη του και το ίδιο του το σπίτι στους Μακεδόνες.
    .
    .
    Σημασία έχει γι’ αυτόν, αδιαφορώντας για κάθε ατομική ταπείνωση, να διατηρηθεί ο κόσμος της αριστοκρατίας
    – που ζει απ’ τη δουλειά των άλλων. –
    .
    .
    Θα δεχτεί όλους τους όρους των Μακεδόνων,
    – να στείλει ομήρους, να πληρώσει όλα τα έξοδα της εκστρατείας τους, να δεχτεί μακεδονικές φρουρές στις πόλεις της Συμπολιτείας, να παραδώσει την Κόρινθο και να καθιερωθεί σ’ όλες τις πόλεις η Λατρεία του Θεού Αντίγονου Δώσωνα! –
    .
    .
    Και το πιο τραγικό είναι πως παραδέχτηκε πως οι όροι του Κλεομένη ήταν σωστοί, αλλά τους απέρριψε!
    .
    .
    Τότε, ο Κλεομένης θα εξαπολύσει επίθεση στη Σικυώνα για να αναγκάσει τον Άρατο να υποχωρήσει.
    .
    Τρεις μήνες πολιορκεί την πόλη και καταστρέφει τις εσοδείες της, αλλά ο Άρατος θα δραπετεύσει και πάλι και θα βρεθεί στη συνέλευση των Αχαιών στο Αίγιο, κάτι που απευχόταν ο Κλεομένης.
    .
    Εκεί ο Άρατος θα υποστηρίξει πως, αφού η Κόρινθος προσχώρησε στον Κλεομένη, είναι πια – εχθρική πόλη – και έτσι τους πείθει να την δώσουν στον Αντίγονο.
    .
    .
    Έτσι δικαιολόγησαν το να δωρίσουν την μεγαλύτερη ελληνική πόλη της εποχής (σχεδόν 500χιλ κάτοικοι) στους Μακεδόνες!
    .
    .

    Μακεδονικό τετράδραχμο κοπής Σικυώνας, περιόδου 225-215 π.Χ.
    .
    .
    Ο Κλεομένης, μην έχοντας ισχυρούς συμμάχους παρά μόνο τη συμπάθεια του λαού, βαυκαλίζεται με την ελπίδα βοήθειας από τον Πτολεμαίο Γ΄ ή με την ελπίδα συμβιβασμού με τους Αχαιούς.
    .
    .
    Εν τω μεταξύ, ο μακεδονικός στρατός κατεβαίνει, είκοσι χιλιάδες πεζικό και χίλιοι τετρακόσιοι ιππείς.
    .
    .
    Μέσω Εύβοιας μπαίνει στην Αττική και σταματάει στα Όνεια Όρη (στην Κακιά Σκάλα), όπου έχουν οχυρωθεί οι δυνάμεις του Κλεομένη.
    .
    .
    Ο Άρατος πήγε να τους υποδεχτεί και εντυπωσίασε τον Αντίγονο με τη δουλικότητά του.
    .
    .
    Οι Μακεδόνες δε μπορούν να περάσουν, ούτε δια θαλάσσης, αφού ο στόλος των Πτολεμαίων περιπολεί τον Κορινθιακό και τον Σαρωνικό, τουλάχιστον έτσι πίστευε ο Κλεομένης.
    .
    .
    Κάπου εκεί θα σημειωθεί η εξέγερση του Αριστοτέλη στο Άργος, ενός μεγαλοϊδιοκτήτη εργαστηρίων όπλων, φίλου του Άρατου, που ξεσήκωσε τον λαό, επειδή ο Κλεομένης δεν είχε καταργήσει ακόμα τα χρέη.
    .
    .
    Ταυτόχρονα, έρχεται η είδηση ότι οι Μακεδόνες αποβιβάζονται στην Επίδαυρο.
    .
    .
    Ο Κλεομένης παίρνει τον στρατό του και σπεύδει στο Άργος, γιατί ήταν αδύνατον να κρατηθεί η Κόρινθος, αν έπεφτε το Άργος.
    .
    .
    Τη στιγμή που είναι έτοιμος να καταπνίξει την εξέγερση, φτάνει έξω από την πόλη ο Άρατος με τους Μακεδόνες.
    .
    .
    Ο Κλεομένης αναγκάζεται να αποσυρθεί.
    .
    Ο στρατός του διαλύθηκε, αφού όλοι, εκτός των Σπαρτιατών, έτρεξαν να υπερασπιστούν τις πόλεις τους.
    .
    .
    Ο Αριστοτέλης στο Άργος έπιασε τον Αριστόμαχο και τον παρέδωσε στον Άρατο που τον βασάνισε φριχτά ώσπου να πεθάνει.
    .
    .
    Και να σκεφτούμε πως ήταν από παλιά φίλοι!
    .
    Αλλά ο Αριστόμαχος ήταν για τον Άρατο ένας – προδότης – της τάξης του.
    .
    Ο Πολύβιος γράφει πως
    – δεν τιμωρήθηκε ο Αριστόμαχος αρκετά! –
    Αν είναι δυνατόν!
    .
    .
    Ο Άρατος σκληρός και απάνθρωπος υπερασπίζεται τον κόσμο του και επειδή δεν έχει τίποτα για να κερδίσει την εμπιστοσύνη του λαού, προσπαθεί να συντρίψει τη θέλησή του, σπέρνοντας τον τρόμο για να ανακόψει την ορμή της επανάστασης του Κλεομένη.
    .
    .
    Ο Κλεομένης οχυρώθηκε στην Τεγέα για να ελέγξει τις κινήσεις των Μακεδόνων.
    .
    Εκεί θα πάρει την είδηση για τον θάνατο της γυναίκας του, της Αγιάτιδας,
    .
    τον άνθρωπο που τον μύησε στις ιδέες του Άγη Δ΄.
    .
    Το πλήγμα ήταν μεγάλο, αλλά δε λύγισε.
    .
    Την έθαψε και την έκλαψε με τιμές και ξαναπήρε τον δρόμο του αγώνα.
    .
    Δεν είχε περιθώρια για προσωπική θλίψη με τους Μακεδόνες στην πόρτα του.
    .
    .
    Ακόμα και μετά την προδοσία στο Άργος, δεν είχε υποψιαστεί το διπλό παιχνίδι του Πτολεμαίου.
    .
    .
    Ελπίζει ακόμα σε βοήθεια, ειδικά τώρα που ο Άρατος έδωσε την Κόρινθο στον Αντίγονο. Ο αντιπρόσωπος του Πτολεμαίου Γ΄, ο Πτολεμαίος Χρυσέρμου του θέτει όρο να παραδώσει ομήρους, για να στείλει βοήθεια, τη μάνα του και τα παιδιά του.
    .
    .
    Ο Κλεομένης για πολλές μέρες δίσταζε να μιλήσει ανοιχτά στη μάνα του, την Κρατησίκλεια, κάθε φορά που την πλησίαζε, μέχρι που αυτή υποπτεύθηκε πως κάτι ήθελε να της ζητήσει. Όταν τελικά βρήκε το θάρρος της μίλησε ανοιχτά.
    .
    .
    Ο Πλούταρχος γράφει:
    .
    “Αυτό ήταν λοιπόν που ήθελες να μου πεις και δείλιαζες;
    .
    Δε μας βάζεις το ταχύτερο σ’ ένα πλοίο να μας στείλεις εκεί που νομίζεις ότι αυτό το σώμα μπορεί να φανεί χρήσιμο στη Σπάρτη, προτού να καταστραφεί από τα γεράματα, μένοντας εδώ χάμω;”
    .
    ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ 22
    .
    .
    .
    .

