Ενημέρωση των αναγνωστών. Προσοχή στις απάτες, η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ και ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ δεν φέρει καμία ευθύνη για οποιαδήποτε συναλλαγή με κάρτες η άλλον τρόπω και άλλα στον όνομά της, Ή στο όνομα του κυρίου Γ. Θ, Χατζηθεοδωρου. Δεν έχουμε καμία χρηματική απαίτηση από τους αναγνώστες με οποιοδήποτε τρόπο.
Αγαπητοί αναγνώστες η ανθελληνική και βρόμικη google στην κορυφή της ιστοσελίδας όταν μπείτε, αναφέρει μη ασφαλής την ιστοσελίδα, ξέρετε γιατί;;; Διότι δεν της πληρώνω νταβατζιλίκι, κάθε φορά ανακαλύπτει νέα κόλπα να απειλή. Η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ σας εγγυάται, ότι δεν διατρέχετε κανένα κίνδυνο, διότι πληρώνω με στερήσεις το ισχυρότερο αντιβάριους της Eugene Kaspersky, όπως δηλώνει και ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Kaspersky Lab "Πιστεύουμε ότι όλοι μας δικαιούμαστε να είμαστε ασφαλείς στο διαδίκτυο. Eugene Kaspersky
Ανακοίνωση Τη λειτουργία μίας νέας γραμμής που αφορά τον κορωνοϊό ανακοίνωσε ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας ανακοινώνει, ότι από σήμερα 07.03.2020 λειτουργεί η τηλεφωνική γραμμή 1135, η οποία επί 24ώρου βάσεως θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τον νέο κοροναϊό.
Πού μπορεί να απευθυνθεί μια γυναίκα που πέφτει θύμα ενδοοικογενειακής βίας; «Μένουμε σπίτι θα πρέπει να σημαίνει πως μένουμε ασφαλείς και προστατευμένες. Για πολλές γυναίκες, όμως, σημαίνει το ακριβώς αντίθετο. Εάν υφίστασαι βία στο σπίτι, δεν είσαι μόνη. Είμαστε εδώ για σένα. Μένουμε σπίτι δεν σημαίνει ότι υπομένουμε τη βία. Μένουμε σπίτι δεν σημαίνει μένουμε σιωπηλές. Τηλεφώνησε στη γραμμή SOS 15900. Οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί της γραμμής θα είναι εκεί για σε ακούσουν και να σε συμβουλέψουν. Δεν μπορείς να μιλήσεις; Στείλε email στο sos15900@isotita.gr ή σε οποιοδήποτε από τα Συμβουλευτικά Κέντρα ” λέει σε ένα βίντεο που ανέβασε στο Instagram της η Ελεονώρα Μελέτη.
Προς ενημέρωση στους αναγνώστες. 4/8/2020 Η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ δεν ανάγκασε ποτέ κανένα να κάνει κάτι με παραπλανητικές μεθόδους, αλλά ούτε με οποιοδήποτε τρόπο. Ο γράφων είμαι ένας ανήσυχος ερευνητής της αλήθειας. Και αυτό το κάνω με νόμιμο τρόπο. Τι σημαίνει αυτό; ότι έχω μαζέψει πληροφορίες επιστημονικές και τις παρουσιάζω, ή αυτούσιες, ή σε άρθρο μου που έχει σχέση με αυτές τις πληροφορίες! Ποτέ δεν θεώρησα τους αναγνώστες μου ηλίθιους ή βλάκες και ότι μπορώ να τους επιβάλω την γνώμη μου. Αυτοί που λένε ότι κάποια ιστολόγια παρασέρνουν τον κόσμο να μην πειθαρχεί… Για ποιο κόσμο εννοούν;;; Δηλαδή εκ προοιμίου θεωρούν τον κόσμο βλάκα, ηλίθιο και θέλουν να τον προστατέψουν;;; Ο νόμος αυτό το λέει για τους ανώριμους ανήλικους. Για τους ενήλικους λέει ότι είναι υπεύθυνοι για ότι πράττουν. Στον ανήλικο χρειάζεται ένας διπλωματούχος ιδικός για να τον δασκαλέψει, καθηγητής, δάσκαλος. Στους ενήλικες δεν υπάρχει περιορισμός. Ποιος λέει και ποιος ακούει, διότι ο καθένας ενήλικος είναι υπεύθυνος και προς τους άλλους και προς τον εαυτό του.
|
Απάντηση στην προκλητική συνέντευξη του Ρίχτερ στην Καθημερινή της Κυριακής 15 Μαΐου 2016
Ο Χάινς Ρίχτερ ειναι ο εκπρόσωπος αυτών των θεάρεστων έργων της Γερμανίας!!!
ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ
“Ύβρις γαρ εξανθούσα εκάρπωσε στάχυν Άτιδος”
Δηλαδή η πρωτοφανής ύβρις που διαπράττει ο Ρίχτερ, γιγαντώνεται καθημερινά, βλαστάνει, αναπτύσσεται και έχει βγάλει άνθη και άφθονους καρπούς πνευματικής συσκότισης και σύγχυσης.
Είναι δηλαδή στρατευμένος από παλιά και εντεταλμένος από τα επιχειρηματικά συμφέροντα και τις φασιστικές Γερμανικές κυβερνήσεις, να προκαλεί αποπροσανατολισμό και σύγχυση στην κοινή γνώμη, που μόνο η θεά Άτις της μυθολογικής μας κληρονομιάς, θα μπορούσε να τον συναγωνιστεί.
Όμως θα πρέπει να θυμίσουμε ότι στην αρχαία Ελλάδα δεν εξαιρούνταν ούτε οι θεοί της τιμωρίας.
Το τιμωρόν όμως ύδωρ της Στυγός ήταν αργοκύλιστο. Ήταν αργοκύλιστο, προκειμένου οι αλαζόνες παρά τις προειδοποιήσεις και τις καταγγελίες, (όπως του Ρίχτερ), να συνεχίζουν να εγκληματούν, ν’ αδικούν και να παραβιάζουν τους κανόνες, τους γραπτούς και άγραφους νόμους.
Προκειμένου να συνεχίζουν να βάφουν με νέο αίμα την πατρίδα μας οι Γερμανοί, όπως έκαναν τόσες φορές στο παρελθόν με στόχο τη ληστεία και το κέρδος.
Προκειμένου να προβαίνουν σε νέες γενοκτονίες του Ελληνικού λαού, που στενάζει ξανά κάτω από την μπότα της ναζιστικής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Προκειμένου να συνεχίζουν να σκορπίζουν την αρρώστια, την πείνα, τη δυστυχία και το θάνατο στους Έλληνες.
Έτσι λοιπόν η τιμωρία του Ρίχτερ και των συνεργατών του αργοκυλάει. Όπου να ‘ναι έρχεται. Θα είναι αμείλικτη, σκληρή και πολλαπλασίως αυστηρότερη.
Η οργανωμένη αντεπίθεση της Ελληνικής διανόησης εναντίον του Ρίχτερ, των γερμανικών συμφερόντων που εκπροσωπεί και εναντίον των καθεστωτικών καθηγητών της αυλής του Πανεπιστημίου του Ρεθύμνου, τώρα αρχίζει.
Ανδρέας Γιαννουλόπουλος
Καρδιολόγος – Πνευμονολόγος
Συντονιστής του Πανεπιστημονικού Μετώπου της Χώρας και του Απόδημου Ελληνισμού
Χάινς Ρίχτερ: Οι γερμανικές αποζημιώσεις πληρώθηκαν και «φαγώθηκαν»
Εικονογράφηση: TITINA XAΛMATZH
Συναντηθήκαμε στο λόμπι του ξενοδοχείου όπου έμενε, στο κέντρο της Αθήνας. Είχε ταξιδέψει στην Ελλάδα με σκοπό να δει παλιούς του φίλους αλλά κυρίως να ευχαριστήσει από κοντά όσους του συμπαραστάθηκαν στη δικαστική του περιπέτεια τον περασμένο χρόνο. «Υπήρχαν καθηγητές που πλήρωσαν οι ίδιοι τα εισιτήρια και τη διαμονή τους στο Ρέθυμνο για να καταθέσουν ως μάρτυρες υπεράσπισης» μου λέει, κάνοντας με το χέρι του την κίνηση πως τους βγάζει το καπέλο. Ο Χάινς Ρίχτερ, ιστορικός και συγγραφέας δικάστηκε για το βιβλίο του «Η Μάχη της Κρήτης», με την κατηγορία πως με τα γραφόμενά του είχε αρνηθεί εγκλήματα ναζί σε βάρος του κρητικού λαού.
Μπορεί να ήταν η πρώτη φορά που βρισκόμασταν, αλλά είχαμε μιλήσει πολλές φορές στη διάρκεια του περασμένου χρόνου για τις ανάγκες ενός τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ με πρωταγωνιστή τον ίδιο και το βιβλίο του.