    Ερείπια δωρικού ναού στη Σικυώνα
    .
    .
    Όταν ήρθε το πλοίο του Πτολεμαίου στο Ταίναρο, όλη η Σπάρτη κατέβηκε να τους αποχαιρετήσει.
    .
    .
    Όλοι κατανοούσαν τη μεγάλη θυσία του Κλεομένη.
    .
    Η ηρωική και ασύγκριτη Κρατησίκλεια είπε στον καπετάνιο να σηκώσει γρήγορα τις άγκυρες για να μη συμβεί κάτι που δε θα ταίριαζε στη Σπάρτη:
    – να συγκινηθεί ο βασιλιάς της! –
    .
    .
    Ο Κλεομένης γύρισε πονεμένος στο άδειο σπίτι, μα αποφασισμένος και με πάθος στο έργο του, περιμένοντας πια επίσημα τη βοήθεια των Πτολεμαίων.
    .
    .
    Έναν μήνα αργότερα φτάνει ένα μήνυμα της Κρατησίκλειας από την Αλεξάνδρεια.
    .
    Ο Πτολεμαίος διαπραγματευόταν επίσημα με τον Αντίγονο, αφού όλοι οι παράγοντες της πολιτικής σκηνής της ανατολικής Μεσογείου, φοβούνται την επανάσταση του Κλεομένη.
    .
    .
    Η περήφανη Κρατησίκλεια διαμηνύει στον γιο της να μη περιμένει καμιά βοήθεια, να κοιτάξει τη δουλειά του όπως συμφέρει τη Σπάρτη και να μη λάβει υπόψη του την ίδια και τα παιδιά του και ας βρίσκονται στα χέρια των εχθρών.
    .
    .
    Ο Κλεομένης θα βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο μετά την προδοσία του Πτολεμαίου.
    .
    .
    Αν το γνώριζε από πριν θα είχε προλάβει και την ήττα στο Άργος.
    .
    .
    Αλλά θα τα παίξει όλα για όλα!
    .
    .
    .
    .
    Ενδεικτική Βιβλιογραφία
     Πολύβιος: Ιστορίαι, Εκδ. Πάπυρος
     Πλούταρχος: Βίοι Παράλληλοι Άγης Δ΄ – Κλεομένης Γ΄ Εκδ. Κάκτος
     Πλούταρχος: Βίοι Παράλληλοι Άρατος – Αρταξέρξης Εκδ. Κάκτος
     Περικλής Ροδάκης: Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης – Η μεγάλη κοινωνική επανάσταση Εκδ. Σμυρνιώτη
     https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CF%85%CE%BD%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%A0%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BD
     https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B9%CF%84%CF%89%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%A3%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1
     https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BA%CF%85%CF%8E%CE%BD%CE%B1
    ΠΗΓΗ : http://eranistis.net/
    .
    https://autochthonesellhnes.blogspot.com/2018/03/blog-post_47.html#more
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

  • Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΓΙΑΓΙΑ

    22 Σεπτεμβρίου 2018 at 12:14 · Απάντηση

    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    .

    Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης:
    .
    Ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας
    .
    – Μέρος Γ : Η πτώση του Κλεομένη Γ΄
    .
    .
    .
    .
    .
    Σάββατο, 10 Μαρτίου 2018
    .
    .
    https://4.bp.blogspot.com/-R5WiFik3yrk/T4DEFyWGCsI/AAAAAAAAJXo/9YRfxEWZzwc/s640/%CE%A3%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7+(%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%BF+%CE%B8%CE%AD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF).jpg
    .

    Το αρχαίο θέατρο της Σπάρτης
    Διαβάστε επίσης : Μέρος Α Η επανάσταση του Κλεομένη Γ΄και Μέρος Β :Η κυριαρχία του Κλεομένη Γ΄ και η κάθοδος των Μακεδόνων
    Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης
    .
    .
    .
    .
    Το 223π.Χ ο Κλεομένης θα κατανοήσει τελικά πως και ο τελευταίος πιθανός σύμμαχος, οι Πτολεμαίοι, τον έχουν προδώσει.
    .
    .
    Ο Αντίγονος Δώσων λεηλατεί με την άνεση του την Πελοπόννησο, με τον Κλεομένη να είναι οχυρωμένος στα όρια της Λακωνίας.
    .
    .
    Σημαντικές πόλεις, σύμμαχοι του Κλεομένη, η Τεγέα, ο Ορχομενός, η Μαντίνεια καταλαμβάνονται.
    .
    .
    Οι Μακεδόνες λαφυραγωγούν, ενώ ο Άρατος σφάζει ανελέητα, για δεύτερη φορά τους κατοίκους της Μαντίνειας, και για δεύτερη φορά ο Πολύβιος προσπαθεί να τον δικαιολογήσει!
    .
    .
    Τον Ορχομενό και τη Μαντίνεια ο Αντίγονος τις δίνει στο Άργος.
    .
    Οι Αργείοι εκλέγουν οικιστή τους τον Άρατο για να μεταφέρει αποίκους τους στη Μαντίνεια, που μετονομάζεται σε Αντιγονεία.
    .
    .
    Έτσι, το Άργος ξαλαφρώνει από τον υπερπληθυσμό του.
    .
    .
    Απελευθερωμένος από τις αυταπάτες πια, ο Κλεομένης θα προχωρήσει σε κάτι επαναστατικό.
    ..
    Ο Πλούταρχος γράφει
    – «…έβαλε στον νου του ένα πολύ μεγάλο έργο που κανείς δεν το περίμενε». –
    .
    .
    Χρειαζόταν χρήματα και στρατιώτες.
    .
    Και του τα πρόσφεραν οι είλωτες!
    .
    Απελευθέρωσε όσους έδωσαν πέντε αττικές μνες και μάζεψε πεντακόσια τάλαντα, ποσό τεράστιο.
    .
    .
    Ελευθερώθηκαν λοιπόν έξι χιλιάδες είλωτες και οι υπόλοιποι θα ακολουθούσαν, αφού ο νόμος θεσπίστηκε μόνιμος για το κράτος της Σπάρτης.
    .
    .
    Ένα από τα όνειρα του Κλεομένη πραγματοποιείται:
    .
    η Λακωνία χώρος ελεύθερων πολιτών.
    .
    Γιατί δεν το είχε κάνει εξολοκλήρου απ’ την αρχή;
    .
    Διότι φοβόταν πως μια τέτοια ριζική επαναστατική πράξη θα προκαλούσε τους ηγεμόνες να συνασπιστούν εναντίον του και διότι φυσικά περίμενε κάποια βοήθεια.
    .
    .
    Όταν έμαθε πως όλοι είχαν συνασπιστεί εναντίον του, απαλλάχτηκε από το άγχος και προχώρησε.
    .
    .
    .
    .
    Ας αναλογιστούμε ότι εκείνη την εποχή, η δουλεία ήταν ο στυλοβάτης των οικονομιών και η μαζική απελευθέρωση δούλων ήταν κάτι το προκλητικό έως και παρανοϊκό!
    .
    .
    .
    .
    Αλλά για αυτό και ο Κλεομένης ήταν ένας μεγάλος οραματιστής ηγέτης και όχι ένας ηγεμονίσκος της σειράς!
    .
    .
    Και το πιο ουσιώδες δεν είναι πως πρόκειται για μια απλή απελευθέρωση, αλλά μιλάμε για δημιουργία νέων πολιτών, αγροτών με μοιρασμένη ίση γη, με τα ίδια δικαιώματα,
    .
    .
    που υπερασπίζονται την ελευθερία τους και την περιουσία τους και φοβούνται τους ίδιους εχθρούς που απειλούν να εισβάλλουν και να καταστρέψουν την πατρίδα τους.
    .
    .
    Και που φυσικά θα είναι πρόθυμοι να αντισταθούν!
    .
    Τη στιγμή λοιπόν που όλη η Πελοπόννησος γονατίζει κάτω από την σκληρή μπότα των Μακεδόνων,
    .
    .
    τους οποίους έφερε ο αρχιδωσίλογος Άρατος, στη Λακωνία έχουμε μια ανάσταση!
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/11/Macedonia_and_the_Aegean_World_c.200_el.png Ο ελληνιστικός κόσμος της μητροπολιτικής Ελλάδας (200 π.χ.)
    .
    .
    Στόχος του Κλεομένη, για να δώσει μια ανάταση στον καταπιεσμένο λαό της Πελοποννήσου, είναι να αποδείξει πως ο θρύλος των μακεδονικών στρατευμάτων, που είχαν κάποτε κατακτήσει τον κόσμο, δεν είναι ακλόνητος.
    .
    .
    Πρέπει να ξεσκίσει αυτόν τον θρύλο! Και πως θα το έκανε αυτό;
    .
    .
    Καταλαμβάνοντας την πιο ισχυρή πόλη των Αχαιών, τη μεγαλύτερη εχθρό της Σπάρτης, την πόλη που είχε οικιστεί για να προκαλεί τρόμο στη Λακωνία, τη Μεγαλόπολη!
    .
    .
    Γιατί όμως τη Μεγαλόπολη;
    .
    Διότι πέρα από τον πολιτικό αντίκτυπο που θα γκρέμιζε τον θρύλο των Μακεδόνων, μια που αυτοί είχαν έρθει να προστατέψουν τις πόλεις από τον – «κακό» – Κλεομένη,
    .
    .
    η Μεγαλόπολη είχε τα πιο φημισμένα εργαστήρια κατασκευής όπλων στον ελληνικό κόσμο.
    .
    .
    Το ιδανικό αποτέλεσμα για τον Κλεομένη θα ήταν να βάλει τα εργαστήρια αυτά να δουλέψουν γι’ αυτόν.
    .
    .
    Η Μεγαλόπολη θεωρούταν από τις πιο καλά οχυρωμένες πόλεις στον κόσμο.
    .
    .
    Δεν ήταν μια μικρή κωμόπολη, όπως είναι σήμερα, αλλά μια πόλη μεγάλη για την εποχή της, με πληθυσμό που άγγιζε τις πενήντα χιλιάδες.
    .
    .
    Ο Πλούταρχος γράφει:
    – «και μόνη της δεν ήταν ούτε κατώτερη, ούτε και πιο αδύνατη από τη Σπάρτη». –
    .
    Η τοποθεσία της είχε επιλεχτεί από τον Θηβαίο Επαμεινώνδα με γνώμονα να γίνει το οχυρό της Αρκαδίας εναντίον της Σπάρτης.
    .
    .
    Τα τείχη της ήταν τα νεότερα της Πελοποννήσου και θεωρούνταν απόρθητα.
    .
    .
    Αλλά ο Κλεομένης είχε μελετήσει καλά τα αδύνατα σημεία της οχύρωσής της, αφού τα τελευταία πέντε χρόνια περιφερόταν γύρω της.
    .
    .
    Και μόλις ο Αντίγονος επιστρέψει στο Αίγιο θα πραγματοποιήσει το μεγάλο του εγχείρημα.
    .
    .