Συγκεκριμένα, το πρωί που θα έβγαινε η απόφαση του δικαστηρίου περιμέναμε «παρέα» μέσω βιντεοκλήσης για περίπου τρεις ώρες το τηλεφώνημα του δικηγόρου του. Αυτός από το σπίτι του στη μικρή πόλη Μανχάιμ έξω από τη Φρανκφούρτη, εγώ από την Αθήνα. Οπως μου εξομολογείται ήταν αγχωμένος και άυπνος εκείνο το βράδυ… «Η ιδέα πως η απόφαση μπορεί να ήταν καταδικαστική με πονούσε πολύ. Θα σήμαινε πως δεν θα μπορούσα πλέον να επισκέπτομαι τη δεύτερη πατρίδα μου».
Η υπόσχεση
Στην Ελλάδα είχε πρωτοέρθει το 1958. Με ένα μηχανάκι που στα μέσα της διαδρομής χάλασε, περιπλανήθηκε στην επαρχία, φιλοξενήθηκε σε σπίτια και είδε τις καταστροφές που είχε υποστεί η χώρα από τον εμφύλιο. Τότε ήταν που υποσχέθηκε στον εαυτό του ότι αν του δινόταν ποτέ η ευκαιρία να ασχοληθεί περισσότερο με την Ελλάδα, θα το έκανε. Και έτσι έγινε. Πήρε υποτροφία, σπούδασε εδώ, έμαθε τη γλώσσα, έγινε υφηγητής στο πανεπιστήμιο. Εδώ γεννήθηκε η μεγάλη του κόρη η Ελένη, ελληνικό όνομα έδωσε και στη μικρή του κόρη, τη Δανάη. Συνολικά έχει γράψει πάνω από 33 βιβλία, ενώ έχει πάνω από 200 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, όλα με θέμα τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας.
«Τώρα που είμαι εδώ ήδη πέντε ημέρες, η γλώσσα μού γυρίζει» μου λέει στα ελληνικά γελώντας. «Θέλετε να μιλήσουμε ελληνικά;» του προτείνω. Και πράγματι, μεγάλο μέρος του γεύματος το περάσαμε μιλώντας ελληνικά.
Το βιβλίο για τη μάχη της Κρήτης αποφάσισε να το γράψει το 2010, τότε με άδεια του Γενικού Επιτελείου Στρατού επισκέφτηκε το νησί για να κάνει έρευνα, αργότερα όταν το ολοκλήρωσε κατέβηκε ξανά για να το παρουσιάσει. Εκεί υπήρξε μια πρώτη αντίδραση από τον πρώην αρχηγό ΓΕΕΘΑ, Μανούσο Παραγιουδάκη, αλλά η μεγάλη «φασαρία» ξεκίνησε όταν το Πανεπιστήμιο Ρεθύμνου ανακοίνωσε πως θα τον ανακηρύξει επίτιμο διδάκτορα. Οι εντάσεις κλιμακώθηκαν και οδήγησαν στην ποινική του δίωξη. Οπως ήταν λογικό η δίκη που ακολούθησε εστίασε σε ζητήματα ελευθερίας του λόγου και –ευτυχώς– ο Χάινς Ρίχτερ αθωώθηκε.
Δεν μετάνιωσε για κάτι
Τον ρωτάω εάν μετάνιωσε για κάτι που έγραψε στο βιβλίο. «Οχι. Και δεν θα είχα θέμα να το πω. Πολλές φορές στο παρελθόν έχω κάνει διορθώσεις, έχω ζητήσει συγγνώμη. Οι Κρητικοί όμως είναι φανατικοί, είναι μια διαφορετική… “ράτσα”». Με κοιτάει πριν συνεχίσει, ίσως για να δει πώς θα αντιδράσω, ξέρει πως και εγώ είμαι από την Κρήτη.
Συμφωνώ μαζί του ως προς την… τρέλα που κουβαλάμε, όπως επίσης και με το γεγονός πως πολλά ενόχλησαν. Οπως π.χ. η κατάρριψη της θεωρίας πως ο Χίτλερ έχασε τον πόλεμο επειδή οι Κρητικοί αντιστάθηκαν στη γερμανική επίθεση, κάτι που έχει προ πολλού συζητηθεί στη διεθνή ιστοριογραφία και η έρευνα έχει καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα: πως πρόκειται για μύθο.
Υπήρχε όμως η αίσθηση –τουλάχιστον σε εμένα– διαβάζοντας το βιβλίο, πως ο κ. Ρίχτερ δικαιολογεί τις μαζικές εκτελέσεις αμάχων από τον γερμανικό στρατό. «Συμφωνώ πως ηθικά ήταν λάθος, αλλά οι πράξεις αυτές των Γερμανών καλύπτονταν από τους νόμους». Ο Χάινς Ρίχτερ παραμένει κάθετος σε αυτό το θέμα. Συμφωνούμε, όμως, πως όπως συμβαίνει με πολλά κεφάλαια της σύγχρονης ιστορίας, οι γνώμες διίστανται και πως σίγουρα αυτό δεν είναι ένα θέμα που θα μπορούσε να λυθεί σε μια αίθουσα δικαστηρίου ή εν προκειμένω στη διάρκεια ενός μεσημεριανού γεύματος.
Τρίωρη διάλεξη στο επιτελείο του Σόιμπλε για την Ελλάδα
Παρά την αθωωτική απόφαση, η υπόθεση «Κρήτη» δεν λέει να κλείσει για τον Ρίχτερ. Πριν από μερικούς μήνες έλαβε γράμμα από τον πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης που του ζητούσε να «αποποιηθεί» του διδακτορικού του τίτλου. «Τους είπα πως δεν θα το κάνω. Θα ήταν σαν να αποδέχομαι την κατηγορία πως είμαι ναζιστής. Αν θέλουν, ας έρθουν να μου τον πάρουν…». Πρόσφατα έμαθε πως έχει ξεκινήσει μια κίνηση στο πανεπιστήμιο ώστε να του αφαιρεθεί ο τίτλος. «Είμαι έτοιμος να τους απαντήσω, πως θα είναι μεγάλη τιμή για εμένα, πως θα είμαι ο δεύτερος Γερμανός στον οποίο θα συμβεί. Ξέρετε ποιος είναι ο πρώτος; Ο Τόμας Μαν και μαντέψτε ποιος του είχε αφαιρέσει τον διδακτορικό τίτλο! Οι ναζί. Πάντως, λόγω αυτής της αναθεματισμένης ιστορίας (εννοεί τη δίκη) το βιβλίο πάει καλά. Είναι η πρώτη φορά που έχω κέρδος και δεν βγάζω απλά όσα έχω ξοδέψει για την έρευνά μου. Επιπλέον, έχω γίνει διάσημος στη Γερμανία», λέει γελώντας.
Ο ίδιος έχει εδώ και χρόνια άποψη για ελληνικά θέματα, πλέον όμως φαίνεται πως και οι Γερμανοί –και εκτός πανεπιστημιακής κοινότητας– ενδιαφέρονται να τον ακούσουν. Πριν από μερικούς μήνες του τηλεφώνησε η γραμματέας του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τον κάλεσε να δώσει στο υπουργείο Οικονομικών μια κεκλεισμένων των θυρών διάλεξη για την Ελλάδα.
Πήρε το πρωινό τρένο για το Βερολίνο και βρέθηκε σε μια αίθουσα συνεδριάσεων του υπουργείου με πενήντα στενούς συνεργάτες του Σόιμπλε που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα. «Τους μίλησα για τρεις ώρες αλλά άφηνα και χρόνο για ερωτήσεις, και είχαν πολλές. Αίσθησή μου είναι πως καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, δεν κατάλαβαν ποτέ ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας. Σαν αποτέλεσμα, νιώθουν αβοήθητοι. Θέλουν να βοηθήσουν αλλά ό,τι κάνουν είναι λάθος, γιατί απλά δεν ξέρουν την κουλτούρα σας. Προσπαθούσα λοιπόν να τους δώσω να καταλάβουν τη σύνθετη «ελληνική» έννοια του «πελατειακού». Στη Γερμανία π.χ. έχουμε πελατειακές σχέσεις μεταξύ κομμάτων και μικρών ομάδων συγκεκριμένων συμφερόντων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουμε σύστημα που είναι βασισμένο στα ρουσφέτια όπως συμβαίνει ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα. Τους είπα επίσης πως δεν πρόκειται ποτέ η Ελλάδα να αποπληρώσει το χρέος της. Έδειξαν να συμφωνούν».
Στη συνάντηση συζήτησαν και άλλα θέματα – τις γερμανικές αποζημιώσεις, το κατοχικό δάνειο. «Πιστεύω πως ήταν μια διαφωτιστική συνάντηση. Μάλιστα μερικές ημέρες μετά μου έστειλαν μέιλ με διευκρινιστικές ερωτήσεις. Πιστεύω πως θα με ξανακαλέσουν».
Κατοχικό δάνειο, η Ελλάδα χρωστάει στη Γερμανία και όχι το αντίστροφο
Ο καθηγητής Χάινς Ρίχτερ συνεχίζει να γράφει –μάλιστα τώρα ετοιμάζει ένα βιβλίο για τη Μικρασιατική Καταστροφή– και παράλληλα μελετά θέματα που όπως λέει «πολλοί Φιλέλληνες δεν τολμούν να ακουμπήσουν». Ένα από αυτά τα ζητήματα είναι και οι γερμανικές αποζημιώσεις. «Η Ελλάδα είναι μία από τις δύο χώρες που αποζημιώθηκαν. Το πού κατέληξαν όμως τα χρήματα αυτά είναι ένα άλλο θέμα. Ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων “φαγώθηκε” από το πελατειακό κράτος», λέει ο κ. Ρίχτερ.
Μάλιστα, ένα παράδειγμα που συνηθίζει να καταθέτει, και το οποίο προκαλεί αντιδράσεις, είναι ότι ένα μέρος των αποζημιώσεων πήγε στους Εβραίους που ψήφιζαν το τότε κυβερνών κόμμα.
Την τελευταία φορά που έκανε μια αντίστοιχη δήλωση είχε προκαλέσει οξείες αντιδράσεις από την εβραϊκή κοινότητα. Του μετέφερα τις ενστάσεις τους, τις οποίες όπως μου είπε γνώριζε. «Αυτή την πληροφορία την έχω μέσα από την εβραϊκή κοινότητα. Ήμουν σε ένα συνέδριο το 1990 στη Θεσσαλονίκη και κάποιοι Εβραίοι που ανήκαν σε κόμμα της Αριστεράς μου είπαν πως όταν τα χρήματα έφτασαν στην Ελλάδα, τόσο οι ίδιοι αλλά και άλλα μέλη του κόμματός τους δεν ενημερώθηκαν ποτέ. Εγώ απλά μετέφερα αυτό που μου είπαν» τονίζει ο καθηγητής Ρίχτερ.
– Οπότε δεν πρόκειται ακριβώς για ένα γεγονός στο οποίο καταλήξατε βάσει έρευνας αλλά μια μαρτυρία που σας μετέφεραν;
– Δεν έχω λόγο να αμφισβητήσω αυτά που μου είπαν.
Στη συνέχεια τον ρωτάω εάν μετά το δικαστήριο τον έχουν συμβουλεύσει να προσέχει «το τι λέει». Χωρίς να σκεφθεί καθόλου μου εκμυστηρεύεται πως ο ίδιος ο δικηγόρος του τον συμβούλευσε να μη μιλήσει στην Ελλάδα για το κατοχικό δάνειο. Ο κ. Ρίχτερ όμως δεν ακολουθεί τη συμβουλή του και συμπληρώνει πως πρόσφατα τελείωσε μια εμπεριστατωμένη έρευνα για «το πώς το κατοχικό δάνειο όχι απλά δεν υφίσταται ως θέμα αλλά στον τελικό υπολογισμό η Ελλάδα είναι η χώρα που χρωστάει στη Γερμανία και όχι το αντίστροφο».
Ο Χάγκεν Φλάισερ
Του απαντώ αστειευόμενη πως ίσως θα ήταν μια καλή ιδέα το γεύμα να το είχαμε κάνει με τον Χάγκεν Φλάισερ – έναν άλλο πολύ γνωστό Γερμανό ιστορικό που διαμένει χρόνια στην Ελλάδα, ο οποίος όμως σε αντίθεση με τον Χάινς Ρίχτερ θεωρεί δίκαιο το αίτημα των Ελλήνων σχετικά με το κατοχικό δάνειο. «Θα συγκρουόμασταν και δεν θα το ήθελα», μου απαντά. Με τον Χάγκεν Φλάισερ γνωρίζονται εδώ και χρόνια όταν ήταν και οι δύο φοιτητές σε διαφορετικά πανεπιστήμια και έκαναν τότε –χωρίς να το γνωρίζουν– το ίδιο θέμα διδακτορικού. «Εγώ τελείωσα νωρίτερα και έτσι εκείνος αναγκάστηκε να βρει άλλο θέμα και να ξεκινήσει από την αρχή. Για χρόνια αυτός ήταν λόγος να με “μισεί”, αλλά κάποια στιγμή βρεθήκαμε σε ένα συνέδριο και του είπα πως ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να συμπεριφερόμαστε σαν παιδιά. Εκτοτε, οι σχέσεις αποκαταστάθηκαν. Μάλιστα, μετά την παρουσίαση του βιβλίου μου για τη Μάχη της Κρήτης, στην Αθήνα με κάλεσε και φάγαμε στο σπίτι του».
Παρά τις –πλέον– φιλικές τους σχέσεις ο Χάινς Ρίχτερ υποστηρίζει πως οι θέσεις του Χάγκεν Φλάισερ για το κατοχικό δάνειο δεν είναι αντικειμενικές: «Το πρόβλημα με τον Φλάισερ είναι ότι έχει γίνει Ελληνας και αν πει κάτι λάθος, κάτι που δεν αρέσει, θα τον απολύσουν». «Από πού;» τον ρωτάω με έκπληξη. «Από το πανεπιστήμιο» έρχεται η απάντηση. Σημειώνεται ότι ο καθηγητής Φλάισερ έχει λάβει την ελληνική υπηκοότητα και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Νιώθω, συζητώντας μαζί του, ότι ο καθηγητής Ρίχτερ διέρχεται μια περίοδο κατά την οποία θυμωμένος με την Ελλάδα και αφορμώντας από αυτό δεν διστάζει να πει «ό,τι του έρχεται στο μυαλό χωρίς να το πολυσκεφτεί» Ο ίδιος το αρνείται κάθετα: «Οχι! Κάθε άλλο!» και περνά σε άλλη μια εξομολόγηση: «Ξέρετε, εγώ ήμουν ένας στρυφνός, κρύος Γερμανός και σε ένα από τα ταξίδια μου στην Ελλάδα ένας φίλος περνούσε μια μεγάλη ερωτική απογοήτευση. Για οκτώ εβδομάδες λοιπόν του κρατούσα το χέρι, του συμπαραστεκόμουν, μεθούσαμε και κάναμε και άλλες τέτοιες ανδρικές ανοησίες και τότε ανακάλυψα πόσο σημαντικό είναι να μην καταπίνεις τα συναισθήματά σου, να μιλάς και να λες ανοικτά ό,τι σκέφτεσαι. Δεν είναι δηλαδή κάτι πρόσφατο. Εγινα έκτοτε Ελληνας και παραμένω…
Η συνάντηση
Βρεθήκαμε στον «Τζίτζικα και Μέρμηγκα» στη Μητροπόλεως, σε ένα από τα τραπέζια στο πεζοδρόμιο. Ο ήλιος ήταν δυνατός και φόρεσε τα γυαλιά του, σαν κάτι να τον ενοχλούσε. Μου εξήγησε πως είχε πρόσφατα κάνει εγχείρηση στα μάτια του. Του πρότεινα να κάτσουμε μέσα, αλλά δεν «ήθελε να αποχωριστεί τον ήλιο». Εφαγε κους κους με χταποδάκι και εγώ πήρα σολομό, ήπιε δύο ρακές, εγώ νερό. Ο λογαριασμός ήταν 22 ευρώ.
Oι σταθμοί του
1939
Γεννήθηκε στην πόλη Χαϊλμπρόν της Γερμανίας.
1958
Επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα.
1967
Ερχεται με υποτροφία στην Ελλάδα και γίνεται υφηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
1991
Διδάσκει Σύγχρονη Ελληνική και Κυπριακή Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Μανχάιμ, μέχρι και το 2003.
2000
Του απονέμεται ο Χρυσός Σταυρός του Φοίνικα για την ανιδιοτελή προσφορά του στην ελληνική πολιτεία.
2010
Εκδίδει το βιβλίο «Μάχη της Κρήτης», από τις εκδόσεις Γκοβόστη.
2014
Ανακηρύσσεται επίτιμος διδάκτωρ από το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Στα τέλη του ίδιου χρόνου του ασκείται ποινική δίωξη με την κατηγορία ότι στο βιβλίο αρνείται τα εγκλήματα των ναζί.
2016
Η δίκη ολοκληρώνεται και ο Χάινς Ρίχτερ αθωώνεται.
Στέργιος Σμυρλής esmu42@otenet.gr
…………………..
“Να πληρώσουν τα θύματα κι όχι οι θύτες;”: Τρεις εξέχοντες Γερμανοί ιστορικοί απαντούν στον Χάινς Ρίχτερ
Γράφουν οι Χάγκεν Φλάισερ, Καρλ Χάιντς Ροτ, Κριστόφ Σμινκ-Γκουστάβους
Από τα μέσα Φεβρουαρίου, δημοσιεύτηκαν σε κορυφαία γερμανικά μέσα ενημέρωσης (Die Welt, Der Spiegel, Focus) ορισμένα άρθρα, με χτυπητούς τίτλους, σχετικά με τις ελληνικές αξιώσεις για πολεμικές αποζημιώσεις, που θα επανόρθωναν, σε κάποιο βαθμό, τα μαζικά εγκλήματα και τις καταστροφές που προκάλεσαν οι Γερμανοί κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εδώ, οι ναυαρχίδες του γερμανικού δημοσιογραφικού κατεστημένου βασίζονταν στην ίδια πηγή: στις «αποκαλύψεις» ενός συνταξιούχου ιστορικού από το Μάνχαϊμ, του καθηγητή Χάιντς Α. Ρίχτερ.
Εκείνος είχε πρωτοτυπήσει επειδή όχι μόνο αμφισβητούσε το βάσιμο των αξιώσεων αυτών, αλλά προχωρούσε και πιο πέρα, σε αντίστροφο υπολογισμό: «Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία», έγραφε, «οφειλέτης δεν είναι η Γερμανία, αλλά η Ελλάδα».