    Προτομή της Κλεοπάτρας Ζ’, Άλτες Μουζέουμ, Βερολίνο
    .
    .
    Μόνο ο Σπαρτιάτης αξιωματικός Παντέας γνωρίζει την αποστολή και με δυο τάγματα ειλώτων (που τώρα ήταν πολίτες) προχωρά μπροστά, με τον Κλεομένη και τον υπόλοιπο στρατό να ακολουθεί πιστεύοντας πως προχωρά για το Άργος.
    .
    .
    Είχαμε γράψει ότι οι πορείες του Κλεομένη ήταν τόσο γρήγορες και μυστικές που κανείς εχθρός δε μπορούσε να προλάβει να κινηθεί.
    .
    .
    Το αφύλακτο κομμάτι του τείχους, που είχε επισημάνει ο Κλεομένης, καταλαμβάνεται από τον Παντέα που εξουδετέρωσε τη φρουρά και γκρεμίζει μέρος του για να ανοίξει είσοδο.
    .
    .
    Η Μεγαλόπολη δεν είχε ξυπνήσει ακόμα, όταν ο στρατός του Κλεομένη θα μπει στην πόλη!
    .
    .
    Ο ιστορικός Πολύβιος, Μεγαλοπολίτης και ο ίδιος και φανατικός εχθρός του Κλεομένη στο έργο του, γράφει πως ο Κλεομένης ωφελήθηκε από τρία στοιχεία:
    .
    πρώτον,
    από το ότι η πόλη είχε χάσει ένα μέρος του στρατού της πριν τέσσερα χρόνια,
    .
    δεύτερον,
    επειδή είχαν δώσει μεγάλη εμπιστοσύνη στον Αντίγονο,
    .
    και τρίτον,
    από την ύπαρξη μερικών Μεσσήνιων φυγάδων που βοήθησαν τον Κλεομένη.
    .
    .
    Από την άλλη, ο Πλούταρχος δε δέχεται τίποτα απ’ αυτά και θεωρεί καλά μελετημένο το σχέδιο του Κλεομένη και άψογο τον αιφνιδιασμό του.
    .
    .
    Το πιο εντυπωσιακό όμως δεν ήταν η κατάληψη της πόλης, αλλά η πορεία για να φτάσει εκεί.
    .
    .
    Πέρασε από χώρο που κανένας δε μπορούσε να διανοηθεί.
    .
    .
    Πέρασε ανάμεσα από Μαντίνεια και Τεγέα, όπου υπήρχαν μακεδονικές φρουρές, εκμεταλλευόμενος τον θόρυβο του ποταμού Ελισσώντα και επιτέθηκε στο πιο απόκρημνο σημείο του τείχους!
    .
    .
    Οι Μεγαλοπολίτες δεν παραδόθηκαν και μέχρι τα ξημερώματα θα αμύνονται.
    .
    .
    Ο στρατός τους θα μάχεται για να δώσει χρόνο, με ηγέτη τον Φιλοποίμενα, στους κατοίκους να φύγουν για τη Μεσσηνία.
    .
    .
    Όταν θα αποχωρήσει και αυτός, που δικό του σχέδιο ήταν να μη παραδοθούν, δε θα έχουν απομείνει πάνω από χίλιοι εγκλωβισμένοι σε σπίτια.
    .
    .