Τα εν λόγω έντυπα υπογράμμιζαν ότι ο Ρίχτερ έχει μια «εξαιρετικά νηφάλια» και«επιστημονική» τοποθέτηση (1), την οποία εξέθεσε μάλιστα σε πρόσφατη σύσκεψη αξιωματούχων του ομοσπονδιακού υπουργείου Οικονομικών, αν και δεν διευκρινίστηκε από ποια πλευρά προήλθε η σχετική πρωτοβουλία (2).
Ωστόσο, δεν επιβεβαιώθηκε τελικά η φήμη πως στη συνάντηση αυτή ήταν παρών και ο κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αφού μάλιστα διαψεύστηκε ρητά από το γραφείο του υπουργού.
◼ Η Ελλάδα δεν νομιμοποιείται σε καμιά περίπτωση να αξιώσει επανορθώσεις από τη Γερμανία.
◼ Δεν υπήρξε ποτέ αναγκαστικό δάνειο της Τράπεζας της Ελλάδος προς όφελος της Γερμανίας την περίοδο 1942-1944.
◼ Κατά την περίοδο της κατοχής, η Ελλάδα εφοδιάστηκε από τη Γερμανία με σημαντικές ποσότητες τροφίμων και εμπορευμάτων. Και μάλιστα οφείλει να καταβάλει στη Γερμανία ποσό ύψους 300 εκατ. μάρκων (Reichsmark, RM), το οποίο προέρχεται από τις διμερείς εμπορικές συναλλαγές (Clearing).
◼ Επιπλέον, η Γερμανία κατέβαλε στη διάρκεια της κατοχής σημαντικά ποσά χρυσού για τη σταθεροποίηση της δραχμής. Στο συνολικό ισοζύγιο, η Ελλάδα βαρύνεται με μια οφειλή προς τη Γερμανία που ανέρχεται σε 3.000 ώς 4.000 χρυσές λίρες (Goldpfund).
◼ Τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, η Γερμανία κατέβαλε στην Ελλάδα μεγάλα ποσά αποζημιώσεων, ωστόσο αυτά κατέληξαν σε μεγάλο βαθμό στις τσέπες των Ελλήνων πολιτικών.
Γερμανοί φαντάροι εν ώρα λεηλασίας ενός ελληνικού καταστήματος. | Μ. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ, Ελλάδα 20ός αιώνας. Οι φωτογραφίες (Αθήνα 2000)
1. Ως προς τις επανορθώσεις
Τον Οκτώβριο του 1945, η ελληνική κυβέρνηση συνέταξε μια έκθεση προς τη Διασυμμαχική Υπηρεσία Επανορθώσεων (IARA) στο Παρίσι, σχετικά με τις υλικές καταστροφές και τις ανθρώπινες απώλειες που προκλήθηκαν κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1944) και τις αποτιμούσε τελικά σε 7,18 δισ. δολάρια (αξία 1938).
Σύμφωνα με Βρετανούς και Αμερικανούς ειδικούς και διπλωμάτες, ήταν μια «εύλογη» και «αξιόπιστη» εκτίμηση (4).
Επειδή όμως δεν ορίστηκε κανένα τελικό ποσό, η Ελλάδα έλαβε μόνο την υπόσχεση για μια ποσόστωση στις γερμανικές επανορθώσεις – όπως και όλες οι άλλες χώρες που διεκδικούσαν επανορθώσεις.
Η τελική διευθέτηση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί μετά την ολοκλήρωση μιας συνθήκης ειρήνης με τη Γερμανία.
Εως τότε, η Ελλάδα έλαβε, στο πλαίσιο αυτής της πρώτης διασυμμαχικής συμφωνίας, αποζημιώσεις που ανέρχονταν σε μόλις 13,5 εκατ. δολάρια (τιμή 1938).
Κατά συνέπεια, παρέμεινε εκκρεμές το μεγαλύτερο μέρος των διεθνώς αναγνωρισμένων ελληνικών αξιώσεων για επανορθώσεις.
Επιπλέον, η Ελλάδα ουδέποτε παραιτήθηκε από τις πολεμικές επανορθώσεις. Τουναντίον, τις έχει επανειλημμένα διεκδικήσει, όπως συνέβη για παράδειγμα κατά τη σύναψη της Συνθήκης Εξωτερικού Χρέους στο Λονδίνο, τον Φεβρουάριο του 1953.
Οταν τον Σεπτέμβριο του 1990 υπογράφηκε η Συμφωνία 2+4 (για την επανένωση της Γερμανίας) ως ντε φάκτο Συνθήκη Ειρήνης, οι τέσσερις μεγάλες συμμαχικές χώρες απέφυγαν συνειδητά το ζήτημα των επανορθώσεων, υπό την πίεση των δύο γερμανικών κρατών (δηλαδή ουσιαστικά της ΟΔΓ).
Το γεγονός ότι η Ελλάδα «έλαβε υπόψη» αυτή τη Συμφωνία στο πλαίσιο της διάσκεψης της ΔΑΣΕ, τον Νοέμβριο του 1990, δεν είναι επομένως δυνατόν -σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο- να θεωρηθεί «σιωπηρή» παραίτηση από τις επανορθώσεις ενός κράτους το οποίο δεν υπέγραφε τη Συμφωνία.
Οπως επισημαίνεται στη σημαντική διατριβή του νομικού Ανέστη Νέσσου: «Η Συμφωνία 2+4 δεν οδήγησε στην εξαφάνιση των ελληνικών αξιώσεων για επανορθώσεις έναντι της επανενωμένης Γερμανίας» (5).
Σ’ αυτό το ζήτημα επέμειναν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, ανεξάρτητα από την πολιτική τους τοποθέτηση.
2. Το αναγκαστικό δάνειο
Από τον Ιανουάριο του 1942, η ελληνική κεντρική τράπεζα απέδιδε, σε όφελος του γερμανικού Ράιχ, μηνιαίες προκαταβολές σε δραχμές για τη χρηματοδότηση των εξόδων κατοχής καθώς και ένα αναγκαστικό δάνειο.
Αυτή η αναγκαστική πίστωση αποδιδόταν σε τρεις λογαριασμούς, που άνοιξαν διαδοχικά έναντι μόνο μερικής επιστροφής από τη Γερμανία.
Αυτές οι διαρκώς αυξανόμενες χρεώσεις της γερμανικής πλευράς χαρακτηρίζονταν σε επίσημα γερμανικά έγγραφα «χρέος του γερμανικού Ράιχ» (Reichschuld) και εξυπηρετούνταν ως άτοκο δάνειο με μερική αποπληρωμή (6).
Γι’ αυτές τις καταβολές μέσω διάθεσης εμπορευμάτων, για τα κέρδη από την πώληση χρυσού και για το μονοπώλιο των κατοχικών δυνάμεων στο εξωτερικό εμπόριο υπάρχουν λεπτομερή έγγραφα της Τραπέζης της Ελλάδος.
Καταγράφονται επίσης διεξοδικά στην υπηρεσιακή γερμανική αλληλογραφία και κυρίως την αλληλογραφία του επιτρόπου Τραπεζών, Χαν, και των συνεργατών του.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις μερικές αποπληρωμές, κατά το τέλος της γερμανικής κατοχής προέκυψε ένα χρέος ύψους περίπου 500 εκατ. μάρκων (RM), στο οποίο προστίθενται οι ελληνικές προκαταβολές, οι οποίες δεν περιλήφθηκαν στο δάνειο.
Η αποπληρωμή αυτού του αναγκαστικού δανείου πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα μέρος των συνολικών αξιώσεων για αποζημιώσεις.
Επιπλέον, το γεγονός ότι από την επίσημη γερμανική πλευρά είχε αναγνωριστεί ως ειδικό εθνικό χρέος (Reichschuld), και συνεχιζόταν έως τον τελευταίο μήνα της κατοχής η εξυπηρέτησή του με τμηματικές καταβολές, έρχεται να ενισχύσει την αξίωση για επανορθώσεις.
Είναι επομένως συνεπές το γεγονός ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις, από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα, ζητούν μια ξεχωριστή επιστροφή του αναγκαστικού δανείου.
3. Οι διμερείς εμπορικές συναλλαγές
Από το 1941 έως το 1944, οι γερμανικές εξαγωγές προς την Ελλάδα ήταν πάντοτε χαμηλότερες από τις ελληνικές εξαγωγές, οι οποίες επιπλέον ήταν αναγκαστικές.
Ετσι, ώς το φθινόπωρο του 1942, στους λογαριασμούς του Γερμανικού Λογιστηρίου καταγραφόταν επισήμως ένα υψηλό γερμανικό χρέος (Clearing).
Μετά τη θέσπιση του εμπορικού μονοπωλίου, στο οποίο κυριαρχούσε μονομερώς το γερμανικό Ράιχ (μέσω της εταιρείας Deutsch-Griechische Warenausgleichsgesellschaft – DEGRIGES), έγινε στοχευμένη χειραγώγηση, με σκοπό να μεταστραφεί το εμπορικό ισοζύγιο σε θετικό πρόσημο για τη γερμανική πλευρά.
Η γερμανική πλευρά, λ.χ., πίστωσε με 31 εκατ. μάρκα (RM) τον λογαριασμό του κλίρινγκ για τη διαχείριση του χρυσού που έκανε, προκειμένου να σταθεροποιήσει την τιμή της λίρας (και σε κάποιο βαθμό της δραχμής), δηλαδή για την ντε φάκτο χρηματοδότηση των εξόδων κατοχής.
Με παρόμοιες χειραγωγήσεις δημιουργήθηκε μια διαστρεβλωμένη εικόνα, η οποία υποχρέωσε ακόμα και ένα κέντρο ερευνών που ανήκε στη ναζιστική υπηρεσία «τετραετούς οικονομικού σχεδίου» να διαγράψει αυτή την ψευδοπίστωση από τους υπολογισμούς της (7).
Αντιθέτως, βέβαια, αυτή η διαστρεβλωμένη εικόνα εντυπωσιάζει μέχρι σήμερα τον Ρίχτερ και τους δημοσιογραφικούς του ακολούθους.
4. Οι αποζημιώσεις 1950-1960
Κανείς δεν αμφισβητεί ότι, από τη Διασυμμαχική Συμφωνία για τις Επανορθώσεις το 1946 και ακόμα και μετά την ίδρυση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, καταβλήθηκαν στην Ελλάδα ορισμένα ποσά τα οποία είχαν «επανορθωτικό χαρακτήρα».
Αυτά περιλαμβάνουν τις πρώτες πληρωμές, που ήδη αναφέραμε, των 13,5 εκατ. δολαρίων, καθώς και 115 εκατ. γερμανικά μάρκα (DM) σε τέσσερις δόσεις (μεταξύ 1961 και 1964).
Αυτά καταβλήθηκαν στο πλαίσιο μιας συνολικής συμφωνίας με όλα τα δυτικοευρωπαϊκά κράτη και αφορούσαν ατομικές αποζημιώσεις σε θύματα που ανήκαν σε μία μόνο κατηγορία, δηλαδή εκείνους «τους Ελληνες πολίτες, οι οποίοι εξαιτίας της φυλής, της θρησκείας ή της κοσμοθεωρίας τους […] υπέστησαν από τις ναζιστικές διώξεις στέρηση της ελευθερίας ή βλάβες στην υγεία τους […] καθώς και τους οικείους όσων έχασαν τη ζωή τους από αυτές τις διώξεις» (8).
Υπήρξαν επιπλέον πληρωμές δευτερεύουσας σημασίας: 4,8 εκατ. μάρκα για την επιστροφή του κλεμμένου καπνού, 47 εκατ. αποζημίωση για βλάβες που προκύπτουν από τη φάση ουδετερότητας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και κάποιες πληρωμές σε Ελληνες αναγκαστικούς εργάτες στο πλαίσιο του νόμου EVZ (9).
Ωστόσο όλες αυτές οι καταβολές δεν αντιπροσωπεύουν παρά μόνο ένα μικρό ποσοστό των συνολικών ελληνικών αξιώσεων (περίπου το 5%).
Αμφιλεγόμενος υπήρξε και παραμένει ο χαρακτήρας του δανείου ύψους 200 εκατ. μάρκων που παραχωρήθηκε το 1958 από τη Βόννη στην Ελλάδα, εφόσον συνοδευόταν, τουλάχιστον εν μέρει, από τους συνήθεις εμπορικούς όρους.
Βέβαια, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σε εσωτερικά έγγραφα (τα οποία εντόπισε για πρώτη φορά ο Χάγκεν Φλάισερ και «ανοίχτηκαν» ύστερα από αίτησή του μόλις το 2015) επανειλημμένα επισημαίνει ότι «δεν πρόκειται για δάνειο το οποίο συνδέεται με κάποιο σχέδιο στο πλαίσιο της αναπτυξιακής βοήθειας, αλλά για οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας, η οποία πρέπει να ιδωθεί κυρίως ως συμβολή στην αποκατάσταση της αδικίας [sic] που υπέστη η Ελλάδα κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο».
Αυτή η βοήθεια που παρασχέθηκε από την Τράπεζα Ανοικοδόμησης μέσω του ειδικού ταμείου ERP μπορούσε να αξιοποιηθεί «μόνο για υποδομές στο πλαίσιο της οικονομικής ανοικοδόμησης της Ελλάδας» (10).
5. Η σταθεροποίηση του νομίσματος στην κατοχή
Είναι ακριβές ότι από το 1943 οι Γερμανοί κατακτητές χρησιμοποίησαν στην Ελλάδα χρυσό που είχε ληστευθεί ή που ανήκε σε θύματα, έτσι ώστε να στηρίξουν τη χρυσή λίρα -που είχε μετατραπεί ντε φάκτο σε κύριο νόμισμα- και να περιορίσουν την κατάρρευση του εγχώριου νομίσματος (της δραχμής), ώστε να μη διακινδυνεύουν τη συνεχή οικονομική και χρηματοπιστωτική εκμετάλλευση της χώρας από τον υπερπληθωρισμό.
Εξάλλου χρησιμοποιήθηκε χρυσός και απευθείας στην κατοχική οικονομία για πολεμικούς σκοπούς (επιχειρήσεις κατασκοπίας, δολιοφθοράς, παραπλάνησης).
Ενα τμήμα απ’ αυτό τον χρυσό που είχε ληστευτεί ή ανήκε σε θύματα προερχόταν από την ίδια την Ελλάδα, π.χ. από ορισμένες πράξεις λεηλασίας στην Κρήτη το 1941 και από τη λαφυραγώγηση της μεγάλης εβραϊκής κοινότητας στη Θεσσαλονίκη.
Ενα δεύτερο μέρος αποτελούνταν από κλεμμένο χρυσό, τον οποίο διαχειριζόταν ο ειδικός εντεταλμένος του υπουργείου Εξωτερικών, Νοϊμπάχερ, μέσω της γερμανικής κεντρικής τράπεζας.
Αυτές οι ποσότητες χρυσού αποτελούνταν από νομίσματα συνολικής αξίας 80-90 εκατ. μάρκων (RM).
Οι άμεσες παραδόσεις της δεύτερης κατηγορίας (30 εκατ. RM) επιβάρυναν τον ελληνικό λογαριασμό του κλίρινγκ με 31 εκατ. RM.
Με αυτά τα δεδομένα, θεωρούμε τουλάχιστον επιπόλαιο να επιχειρεί κανείς να επιβαρύνει ένα εντελώς πλασματικό ελληνικό χρέος με χρυσό που είχε λεηλατηθεί και είχε ήδη διά της βίας συνυπολογιστεί από τους κατακτητές ώστε να προστεθεί εν έτει 2015, γι’ άλλη μια φορά, από Γερμανούς στα υποτιθέμενα χρέη της Ελλάδας.
Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχει ένα παρόμοιο αισχρό προηγούμενο.
Το 1953 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της τότε γερμανικής πρωτεύουσας «Bonner Generalanzeiger» η είδηση πως στην Ελλάδα αναζητείται θησαυρός, τον οποίο είχαν θάψει για καλύτερες μέρες αξιωματικοί της Βέρμαχτ το 1944.
Σχεδόν αυθημερόν παρενέβη το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών στο υπουργείο Εξωτερικών, αξιώνοντας η γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα να ελέγξει «αν τα θαμμένα χρυσά νομίσματα ανήκουν στην περιουσία του Ράιχ και με ποιο τρόπο θα μπορούσε αυτό να πιστοποιηθεί» (11).
Ο ρόλος του Χάιντς Α. Ρίχτερ
Ο αυτουργός όλων αυτών των διαστρεβλώσεων και των ψευδών ισχυρισμών που οδηγούν σε μια αντιστροφή του χρέους εις βάρος της Ελλάδας είναι ο Χάιντς Α. Ρίχτερ.
Εχει μάλιστα συνοψίσει τις απόψεις του σε ένα κείμενο το οποίο διένειμε στα εν λόγω γερμανικά έντυπα για τη «διαφώτιση» της δημοσιογραφίας και της κοινής γνώμης της ΟΔΓ, και πολύ πρόσφατα δημοσίευσε στο περιοδικό Thetis που εκδίδει ο ίδιος (12).
Με λύπη μας διαπιστώσαμε ότι ορισμένοι Γερμανοί ανταποκριτές βασίστηκαν άκριτα στις προβληματικές αναλύσεις του Ρίχτερ.
Γι’ άλλη μια φορά πρωτοστάτησε ο S. F. Kellerhoff της «Die Welt», ομογάλακτης της «Bild», ο οποίος ήδη πριν από μερικά χρόνια είχε πληροφορήσει το γερμανικό αναγνωστικό κοινό ότι «τα χειρότερα εγκλήματα σε βάρος Ελλήνων τα έχουν διαπράξει οι ίδιοι οι Ελληνες»!
Αλλά και οι αξιωματούχοι του υπουργείου Οικονομικών παρακολούθησαν τη σχετική διάλεξη του Ρίχτερ «με μεγάλο ενδιαφέρον», όπως διαβάσαμε στο «Der Spiegel».
Εφόσον καταρρίψαμε ήδη αυτές τις διαστρεβλώσεις, μπορούμε να προχωρήσουμε σε ορισμένες πρόσθετες παρατηρήσεις.