    Lakonia, Kings of Lakedaimon (Sparta), Kleomenes III AR Tetradrachm. Struck circa 227-222 BC
    .
    .
    Ο εξέχων πολίτης της Μεγαλόπολης, Λυσανδρίδας, θα έρθει σε συνεννόηση με τον Κλεομένη, να γυρίσουν οι Μεγαλοπολίτες χωρίς να πειραχτούν, να πάρουν τη πόλη πίσω και να είναι σύμμαχοι, αφού αποσπαστούν από τους Αχαιούς.
    .
    .
    Στέλνει κήρυκα στον Φιλοποίμενα, ο οποίος απορρίπτει την πρόταση, με το σκεπτικό ότι δε μπορούσε να φυλάει ο Κλεομένης αδειανά σπίτια και τείχη αλλά ήθελε τους πολίτες!
    .
    .
    Όταν επιστρέφει η αποστολή χωρίς αποτελέσματα ο Κλεομένης εξοργίζεται σε τέτοιο βαθμό που διατάζει να ρημάξουν και να καταστρέψουν την πόλη!
    .
    .
    Είναι η μόνη πράξη οργής στη ζωή του Κλεομένη για την οποία αργότερα θα νιώθει τύψεις.
    .
    .
    Στη σκληρή απόφαση ίσως συντέλεσε και το γεγονός πως εδώ έμαθε την επίσημη απόφαση των Πτολεμαίων, ότι δε θα στείλουν βοήθεια και τον προέτρεπαν να υποταχτεί στους Αχαιούς, τους οποίους είχε διαλύσει.
    .
    .
    Ήταν ένας σωστός εμπαιγμός!
    .
    .
    Στο Αίγιο, όπου λάμβανε χώρα το φθινοπωρινό συμβούλιο των Αχαιών με επικεφαλής τον Αντίγονο, η είδηση της κατάληψης της Μεγαλόπολης έπεσε σαν κεραυνός.
    .
    .
    Ο Άρατος ανέβηκε κλαίγοντας στο βήμα και δε μπορούσε να βρει λόγια για να αναγγείλει την καταστροφή.
    .
    .
    Το συμβούλιο διαλύεται και όλοι τρέχουν να υπερασπιστούν τις πόλεις τους.
    .
    .
    Ο Αντίγονος απλώς θα ενισχύσει τις μακεδονικές φρουρές, αφού εν μέσω χειμώνα δε προλάβαινε να συγκεντρώσει στρατεύματα.
    .
    .
    Και σαν να μη έφτανε αυτό, ο Κλεομένης την επόμενη άνοιξη θα κάνει μια εντυπωσιακή πορεία προς το Άργος, όπου βρίσκεται και ο ίδιος ο Αντίγονος οχυρωμένος, και θα λεηλατήσει όλο τον αργολικό κάμπο!
    .
    .
    Ο Αντίγονος δεν τόλμησε να βγει να αντιμετωπίσει τον Κλεομένη, παρά τις προτροπές των Αργείων που έβλεπαν τη γη τους να ρημάζεται.
    .
    .
    Ο Αντίγονος ανάμενε τα νέα μακεδονικά στρατεύματα και ο Κλεομένης ήξερε πως το επερχόμενο καλοκαίρι θα έκρινε τα πάντα.
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/11/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D1%8F%D0%BA.jpg
    .
    .
    ο φάρος της αρχαίας ελληνιστικής Αλεξάνδρειας
    .
    .
    Μόλις έφτασαν τα μακεδονικά στρατεύματα, ο Αντίγονος ξεκίνησε για να εισβάλλει στη Λακωνία, αλλά για άλλη μια φορά ο Κλεομένης βρέθηκε από πίσω του λεηλατώντας ξανά το Άργος.
    .
    .
    Ο Αντίγονος πανικοβλήθηκε μήπως εγκλωβιστεί, επέστρεψε στο Άργος και οχυρώθηκε σε στενά περάσματα, μη τολμώντας να τα βάλει με τον σπαρτιατικό στρατό.
    .
    .
    Ο Αντίγονος παραδέχτηκε πως ο Κλεομένης ήταν μεγάλος στρατηγός και άξιος για μεγάλα πράγματα και ανέμενε νέες ενισχύσεις από την πατρίδα του, ενώ ο Κλεομένης συνέχιζε να τρομοκρατεί τις Αχαϊκές πόλεις.
    .
    .
    Αλλά όσο ο Αντίγονος δε βγαίνει να αναμετρηθεί, τόσο ο Κλεομένης φθείρεται, αφού δεν έχει τους ανεξάντλητους πόρους των Μακεδόνων.
    .
    .
    Ο χρόνος δούλευε για τους Μακεδόνες.
    .
    .
    Το πιο δύσκολο για τον Κλεομένη ήταν πως δεν είχε όσο οπλισμό ήθελε και δε μπορούσε να εφοδιαστεί εύκολα.
    .
    .
    Επιπλέον, ο σπαρτιατικός στρατός διέφερε από αυτόν της κλασικής εποχής.
    .
    .
    Οι στρατιώτες ήταν και καλλιεργητές και όσο απουσίαζαν με τον στρατό, τόσο αφαιρούνταν χέρια από την παραγωγή.
    .
    .
    Και έτσι προκαλείται

    – οικονομική ασφυξία, –

    που πολύ σωστά επεσήμανε και ο Πλούταρχος.
    .
    .
    Και έτσι το καλοκαίρι του 222π.Χ. ο Κλεομένης επιστρέφει με τον στρατό του για να θερίσουν τα χωράφια τους, να μαζέψουν τις σοδειές τους για να έχουν να φάνε οι οικογένειές τους.
    .
    .
    Έτσι, ο Αντίγονος, αφού μαζέψει τις νέες δυνάμεις κατηφορίζει σιγά – σιγά για τη Λακωνία.
    .
    .
    .
    .
    Φτάνουμε λοιπόν στη κρίσιμη στιγμή, στην επικείμενη μεγάλη σύγκρουση που θα έκρινε το μέλλον του ελληνικού κόσμου και που,
    .
    ίσως χωρίς να το αντιλαμβάνονται οι αντίπαλοι, θα έμπαινε η ταφόπλακα για τον αρχαίο κλασσικό ελληνισμό.
    .
    .
    .
    Από την μια πλευρά, ο Αντίγονος Δώσων, βασιλιάς των Μακεδόνων, ένας επαγγελματίας στρατιωτικός που ο πόλεμος είναι το στοιχείο της ζωής του.
    .
    .
    Οι χαρές και οι απολαύσεις του είναι δεμένες με το όπλο.
    .
    Δοκιμασμένος στρατηγός που βλέπει τον στρατό του σαν πιόνια στη σκακιέρα, που πληρώνει και απαιτεί να εκτελούνται οι εντολές του.
    .
    .
    Ενός ανθρώπου που πιστεύει πως το αξίωμά του είναι υπερφυσικό και ανεβαίνει στη θέση των θεών και γι’ αυτό απαιτεί να τον λατρεύουν ως – θεό! –
    .
    .
    .
    .
    Από την άλλη μεριά, ο Κλεομένης Γ΄, βασιλιάς των Λακεδαιμονίων, ο πιο ικανός του πολιτισμένου κόσμου της εποχής του, με μεγάλη φήμη παντού στρατιωτικού ηγέτη, αλλά ταυτόχρονα και ηγέτης μιας κοινωνικής επανάστασης.
    .
    .
    .
    .
    Δε πιστεύει στον μισθοφορικό στρατό, αλλά στον στρατό από ελεύθερους πολίτες.
    .
    .
    Δε κάνει κατακτήσεις, αλλά προσπαθεί να προωθήσει την κοινωνική επανάσταση.
    .
    .
    Δεν έχει σχέση με τους ηγεμόνες του ελληνιστικού κόσμου.
    .
    .
    Είναι ο ηγέτης που θέλει όλοι οι άνθρωποι να είναι
    – ελεύθεροι και με ίσα δικαιώματα. –
    .
    .
    Είναι ο άνθρωπος που έχει τρομοκρατήσει το κατεστημένο της εποχής του, είναι εκείνος ο ενοχλητικός για την πλούσια αριστοκρατική δουλοκτητική τάξη, είναι το απόστημα στο μάτι των ηγεμόνων που ζουν από τον κόπο και τον μόχθο χιλιάδων φτωχών καταπιεσμένων ανθρώπων.
    .
    .
    Είναι το τραγικό πρότυπο ανθρώπου τη στιγμή που ο κλασικός κόσμος καταρρέει.
    .
    .
    Αυτός που προσπαθεί να δώσει μια διέξοδο που θα διασωθεί σε μια νέα σύνθεση,

    – ένας κόσμος πολιτικών ανθρώπων. –
    .
    .
    .
    .

    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/11/Banquet_tombe_dAgios_Athanasios.jpg
    .
    . Σκηνή συμποσίου. Μακεδονικός τάφος Αγίου Αθανασίου Θεσσαλονίκης, π. 325-300 πΧ.
    .
    .
    Ο Αντίγονος θα φτάσει στη Σελλασία, στη βόρεια Λακωνία, με
    – τριάντα χιλιάδες – στρατό, χωρίς να υπολογίζουμε τους βοηθητικούς,
    .
    σε αντίθεση με τον Κλεομένη που διαθέτει
    – είκοσι χιλιάδες, – που όμως είναι αναγκασμένοι να κάνουν και τη δουλειά των βοηθητικών που δε διαθέτει.

    .
    .
    Η ανάλυση του μακεδονικού στρατού έχει ως εξής:
    δέκα χιλιάδες Μακεδόνες της φάλαγγας. Τρεις χιλιάδες πελταστές και τριακόσιοι ιππείς Γαλάτες και Αγριάνες, τρεις χιλιάδες και τριακόσιοι ιππείς Αχαιοί, χίλιοι Μεγαλοπολίτες.
    .
    .
    Ακολουθούν Βοιωτοί, Ακαρνάνες και Ιλλυριοί με επικεφαλής τον περίφημο τυχοδιώκτη – πειρατή Δημήτριο Φάριο, που από σύμμαχος των Ρωμαίων, πέρασε στους Μακεδόνες και είχε ρημάξει το Ιόνιο με τις λεηλασίες του.
    (Θα τον “τακτοποιούσαν” οι Ρωμαίοι σε λίγα χρόνια, με τον δικό τους τρόπο).
    .
    .
    Ο Κλεομένης είχε το πλεονέκτημα της επιλογής του χώρου και διάλεξε το πιο κατάλληλο μέρος.
    .
    .
    Η Σελλασία ήταν ένα οχυρό μέρος στην είσοδο της κοιλάδας του Ευρώτα.
    .
    Οι δυο δρόμοι προς τη Λακωνία, από Άργος και Αρκαδία σμίγουν σε εκείνο το σημείο, αφού από τη μια μεριά υψώνεται ο Πάρνωνας και από την άλλη ο Ταΰγετος και ήταν απόφαση του Κλεομένη να δοθεί η μάχη εκεί.
    .
    Από κάθε άποψη η θέση του Κλεομένη είναι πλεονεκτική.
    .
    .
    Οι ιστορικοί αρχαίοι και νεότεροι λένε πως
    – αν – η μάχη είχε αναβληθεί δυο μέρες δε θα είχε γίνει ποτέ.
    .
    Ο Αντίγονος θα έπρεπε να φύγει εσπευσμένα για τη Μακεδονία, όπως και έγινε, μετά από τις ειδήσεις για εισβολή Ιλλυρικών φύλων, που πράγματι ίσχυε. Αυτή είναι και η άποψη του Πλουτάρχου και ως ένα σημείο του μεροληπτικού Πολύβιου.
    .
    Αλλά ο Αντίγονος έφυγε με ένα μικρό μέρος του στρατού του, αφήνοντας το υπόλοιπο στον Άρατο που θα συνέχιζε τον πόλεμο μέχρι τελικής πτώσεως και η τελική μάχη ίσως να δινόταν κάπου αλλού κάποια άλλη στιγμή.
    .
    .
    Αλλά με τα
    – αν – KAI – ίσως –
    δε μπορούμε να μιλάμε για ιστορία, γιατί πρέπει να μελετήσουμε ό,τι τελικά έγινε και όχι τι θα γινόταν.
    .
    .
    Η πραγματικότητα είναι πως η μάχη της Σελλασίας έβαλε τη σφραγίδα της στην ιστορία του κόσμου του Αιγαίου.
    .
    .
    Και επειδή το Αιγαίο έπαιζε αποφασιστικό ρόλο στην αίσθηση για την παγκοσμιότητα της εποχής εκείνης, η Σελλασία ήταν μια αποφασιστική στιγμή σε παγκόσμια κλίμακα, που έμμεσα, αλλά ξεκάθαρα, οδήγησε στην υποταγή του ελληνισμού στους Ρωμαίους.
    .
    .
    Λογικό είναι οι αντίπαλοι να μην είχαν τη συνείδηση της σημασίας της συγκεκριμένης σύγκρουσης για το μέλλον, όπως και το 338π.Χ. με τη μάχη της Χαιρώνειας δε μπορούσαν να προβλέψουν τη σημασία της.
    .
    .
    Γιατί μετά τη μάχη της Χαιρώνειας είχαμε έναν
    – εκφυλισμό – του κλασικού κόσμου,
    ενώ με τη Σελλασία φτάνουμε