Στους ιστορικούς είναι γνωστό ότι ο Ρίχτερ, ήδη από την εποχή που δημοσίευσε τη διατριβή του (13), κινείται με μια περιορισμένη, ασαφή και επιλεκτικά χρησιμοποιημένη βάση πηγών και ότι γενικότερα δουλεύει επιφανειακά.
Εδώ και δεκαετίες παραμένουν αδιάψευστες οι επισημάνσεις για «περιφρόνηση των πηγών» εκ μέρους του, για «χονδροειδείς διαστρεβλώσεις» και «χειραγωγήσεις», οι οποίες κατέστησαν τη διατριβή του «πηγή ιστοριογραφικής μόλυνσης» (14).
Υπάρχουν όμως και νεότερα παραδείγματα που πιστοποιούν τον τρόπο εργασίας του Ρίχτερ (15).
Αυτό το ποιοτικό και ποσοτικό έλλειμμα έφτασε σε νέα θλιβερή κορύφωση με το τελευταίο κείμενό του.
Ολες οι εισαγωγικές παρατηρήσεις του Ρίχτερ για το ζήτημα των επανορθώσεων είναι εσφαλμένες ή τουλάχιστον ευάλωτες, τόσο στις λεπτομέρειες όσο και στις βασικές τοποθετήσεις.
Από τα γερμανικά ντοκουμέντα που ο Ρίχτερ προτιμά να παρακάμψει. Αριστερά: έγγραφο των κατοχικών δυνάμεων με τίτλο «Το χρέος του Ράιχ προς την Ελλάδα» (26.3.1944) και αναλυτική αναφορά στις καταβολές της Τραπέζης της Ελλάδος προς τη Βέρμαχτ. Δεξιά: αναφορά του Σ. Νέστλερ, ειδικού εκπροσώπου του Ράιχ για τις Τράπεζες. Στη σ. 111 αναφέρεται ρητά το «υπόλοιπο γερμανικού χρέους 476 εκατ. μάρκα»Εξαιρετικά επιλεκτική είναι ακόμα και η βιβλιογραφία του, καθώς και τα έγγραφα του υπουργείου Εξωτερικών με τις Εκθέσεις (1942-44) του επιτρόπου Τραπεζών που είχαν εγκαταστήσει στην Αθήνα οι κατοχικές δυνάμεις, του Πάουλ Χαν, και του συνεργάτη του Σ. Νέστλερ (16).
Είτε δεν έχει κατανοήσει καν τις τοποθετήσεις τους και τις παρερμηνεύει χοντροκομμένα είτε έχει περιοριστεί σε ορισμένα παραθέματα, αποκομμένα από τα συμφραζόμενά τους, τα οποία κρίνει χρήσιμα για την υποτιθέμενη επιβεβαίωση όσων ο ίδιος προβάλλει ως εντυπωσιακές «αποκαλύψεις».
Οι στοιχειωδέστερες προϋποθέσεις της ιστορικής-επιστημονικής εργασίας, καθώς φαίνεται, είναι άγνωστες στον συγγραφέα.
Από τις δευτερογενείς πηγές, το κείμενο του Ρίχτερ περιορίζεται κυρίως στις αφηγήσεις των θυτών της εποχής (Νοϊμπάχερ, Τσιάνο, Χαν, Νέστλερ), καθώς και στις αναμνήσεις ενός επιφανούς Ελληνα δωσίλογου, του πρωθυπουργού της δεύτερης κατοχικής κυβέρνησης, Ιωάννη Λογοθετόπουλου.
Η κριτική ερευνητική ιστοριογραφία που βρίσκεται στον αντίποδα και είναι ήδη αρκετά εκτενής δεν αναφέρεται καν.
Με αυτό τον τρόπο ο Ρίχτερ αφήνει -στον μη ειδικό αναγνώστη- την εντύπωση ότι αυτή η ιστοριογραφία δεν υπάρχει καν.
Και μάλιστα φτάνει στο σημείο να την αποσιωπά ακόμα και εκεί όπου αναφέρεται υποχρεωτικά σ’ αυτήν, όπως λ.χ. στη συζήτηση για το αναγκαστικό δάνειο.
Αυτή η τεχνική του αποκλεισμού όσων συμπερασμάτων της σύγχρονης ιστορικής έρευνας δεν «ταιριάζουν» στα λεγόμενά του, είναι εξίσου τρομακτική με τη λογοκλοπή ή την προσαρμοσμένη αντιγραφή επιχειρημάτων των θυτών ναζί και όσων συνεργάστηκαν ή κερδοσκόπησαν μαζί τους.
Και εδώ κλείνει ένας μοιραίος κύκλος: αναθεωρητισμός από την πίσω πόρτα.
Το άκρο του παραλογισμού ο Ρίχτερ το αγγίζει στο σημείο όπου αναφέρεται στον δωσίλογο Λογοθετόπουλο, τον οποίο εμφανίζει ως πρότυπο, και μάλιστα δημοσιεύει ολόκληρη την απολογία του (17).
Με βάση το κείμενο του Λογοθετόπουλου, ο Ρίχτερ υπολογίζει σε χρυσές λίρες το σύνολο του ενεργητικού και του παθητικού της κατοχικής κυριαρχίας και, ύστερα από περίπλοκους λανθασμένους υπολογισμούς, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τελικά η Ελλάδα είναι εκείνη που οφείλει να επιστρέψει στη Γερμανία 3.000 έως 4.000 χρυσές λίρες!
Αν σκεφτεί κανείς ότι ο χρυσός που χρησιμοποιήθηκε από τη γερμανική πλευρά στην Ελλάδα προερχόταν αποκλειστικά από ληστείες και από τα θύματα της κατοχής, γίνεται αφόρητος ο εμπαιγμός προς τα θύματα αυτά, Εβραίους και μη.
Λαθεμένος και κακόβουλα παραπειστικός είναι ιδιαίτερα ο ισχυρισμός του Ρίχτερ (που συνδέεται με τις αγοραίες αντιλήψεις της εποχής για τους Ελληνες) ότι δήθεν οι Ελληνες πολιτικοί «καταχράστηκαν» ή «υπεξαίρεσαν», δηλαδή «έβαλαν στην τσέπη» τους, τα «τρία τέταρτα» των αποζημιώσεων που καταβλήθηκαν στους Ελληνες-θύματα των ναζί (115 εκατ. δολ.).
Αυτή η υποψία ταιριάζει γάντι στη σύγχρονη εικόνα με τα αρνητικά στερεότυπα των Ελλήνων, και με αντίστοιχο ενθουσιασμό αντέδρασαν μερικοί δημοσιογράφοι με ανθελληνικά πρωτοσέλιδα.
Ο Χάγκεν Φλάισερ επιχείρησε πρώτος, ήδη στην αρχή του αιώνα, να αποκτήσει πρόσβαση στα ώς τότε απρόσιτα αρχεία του ελληνικού Λογιστηρίου του Κράτους και να αποκαλύψει την αλήθεια.
Υστερα από λεπτομερέστατη έρευνα, κατόρθωσε να ανακαλύψει το μητρώο των 96.880 εξουσιοδοτημένων αιτούντων και τα αντίστοιχα ποσά.
Μια βιαστική επισκόπηση των 17 τόμων με τις 5.365 σελίδες τον οδήγησε στο συμπέρασμα ότι μόλις το 4% έλαβε το υψηλότερο ποσό αποζημίωσης (περίπου 5.500 μάρκα), το οποίο αντιστοιχούσε σε δύο φονευθέντες συγγενείς πρώτου βαθμού.
Αυτή η «αριστοκρατία» των αποζημιωθέντων δεν προερχόταν όμως από την εκλογική πελατεία του κυβερνώντος κόμματος ΕΡΕ, όπως υποστηρίζει ο Ρίχτερ χωρίς το παραμικρό τεκμήριο.
Οπως προκύπτει από τον έλεγχο των ονομάτων, σχεδόν 90% των αποζημιωθέντων ανήκε σε σεφαραδίτες Εβραίους.
Αντιθέτως, το μεγαλύτερο μέρος των (πολύ περισσότερων) μη Εβραίων αποδεκτών έλαβαν έως 15% της μέγιστης αποζημίωσης.
Από τους μη Εβραίους στους οποίους καταβλήθηκε το υψηλότερο ποσό ως αποζημίωση, μεγάλο μέρος κατοικούσε στις μαρτυρικές πόλεις (Καλάβρυτα, Δίστομο κ.α.) οι οποίες καταστράφηκαν από τις «πολεμικές δραστηριότητες» και απώλεσαν τον πληθυσμό τους.
Αυτή η κατανομή των αποζημιώσεων που επιβλήθηκε από την Αθήνα ήταν αντίθετη προς τις επιθυμίες της γραφειοκρατίας της Βόννης, αλλά ακόμα και προς την ελληνογερμανική συμφωνία επανορθώσεων του 1960.
Ενας χρονοβόρος έλεγχος των εκτελεσθέντων και των εκτοπισθέντων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης από τις μαζικές επιχειρήσεις των κατακτητών, ιδίως το καλοκαίρι του 1944 στις αριστερές γειτονιές της Αθήνας, οδήγησε στο απροσδόκητο συμπέρασμα ότι οι ίδιοι ή οι συγγενείς των σκοτωμένων έλαβαν μεγάλο ποσοστό από την αποζημίωση των 115 εκατ.
Ακόμα και ο Μανώλης Γλέζος έλαβε αποζημίωση για τον αδελφό του Νίκο, ο οποίος εκτελέστηκε τον Μάιο του 1944. (18)
Στο σύνθετο πλαίσιο του ζητήματος των αποζημιώσεων αποδεικνύεται επομένως, για ακόμα μία φορά, ο αποσπασματικός ή μονοδιάστατος χαρακτήρας των πηγών του Ρίχτερ: πρωτογενείς πηγές και υλικό χρησιμοποιεί σχεδόν αποκλειστικά από δεύτερο χέρι και εξαιρετικά επιλεκτικά.
Ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται τις πηγές που φέρεται να χρησιμοποιεί, σπάνια ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μιας επιστημονικής εργασίας. Εχουμε συγκεκριμένα παραδείγματα του χειριστικού τρόπου με τον οποίο εργάζεται.
Ως απόδειξη για τις «λαθροχειρίες της διαβρωμένης από το κυβερνών κόμμα διοίκησης» σε βάρος των Εβραίων και για τον αποκλεισμό των αριστερών θυμάτων, ο Ρίχτερ παραθέτει απόσπασμα του Φλάισερ, όπου καταγράφονται οι σχετικοί φόβοι της ελληνικής αντιπολίτευσης, οι οποίοι αρχικά δεν ήταν αδικαιολόγητοι (19).
Ωστόσο, αποσιωπά την παρατήρηση του Φλάισερ, ότι ακόμα και αυτοί οι φόβοι που διατυπώθηκαν το 1960/61 λόγω των προϋποθέσεων ασφαλείας που πρόβλεπε ο νόμος για τις αποζημιώσεις δεν επιβεβαιώθηκαν.
Μετά τις τροποποιήσεις του νόμου, η διακριτική ευχέρεια που αποδόθηκε στα περιφερειακά δικαστήρια προσέφερε μεγαλύτερη εγγύηση για την ακεραιότητα της διαδικασίας.
Συχνά ο Ρίχτερ παραμένει σκόπιμα ασαφής στην περιγραφή των πηγών που υποχρεώνεται να αναφέρει (π.χ. «αριστερίζοντες Εβραίοι από τη Θεσσαλονίκη»), όταν επιχειρεί να προσδώσει έναν τόνο αξιοπιστίας σε κάποια εντελώς απίθανα γεγονότα(20).
Προκειμένου να «τεκμηριώσει» τον εντελώς παράλογο και σε πλήρη αντίφαση με όλες τις ελληνικές, γερμανικές και συμμαχικές πρωτογενείς πηγές ισχυρισμό του, ότι δεν «διανεμήθηκε» παρά «μόνο η πρώτη δόση» των επανορθώσεων –κάτι που επίσης δεν είναι σε θέση να ελέγξει ο μη ειδικός μέσος αναγνώστης– χρησιμοποιεί και πάλι ένα παράθεμα από δικό του κείμενο: «όπως πληροφορήθηκε ο συγγραφέας [Ρίχτερ] από πρώην μέλος της γερμανικής πρεσβείας» (21).
Στο μεταξύ, η γερμανική κυβέρνηση, ύστερα από επερώτηση της αναπληρώτριας προέδρου του κόμματος Die Linke, υποχρεώθηκε να πάρει αποστάσεις από τους ισχυρισμούς του συνταξιούχου από τη Χαϊδελβέργη.
Επίσημη αναγνώριση των λανθασμένων θέσεων που ανέπτυξε στο υπουργείο Οικονομικών δεν υπήρξε, παρά τις προσδοκίες του.
Πιθανόν να διαπίστωσαν στο μεταξύ ότι η αποδοχή των παραποιημένων στοιχείων του θα μετέτρεπε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση σε κλεπταποδόχο του χρυσού που είχαν ληστέψει οι ναζί από τα θύματά τους.
Φρούδες φαίνεται ότι αποδείχτηκαν και οι πιθανές ελπίδες του να του απονεμηθεί το ομοσπονδιακό παράσημο για τις θέσεις του.
Θα του φαίνεται τώρα πενιχρή η αμοιβή που έλαβε για τη διάλεξή του τον Νοέμβριο στην ημερίδα για τα «Ζητήματα της ευρωπαϊκής ενοποίησης», όπου ανέπτυξε τις«εντυπωσιακές διαπιστώσεις» του.
Πρακτικές λογοκλοπής έχουν οδηγήσει και σε άλλες περιπτώσεις στην αναγνώριση διδακτορικού τίτλου.
Το γεγονός όμως ότι ένας ιστορικός της Γερμανίας τεμαχίζει και χρησιμοποιεί για τους ισχυρισμούς του επιχειρήματα των δωσιλόγων και των συνενόχων των ναζί σηματοδοτεί μια νέα συμπεριφορά στη σύγχρονη ιστοριογραφία.
Παραπομπές
3. «Ερευνητής υπολόγισε ακριβώς ότι, σύμφωνα με τα τραπεζικά αρχεία της ναζιστικής περιόδου, η Ελλάδα χρωστάει στη Γερμανία», στο Focus online, 16.2.2016 και «Ανοιχτός λογαριασμός», στο Der Spiegel, 13.2.2016, σ. 41.
4. «It might first of all be remarked that in the Embassies’ opinion the Greek authorities have done a creditably job. […] Broadly speaking, a genuine effort has evidently been made to keep the estimates of the damages and losses suffered within fairly reasonable limits», στο British Economic Adviser’s Office, Athens, 1.12.1945, The National Archives, Kew, FO371/48338, R 21200. Επίσης στο US Embassy Athens, NARA, Rg 43, M-88, Box 283, 7.3.1946.
5. Anestis Nessou, Griechenland 1941–1944. Deutsche Besatzungspolitik und Verbrechen gegen die Zivilbevölkerung. Eine Beurteilung nach dem Völkerrecht, Οσναμπρικ 2009, σ. 495.
6. Βλ. Hagen Fleischer, «Schuld und Schulden – Der Fall Griechenland “final geklärt”?», στο Südosteuropa-Mitteilungen, 55 (2015) 2, σ. 46-63.
7. Forschungsstelle für Wehrwirtschaft «Die besetzten Länder im Dienst der deutschen Kriegswirtschaft – Die finanziellen Leistungen der besetzten Gebiete bis Ende März 1944, 9. Griechenland (März 1944), σ. 20–22, NARA, RG 260, Office of the Director of Intelligence (ODI), 7/29-3/24. Για περισσότερες λεπτομέρειες, πρβλ. Karl Heinz Roth/Hartmut Rübner, Die Reparationsschuld. Deutsche Hypotheken des Zweiten Weltkriegs in Griechenland und Europa, Βερολίνο 2016 (υπό έκδοση).
8. BGBl 1961 II, S. 1596-1598.
9. Σ.τ.μ. «Erinnerung, Verantwortung und Zukunft» (Μνήμη, Ευθύνη, Μέλλον). Νόμος του 2000 για την αποζημίωση των αναγκαστικών εργατών του ναζιστικού καθεστώτος.
10. Σ.τ.μ. EPR (European Recovery Program), το πρόγραμμα ευρωπαϊκής ανοικοδόμησης. Μια συμφωνία ΗΠΑ-Γερμανίας που ξεκίνησε από το Σχέδιο Μάρσαλ το 1948.
11. BMF, 19. 12. 1953, «Politisches Archiv des Auswärtigen Amtes» (PA AA), B 86/700, επίσης: Hagen Fleischer, «Deutsche “Wiedergutmachung” in Griechenland», στο Geschichte in Wissenschaft und Unterricht 56 (2005) 5/6, σ. 309.
12. Heinz A. Richter, «Die Besatzungsanleihe – To Katochiko Daneio», περ. Thetis, 22 (2016).
13. Heinz Richter, Griechenland zwischen Revolution und Konterrevolution (1936-1946), Φρανκφούρτη/Μ 1973.
14. Παραδείγματα στο Hagen Fleischer, Im Kreuzschatten der Mächte. Griechenland 1941-1944 (Okkupation – Kollaboration – Resistance), Φρανκφούρτη/Μ 1986, σ. 593, 623, 652, 699, 734. Πρβλ. επίσης, του ίδιου, «Griechenland im 2. Weltkrieg. Ein Literaturbericht», στο «Bibliothek für Zeitgeschichte», Jahresbibliographie Nr. 61, Εσεν 1991, σ. 387, σημ. 1.
15. Βλ. Eberhard Rondholz, Hellenika – Jahrbuch für griechische Kultur und deutsch-griechische Beziehungen 9 (2014), σ. 167 κ.ε., και του ίδιου, «Η επιλεκτική μνήμη των ηττημένων», στο Η μακρά σκιά της δεκαετίας του ’40, Αθήνα 2015, σ. 81-98, εδώ σ. 97 κ.ε.
16. PA AA, R 27320.
17. Heinz A. Richter, Griechenland 1942-43. Erinnerungen von Elisabeth und Konstantinos Logothetopoulos, Ρούπολντινγκ 2015. [Σ.τ.μ.: Σε ένα από τα κεφάλαια του βιβλίου περιλαμβάνεται μεταφρασμένο το «Ιδού η αλήθεια» (sic) που ο Λογοθετόπουλος εξέδωσε το 1948].