    στο – τέλος – του!
    .
    .
    Η ουσία είναι ότι ο Κλεομένης επιδίωξε τη μάχη, γιατί δεν είχε τη πολυτέλεια χρόνου, αφού τον πίεζε η έλλειψη συμμάχων, υλικού και πλούτου.
    .
    .
    Αντίθετα, ο Αντίγονος προσπάθησε να φθείρει τις λιγότερες δυνάμεις του Κλεομένη, με μια στρατηγική υπομονής, μια και ο πλούτος του ήταν τεράστιος και είχε και την συνεισφορά περισσοτέρων συμμάχων.
    .
    .
    Ο Πολύβιος “αναγκάστηκε” να γράψει πως ο Αντίγονος θαύμασε τη στρατηγική και την οχύρωση του Κλεομένη.
    .
    .
    Και συνεχίζει πως για μέρες ο Αντίγονος δε μπορούσε να βρει κενό και αδύνατο σημείο για να εκμεταλλευτεί.
    .
    .
    Η βάση της νίκης του Αντίγονου, σύμφωνα με τον Φύλαρχο όπως γράφει ο Πλούταρχος, ήταν η τοποθέτηση ενός τμήματος του στρατού του μέσα στη βαθειά χαράδρα του χείμαρρου Γοργύλου που χυνόταν στον ποταμό Οινούντα.
    .
    .
    Σφηνωμένο αυτό το τμήμα, μέσα στη νύχτα, περίμενε το σύνθημα, εκεί ανάμεσα στη διάταξη των Σπαρτιατών, που είχαν χωριστεί σε δυο τμήματα, ένα στον λόφο Εύα με αρχηγό τον Ευκλείδα τον αδελφό του Κλεομένη και το δεύτερο στον λόφο Όλυμπο με επικεφαλής τον ίδιο τον Κλεομένη.
    .
    .
    Ο Πλούταρχος, στηριζόμενος στον Φύλαρχο, λέει πως ο Δαμοτέλης, ο επικεφαλής των ενεδρών, δηλαδή του ανθρώπου που είχε την επίβλεψη των κινήσεων του εχθρού, πρόδωσε τον Κλεομένη.
    .
    .
    Ο Κλεομένης σε μια στιγμή έχασε από τα μάτια του τους Ιλλυριούς και τους Ακαρνάνες και φώναξε τον Δαμοτέλη να τον ρωτήσει αν έκανε έλεγχο σε όλα τα σημεία.
    .
    .
    Ο Δαμοτέλης τον βεβαίωσε ότι όλα ήταν εντάξει και ο Κλεομένης δεν έδειξε να αμφιβάλει, μια που κανείς δεν τον είχε προδώσει ποτέ μέχρι τότε.
    .
    .
    Αλλά ο Δαμοτέλης είχε πληρωθεί από ανθρώπους του Αντίγονου για να καλύψει την διείσδυση των Μακεδόνων, τουλάχιστον αυτή είναι η άποψη Φύλαρχου – Πλούταρχου.
    .
    .
    Ο Πολύβιος συμφωνεί πως αυτό το τμήμα έδωσε τη νίκη, αλλά δεν αναφέρει καμιά προδοσία.
    .
    .

    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/11/1368026-1.jpg
    .
    .
    Μακεδονική φάλαγγα – Κατά την Ελληνιστική περίοδο πολέμησαν μεγάλες φάλαγγες σαρισοφόρων
    .
    .
    Ο Κλεομένης, σίγουρος για τα νώτα του, επιτέθηκε, αναγκάζοντας τον Αντίγονο να οπισθοχωρήσει περίπου ένα χιλιόμετρο.
    .
    .
    Μετά κόπων και βασάνων, ο Αντίγονος ύψωσε ένα σεντόνι, που ήταν το σύνθημα, και οι Ιλλυριοί εμφανίστηκαν ξαφνικά και άρχισαν να πλευροκοπούν τον Ευκλείδα.
    .
    .
    Αυτός τότε στέλνει ένα τμήμα να χτυπήσει τους Ιλλυριούς. Οι Ιλλυριοί πιέστηκαν αρκετά, γιατί το ιππικό των Μακεδόνων δίσταζε να επιτεθεί χωρίς εντολές.
    .
    .
    Την κατάσταση τη σώζει ο Φιλοποίμην, που πήρε την πρωτοβουλία και με τους δικούς του άντρες χτυπά τον Ευκλείδα.
    .
    .
    Τότε, η μακεδονική φάλαγγα δημιουργεί ρήγμα στις γραμμές του μετώπου και απομονώνει τους δυο λόφους.
    .
    .
    Ο Κλεομένης, που συνεχίζει να πολεμά, δε μπορεί να βοηθήσει τον αδελφό του και τον βλέπει να χάνεται.
    .
    .
    .
    .
    Ο Πλούταρχος γράφει πως είπε:

    – «Χάθηκες αγαπημένε μου αδελφέ, χάθηκες εσύ ο γενναίος, ο ζηλευτός στα παιδιά των Σπαρτιατών, ο αλησμόνητος στις γυναίκες». –
    .
    .
    .
    .
    Ο Κλεομένης τότε βρέθηκε πάνω στον λόφο, κυκλωμένος από παντού.
    .
    .
    Ο Πολύβιος γράφει πως παρά τη σφαγή του Ευκλείδα και του τμήματός του, η μάχη είχε για ώρες πολλές εναλλαγές.
    .
    .
    Η μάχη κράτησε μέχρι που νύχτωσε.
    .
    .
    Όλος ο στρατός του Κλεομένη είχε πέσει στο πεδίο της μάχης!
    .
    .
    Ο ίδιος με λίγους ιππείς κατάφερε να διαφύγει και έφτασε στη Σπάρτη.
    .
    .
    Ο Πολύβιος γράφει πως από τους είκοσι χιλιάδες του Κλεομένη επέζησαν μερικές
    – εκατοντάδες – και μάλλον έχει δίκιο.
    .
    .
    Η επανάσταση, το όραμα του Κλεομένη
    είχε – σβήσει ! –
    .
    .
    Ο Κλεομένης έφτασε στη Σπάρτη που είχε μάθει τα γεγονότα και εξήγησε πως δεν υπήρχε τρόπος να πολεμήσουν και μια σφαγή θα ήταν ανώφελη.
    .
    .
    Εξηγεί πως κυνηγούν αυτόν και τις ιδέες του και όχι τη Σπάρτη.
    .
    .
    Και πράγματι, λίγο αργότερα, ο Αντίγονος όταν μπήκε στη Σπάρτη, δεν πείραξε τίποτα και κανέναν, πάρα όρισε μια φιλική προς αυτόν διοίκηση, προς απογοήτευση του Άρατου.
    .
    .
    .
    .
    Φυγάς ο Κλεομένης, μαζί με τους στενούς συντρόφους του, έφτασε στο Γύθειο και μπαίνοντας στο πλοίο αναχώρησε για την Αλεξάνδρεια, όπου και φονεύτηκε μετά από τρία χρόνια από τους Πτολεμαίους.
    .
    .
    (Σε ένα άλλο άρθρο θα περιγράψουμε την παραμονή του στην Αίγυπτο και τα εκεί γεγονότα).
    .
    .
    http://eranistis.net/wordpress/wp-content/uploads/2016/11/Macedonian_Army_Pezetairos.jpg
    .
    .

    Αρχαίος Έλληνας στρατιώτης, Πεζέταιρος της Μακεδονικής φάλαγγας
    .
    .
    Στο στενό της Σελλασίας, στα βόρεια της Λακωνίας, τα άψυχα κορμιά των γενναίων της επανάστασης σκέπασαν το έδαφος.
    .
    .
    Θριαμβευτής ο παλιάτσος της ξεπεσμένης δουλοκτητικής αριστοκρατίας Άρατος.
    .
    .
    .
    .
    Η ιστορία καταγράφει το
    – τέλος του κλασσικού κόσμου –
    με τους νεκρούς της Σελλασίας.
    .
    .
    .
    .
    Πέθαναν υπερασπιζόμενοι τα δικαιώματα του πολιτικού ανθρώπου στο πνεύμα μιας κοινωνικής επανάστασης που θα έσωζε τον

    – τραγικό άνθρωπο, τον δημιουργό του κλασσικού ελληνικού πολιτισμού. –
    .
    .
    .
    .
    Ο ελληνικός κόσμος που θα έβρισκε μια διέξοδο στις ιδέες του Κλεομένη,
    πνίγηκε στο αίμα των

    – ηρωικών μαχητών – της Σελλασίας.
    .
    .
    .
    . Αργότερα, ο ελληνισμός έγινε εύκολη λεία στους Ρωμαίους και δεν υπήρχε πλέον ένας ηγέτης να εμπνεύσει, να ηγηθεί και να αντισταθεί στους εισβολείς.
    .
    .
    .
    .
    Οι ίδιοι οι Έλληνες
    .
    (ή, εν πάση περιπτώσει, αρκετοί από αυτούς)
    .
    εξαφάνισαν
    – την τελευταία ελπίδα –
    του Ελληνισμού για απελευθέρωση από το πολιτιστικό τέλμα στο οποίο είχαν περιέλθει:
    .
    .
    .
    .
    τον Μέγα Κλεομένη Γ’ της Σπάρτης!
    .
    .
    .
    .
    .
    .
    Ενδεικτική Βιβλιογραφία
     Πολύβιος: Ιστορίαι, Εκδ. Πάπυρος
     Πλούταρχος: Βίοι Παράλληλοι Άγης Δ΄ – Κλεομένης Γ΄ Εκδ. Κάκτος
     Πλούταρχος: Βίοι Παράλληλοι Άρατος – Αρταξέρξης Εκδ. Κάκτος
     https://el.wikipedia.org/wiki/
     https://el.wikipedia.org/wiki/
     https://el.wikipedia.org/wiki/
     https://el.wikipedia.org/wiki/
     https://www.bhmpics.com/view-300_spartans-1920×1080.html
    ΠΗΓΗ : http://eranistis.net/

    .
    https://autochthonesellhnes.blogspot.gr/2018/03/blog-post_10.html#more
    .
    .
    .
    .
    .
    Κλεομένης ο Γ’ – Ο εστεμμένος επαναστάτης
    .
    .
    https://www.pare-dose.net/4313
    .
    ΣΧΟΛΙΟ
    .
    Guest • 5 χρόνια πριν
    .
    Το βρίσκω απογοητευτικό,
    .
    που σε ένα τόσο εκτενές άρθρο,
    .
    δεν αναφέρεται πουθενά η Αγιάτις/Αγιάτιδα,
    .
    .
    .
    .
    ο ιθύνων νους των μεταρρυθμίσεων
    .
    .
    .
    .
    και του Αγιδος Δ’ και του Κλεομένους Γ’,
    .
    αυτή η τόσο χειροπιαστή απόδειξη
    .
    για τη συμμετοχή γυναίκας
    .
    στη Διανόηση και την Ιστορία της Ανθρωπότητας!
    .
    .
    https://www.pare-dose.net/4313
    .
    .

    .

    .
    .
    .
    .
    .
    .