18. Αυτό το ποσό αποτέλεσε το αρχικό κεφάλαιο για τη δημιουργία της κοινοτικής βιβλιοθήκης στη Νάξο, ιδιαίτερη πατρίδα του Γλέζου.
19. Thetis 20 (2013), σ. 460, σημ. 156, πρβλ. Ηagen Fleischer, Despina Konstantinakou, «Ad calendas graecas? Griechenland und die deutsche Wiedergutmachung», στο Hans Günter Hockerts et.al. (επιμ.), Grenzen der Wiedergutmachung. Die Entschädigung für NS-Verfolgte in West- und Osteuropa 1945-2000, Γκέτινγκεν 2006, σ. 375-457.
20. Thetis 20 (2013), σ. 460.
21. Στο ίδιο, σ. 361.
|
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ενημερώνω τους φίλους αναγνώστες ότι κείμενα που είναι σε άλλη γλώσσα γραμμένα και δεν συνοδεύονται από την Ελληνική μετάφραση δεν θα ανακοινώνονται, Ευχαριστώ!
“greeklish”
Ο διαχειριστής τού παρόντος ιστολογίου παρακαλεί τούς σεβαστούς αναγνώστες όπως σε τυχόν σχόλιά τους να χρησιμοποιούν την Ελληνική γραφή.
Σχόλια που είναι γραμμένα σε "greeklish" θα διαγράφονται, όποιο και να είναι το περιεχόμενό τους.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Τα μηνύματα που δημοσιεύονται στο χώρο αυτό εκφράζουν τις απόψεις των αποστολέων τους. Η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ δεν υιοθετεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο τις απόψεις αυτές. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει την γνώμη του επώνυμα, όποια και να είναι αυτή. Δεν θα δημοσιεύονται ανώνυμα, συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και όσα είναι γραμμένα με κεφαλαία γράμματα. Τέτοια μηνύματα θα διαγράφονται όποτε εντοπίζονται στο εξής.
Να μην τα ξαναλέμε, μόνο ΕΛΛΗΝΙΚΑ!
Τα χρήματά σας, ο ιδρώτας σας, και το μέλλον των παιδιών σας πρέπει να μένουν στην ΕΛΛΑΔΑ. Πάντα και παντού, όσο μπορούμε, να αναζητούμε τα Ελληνικά προϊόντα και τις πραγματικές Ελληνικές επιχειρήσεις για να δίνουμε τον οβολό μας. Κάθε Ευρώ που φεύγει εκτός, δεν επιστρέφει ποτέ. Δεν θα ενισχύσουμε εμείς την κερδοφορία εταιρειών που προτιμούν χώρες με τριτοκοσμικές εργασιακές σχέσεις για να παράγουν φθηνά. Ακριβώς αυτό που θέλουν να κάνουν στην Ελλάδα δηλαδή αποικία τους.
Οφείλω χάριτας στη Θεία Πρόνοια, διότι ευδόκησε να διδαχθώ τα αρχαία Ελληνικά
«Έλληνες, να είστε υπερήφανοι που μιλάτε την Ελληνική γλώσσα ζωντανή και μητέρα όλων των άλλων γλωσσών. Μη την παραμελείτε, αφού αυτή είναι ένα από τα λίγα αγαθά που μας έχουν απομείνει και ταυτόχρονα το διαβατήριό σας για τον παγκόσμιο πολιτισμό. Ζωντανέψτε τους αρχαίους σας συγγραφείς, κάνετε γνωστόν το συλλογισμό τους.».
Μην επιτρέπεται τον διαδικτυακό εκβιασμό Υπενθυμίζεται ότι για ανάλογα περιστατικά οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν, ανώνυμα ή επώνυμα, με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος προκειμένου να παρέχουν πληροφορίες ή να καταγγέλλουν παράνομες ή επίμεμπτες πράξεις ή δραστηριότητες που τελούνται μέσω Διαδικτύου, στα ακόλουθα στοιχεία επικοινωνίας:
Τηλεφωνικά: 11188
Στέλνοντας e-mail στο:ccu@cybercrimeunit.gov.gr
Μέσω της εφαρμογής (application) για έξυπνα τηλέφωνα (smart phones): FEELSAFE E-COMMERCE.
Μέσω twitter: @CyberAlertGR.
Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΔΩΡΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΜΗΝ ΤΗΝ ΑΦΑΙΡΕΙΣ Εάν σκέφτεστε την αυτοκτονία ή εάν ανησυχείτε για κάποιον δικό σας καλέστε στο 1018, τη γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία.
ΣΟΣ ζήτα βοήθεια άμεσα από το 112 Μάθε πως να το κάνεις παρακάτω.
Πως γίνεται αυτή η ενημέρωση;
Όσοι έχουν smartphone θα λαμβάνουν γραπτό προειδοποιητικό μήνυμα (Cell Broadcast - CB), που θα εμφανίζεται στην οθόνη του κινητού τηλεφώνου και θα συνοδεύεται από χαρακτηριστικό ήχο συναγερμού (διαφορετικού από κάθε άλλο ήχο ειδοποίησης της συσκευής). Αυτό που απαιτείται είναι οι χρήστες των κινητών να έχουν ενημερωμένο λογισμικό (firmware) από τον κατασκευαστή και παράλληλα στα τερματικά τους. Όσοι δεν έχουν smartphone, μπορούν να μπουν στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, όπου υπάρχει ειδική υπηρεσία για το 112, να εγγραφούν και να δηλώσουν τον τρόπο που θέλουν να λαμβάνουν ειδοποιήσεις.
Αυτό μπορεί να είναι, είτε μήνυμα σε κινητό, είτε φωνητικοί συναγερμοί σε σταθερό τηλέφωνο, είτε με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email), που θα μπορεί κανείς να διαβάζει σε κινητό τηλέφωνο, tablet, σταθερό ή φορητό υπολογιστή.
Το 112 συνδέει τον καλούντα, ανάλογα με το περιστατικό έκτακτης ανάγκης που αυτός αναφέρει, με την Αστυνομία, τo Πυροσβεστικό Σώμα, το ΕΚΑΒ, το Λιμενικό Σώμα, την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 και την Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα εξαφανισμένα παιδιά 116000.
Στις τηλεφωνικές κλήσεις προς το 112 απαντούν αμέσως ειδικά εκπαιδευμένοι χειριστές στα ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά.
Επισημαίνεται ότι η κλήση προς το 112 είναι χωρίς χρέωση και μπορεί να γίνει από σταθερό ή κινητό τηλέφωνο (ακόμη και χωρίς κάρτα SIM).
Οι πολίτες μπορούν επίσης να ειδοποιήσουν στο 112 με εναλλακτικούς τρόπους, όπως με γραπτό μήνυμα, φαξ, ή email στη διεύθυνση contact@112.gov.gr.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ Η Γενική Γραμματεία υπογραμμίζει τη σημασία της διενέργειας έρευνας αγοράς από τους καταναλωτές πριν τις αγορές τους, ενώ υπενθυμίζει ότι μπορούν να καταγγέλλουν παραβάσεις της νομοθεσίας στην ιστοσελίδα της ΓΓ: www.1520.gov.gr/ypovoli-kataggelias.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Ενημερώνω άπαντες, ότι μηνύματα που είναι στα αγγλικά, ή σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα εκτός από τα Ελληνικά δεν ξέρω για να τα διαβάζω. Για αυτό αν δεν είναι στα Ελληνικά, δεν φέρω καμία ευθύνη για οτιδήποτε που θα είναι σε άλλη γλώσσα, όποιος θέλει να με ενημερώσει, να ρωτήσει, να καταγγείλει, ή οτιδήποτε άλλο, μόνο στα Ελληνικά. Ευχαριστώ.
Παρακαλώ ενημερωθείτε, προς αποφυγή παρεξηγήσεως! Η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ δεν είναι υπεύθυνη για την ακρίβεια των πληροφοριών στη σελίδα μου και δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για αξιώσεις ή απώλειες.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ δεν είναι υπεύθυνος για τα σχόλια, τις απόψεις ή τις απόψεις των επισκεπτών του ιστότοπου και ότι ο ιστότοπος διατηρεί το δικαίωμα να αφαιρέσει προσβλητικά σχόλια ή εικόνες.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ δεν υποστηρίζει ΚΑΙ δεν αναλαμβάνει ευθύνη για οποιεσδήποτε πληροφορίες προσφέρονται από ιστότοπους τρίτων που συνδέονται μέσω της ΑΡΧΑΙΑΣ ΙΘΩΜΗΣ .
Η ΑΡΧΑΙΑ ΙΘΩΜΗ σεβόμενη τους αναγνώστες της, δηλώνει ότι αυτά που ανεβάζει τα δηπλοτσεκάρει για την γνησιότητά τους, όμως η τελική ευθύνη να διαπιστώσουν αν είναι αληθινά, μένει στους αναγνώστες και αυτό είναι μόνιμη παρότρυνση της ΑΡΧΑΙΑΣ ΙΘΩΜΗΣ.
ΠΛΑΤΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
|
Leave a Reply